การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น เรื่อง เมี่ยงที่ตำบลสกาด ของโรงเรียนสกาดพัฒนา จังหวัดน่าน โดยใช้กระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น สร้างขึ้นเพื่อให้สอดคล้องกับสภาพปัญหา และสนองความต้องการของโรงเรียนสกาดพัฒนา เนื่องจากยังไม่มีการรวบรวมและนำองค์ความรู้เกี่ยวกับเมี่ยงที่ตำบลสกาดมาใช้ในการเรียนการสอน ด้วยเหตุผลดังกล่าวผู้วิจัยจึงสนใจทำวิจัยเรื่องนี้ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาองค์ความรู้ เรื่อง เมี่ยงที่ตำบลสกาด และ 2) พัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น เรื่อง เมี่ยงที่ตำบลสกาด ของโรงเรียนสกาดพัฒนา จังหวัดน่าน โดยใช้กระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม กลุ่มเป้าหมายในการวิจัย ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา จำนวน 1 คน ครูผู้สอน จำนวน 4 คน ผู้นำชุมชนจำนวน 4 คน ปราชญ์ชาวบ้าน จำนวน 5 คน ผู้ปกครอง จำนวน 2 คน และนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนสกาดพัฒนา จังหวัดน่าน จำนวน 17 คน รวมทั้งสิ้น 33 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบบันทึกภาคสนาม แบบสัมภาษณ์ แบบประเมินทักษะการทำงาน และแบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ส่วนการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้วิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) องค์ความรู้ท้องถิ่น เรื่อง เมี่ยงที่ตำบลสกาด ของโรงเรียนสกาดพัฒนา ประกอบด้วย (1) สายพันธุ์ของเมี่ยงที่ตำบลสกาด คือ พันธุ์เมี่ยงในตำบลสกาดตั้งแต่อดีตจนปัจจุบันนี้ เป็นพันธุ์เมี่ยงที่ปลูกในทางการค้า คือ สายพันธุ์ชาอัสสัม (2) ผลิตภัณฑ์จากเมี่ยงที่ตำบลสกาดได้ใช้ประโยชน์จากส่วนใบของต้นเมี่ยงที่ตำบลสกาด พบว่า เมี่ยงที่ตำบลสกาด คือ มีลักษณะใบใหญ่ และดอกของต้นเมี่ยงมีความหอม ซึ่งสามารถนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์จากเมี่ยง ซึ่งผลิตภัณฑ์จากเมี่ยงที่ตำบลสกาด แบ่งเป็น 2 ประเภท ประกอบด้วย (2.1) การนำใบเมี่ยงไปหมักเพื่อรับประทาน (2.2) การทำชาเมี่ยง 2) การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น เรื่อง เมี่ยงที่ตำบลสกาด ของโรงเรียนสกาดพัฒนา ประกอบด้วยหน่วยการเรียนรู้ จำนวน 5 หน่วยการเรียนรู้ ได้แก่ หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 คุยเฟื่องเรื่องเมี่ยงที่ตำบลสกาด หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เมี่ยงทำได้มากกว่าที่คิด หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 ท้องถิ่นตำบลสกาด หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 ฝึกสมองเกี่ยวกับเมี่ยง และหน่วยการเรียนรู้ที่ 5 SPEAKING AT SAKAD มีแผนการเรียนรู้ 14 แผน ผลการทดลองใช้ นักเรียนมีทักษะการปฏิบัติในระดับดี และมีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ระดับดี ผลการประเมินหลักสูตรจากผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง โดยการสนทนากลุ่ม (Focus group) ปรากฏว่าผู้เข้าร่วมสนทนากลุ่มทุกคนมีความพอใจในการทดลองใช้หลักสูตร เนื้อหาสาระขององค์ความรู้ เรื่อง เมี่ยงที่ตำบลสกาด ของโรงเรียนสกาดพัฒนา จังหวัดน่าน มีความถูกต้องและเหมาะสมกับผู้เรียน และการศึกษาเกี่ยวกับองค์ความรู้ องค์ประกอบของหลักสูตรท้องถิ่นมีความสมบูรณ์ทั้งในด้านโครงสร้างหลักสูตร สาระการเรียนรู้หลักสูตรท้องถิ่น หน่วยการเรียนรู้และแผนการจัดการเรียนรู้ ซึ่งในการจัดการเรียนการสอน และความรู้ที่ได้มีความสำคัญ มีความจำเป็นและมีประโยชน์ต่อผู้เรียน และควรมีการดำเนินการจัดทำและพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น เรื่อง เมี่ยงที่ตำบลสกาด ของโรงเรียนสกาดพัฒนา จังหวัดน่าน ให้เป็นแหล่งเรียนรู้ที่สร้างองค์ความรู้ให้นักเรียน และผู้สนใจต่อไป อันจะส่งผลให้เกิดความรักและหวงแหนในท้องถิ่นเพื่อทำให้ภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ดีงามยังคงอยู่ตลอดไป
Article Details
1. มุมมองและความคิดเห็นใด ๆ ในบทความเป็นมุมมองของผู้เขียน คณะบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยกับมุมมองเหล่านั้นและไม่ถือเป็นความรับผิดชอบของคณะบรรณาธิการ ในกรณีที่มีการฟ้องร้องเกี่ยวกับการละเมิดลิขสิทธิ์ ให้ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน แต่เพียงผู้เดียว
2. ลิขสิทธิ์บทความที่เป็นของคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรีมีลิขสิทธิ์ถูกต้องตามกฎหมาย การเผยแพร่จะต้องได้รับอนุญาตโดยตรงจากผู้เขียนและมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรีเป็นลายลักษณ์อักษร
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2552). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพฯ: คุรุสภาลาดพร้าว.
ชูชัย มีนุช. (2555). การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น เรื่อง ตาลโตนดที่บ้านไร่กร่าง ตำบลไร่สะท้อน อำเภอบ้านลาด จังหวัดเพชรบุรี โดยกระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี.
ณัฐภาคย์ พัฒนพิเชียร. (2553). การพัฒนาครูโดยใช้รูปแบบสวิปปาเพื่อพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นความหลากหลายทางชีวภาพ เรื่องผีเสื้อในตำบลป่าเด็งของโรงเรียนป่าเด็งวิทยา อำเภอแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี. เพชรบุรี: มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี.
ถวัลย์ มาศจรัