การออกแบบลวดลายเรขศิลป์ผ้าพิมพ์ลายจากอัตลักษณ์ผ้าทอกะเหรี่ยง อำเภอหนองหญ้าปล้อง จังหวัดเพชรบุรี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยในครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงสร้างสรรค์ผลงานออกแบบลวดลายเรขศิลป์แสดงเอกลักษณ์ผ้าทอกะเหรี่ยงเพชรบุรีในรูปแบบศิลปะร่วมสมัย มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาวิเคราะห์อัตลักษณ์ของลายผ้าทอกะเหรี่ยง วิถีชีวิต ประเพณี และวัฒนธรรมกะเหรี่ยง อำเภอหนองหญ้าปล้อง จังหวัดเพชรบุรี 2) ศึกษาแนวทางสร้างสรรค์งานศิลปะร่วมสมัยในรูปแบบการออกแบบลวดลายเรขศิลป์ผ้าพิมพ์ลายจากอัตลักษณ์ผ้าทอกะเหรี่ยง อำเภอหนองหญ้าปล้อง จังหวัดเพชรบุรี โดยการประยุกต์ศิลปะแขนงเรขศิลป์ด้วยเทคนิคการพิมพ์แบบดิจิทัล 3) ทดลองสร้างสรรค์ผลงานตามแนวคิดที่กำหนด ผลการวิจัยพบว่า 1) อัตลักษณ์ผ้าทอกะเหรี่ยงยังคงสืบทอดการใช้กี่เอวตามภูมิปัญญากะเหรี่ยงแบบดั้งเดิม และลวดลายบนผืนผ้าทอกะเหรี่ยงสามารถแบ่งออกได้ 4 กลุ่ม คือ (1) ลายอ่องกึ๊ย หรือลายจก (2) ลายอ่องทา หรือลายยกดอก (3) ลายหนึ่ยไค๊ย หรือลายมัดย้อม และ (4) ลายเฉะ หรือลายปัก โดยสืบทอดรูปแบบจากบรรพบุรุษ และคิดดัดแปลงจากธรรมชาติ ลวดลายผ้าทอส่วนใหญ่สร้างขึ้นจากรูปร่างเรขาคณิต โดยใช้เส้นประเภทต่าง ๆ สร้างจังหวะของลวดลาย นิยมใช้สีแดง สีเขียว สีเหลือง สีขาว และสีดำบนลาย 2) วิถีชีวิตของชาวกะเหรี่ยงยังคงมีการสืบสานประเพณี วัฒนธรรมกะเหรี่ยง เช่น ประเพณีเวียนศาลา ประเพณีกินข้าวห่อ และพิธีกรรมต่าง ๆ เป็นต้น 3) ผู้วิจัยใช้ข้อมูลเบื้องต้นจากการศึกษาวิเคราะห์เป็นแรงบันดาลใจในการออกแบบโดยใช้เอกลักษณ์บนลวดลายผ้าทอกะเหรี่ยงและรูปสัญลักษณ์แสดงวิถีชีวิต ประเพณี วัฒนธรรมกะเหรี่ยง จำนวน 5 ผลงาน ประกอบด้วย 1) ชาติพันธุ์กะเหรี่ยง 2) หญิงสาวกะเหรี่ยง หมายเลข 1 3) หญิงสาวกะเหรี่ยง หมายเลข 2 4) หญิงสาวกะเหรี่ยง หมายเลข 3 5) ข้าวห่อกะเหรี่ยง โดยผลการศึกษาความพึงพอใจจากผู้เชี่ยวชาญ พบว่าอยู่ในระดับมากทุกด้าน ได้แก่ ด้านคุณค่าและการสื่อความหมาย ( ค่าเฉลี่ย =4.44, S.D.=0.72) 1) ด้านการแสดงเอกลักษณ์ท้องถิ่น (ค่าเฉลี่ย =4.42, S.D.=0.75) 2) ด้านความงามตามหลักจัดองค์ประกอบ (ค่าเฉลี่ย =4.24, S.D.=0.95) 3) และ 4) ด้านความร่วมสมัย ( ค่าเฉลี่ย =4.22, S.D.=1.02) ตามลำดับ
Article Details
1. มุมมองและความคิดเห็นใด ๆ ในบทความเป็นมุมมองของผู้เขียน คณะบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยกับมุมมองเหล่านั้นและไม่ถือเป็นความรับผิดชอบของคณะบรรณาธิการ ในกรณีที่มีการฟ้องร้องเกี่ยวกับการละเมิดลิขสิทธิ์ ให้ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน แต่เพียงผู้เดียว
2. ลิขสิทธิ์บทความที่เป็นของคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรีมีลิขสิทธิ์ถูกต้องตามกฎหมาย การเผยแพร่จะต้องได้รับอนุญาตโดยตรงจากผู้เขียนและมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรีเป็นลายลักษณ์อักษร
เอกสารอ้างอิง
2. การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย. สำนักงานแม่ฮ่องสอน. (2561). เที่ยวเก๋ไก๋ สไตล์ดอยสเตอร์. สืบค้นเมื่อ 12 ธันวาคม 2561 จาก https://web.facebook.com/doisterwannabe.
2. ทีมข่าวเพชรภูมิ. (2561, 14 เมษายน). ชาวชุมชนยางน้ำกลัดใต้สืบสานวัฒนธรรมกะเหรี่ยงจัดงานเวียนศาลา ก่อเจดีย์ทราย ประกวดแต่งกายชุดพื้นเมือง. สืบค้นเมื่อ 12 พฤศจิกายน 2561, จาก http://petchpoom.com.
3. น้ำฝน ไล่สัตรูไกล. (2559). ผ้าและงานพิมพ์ผ้าสำหรับแฟชั่นและเครื่องแต่งกาย. กรุงเทพฯ: คณะมัณฑนศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร.
4. ปรียาพร บุษบา. (2552). แนวทางการอนุรักษ์และฟนฟูภูมิปญญาผาทอกะเหรี่ยงจังหวัดราชบุรี. คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง.
5. พร้อมเพรียง สุขสาลี. (2561, มิถุนายน 17). หัวหน้ากลุ่มทอผ้าบ้านพุพลูล่าง อ.หนองหญ้าปล้อง จ.เพชรบุรี. สัมภาษณ์.
6. พิทยา อินทร์มี. (2560). ความรู้เกี่ยวกับผ้าทอกะเหรี่ยง. สืบค้นเมื่อ 16 พฤศจิกายน 2561, จากhttp://namkladtai.ac.th/datashow_53157.
7. พิพิธภัณฑ์ศิลปะไทยร่วมสมัย. (2563). MOCA พิพิธภัณฑ์ศิลปะไทยร่วมสมัย กรุงเทพ ที่เที่ยวถ่ายรูป ของคนรักศิลปะ. สืบค้นเมื่อ 18 กรกฎาคม 2563, จาก https://travel.trueid.net/detail/3NpQ7PJP0Or9.
8. พีนาลิน สาริยา. (2549). การออกแบบลวดลาย. กรุงเทพฯ: โอเดียนสโตร์.
9. ศิริเพ็ญ ภู่มหภิญโญ. (2560). หลักการออกแบบงานคอมพิวเตอร์กราฟิก. เพชรบุรี: มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี.
10. สรไกร เรืองรุ่ง, สุธิดา บุตรแขก, พูลสวัสดิ์ มุมบ้านเซ่า และศิริเพ็ญ ภู่มหภิญโญ. (2561). จิตรกรรมและประติมากรรมร่วมสมัยเชิงสร้างสรรค์สู่ชุมชนอาเซียน: ความเหมือนและความแตกต่างระหว่างไทยกับมาเลเซีย. มนุษยสังคมปริทัศน์, 20(2): 227-249.
11. สุรินทร์ เหลือลมัย. (2551). ประเพณีเดือนเก้า กินข้าวห่อกะเหรี่ยง. ใน สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง จังหวัดราชบุรี (บ.ก.). รวมบทความกะเหรี่ยงราชบุรี (น. 11-29). นครปฐม: เพชรเกษม พริ้นติ้งกรุ๊ป.
12. อาภรณ์ สุนทรวาท. (2550). ไทยกะเหรี่ยงราชบุรี. ใน สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง จังหวัดราชบุรี (บ.ก.). รวมบทความกะเหรี่ยงราชบุรี (น. 11-29). นครปฐม: เพชรเกษม พริ้นติ้งกรุ๊ป.
13. อารีย์ กงจก. (2560). หัวใจในลายผ้า: ช่างทอผ้ากะเหรี่ยงบ้านบึงเหนือ อ.บ้านคา จ.ราชบุรี. กรุงเทพฯ: สถานีโทรทัศน์ช่อไทยพีบีเอส.
14. Adobe Systems. (2019). Illustrator user guide. Retrived November 20, 2018, from https://helpx.adobe.com/illustrator/user-guide.html.
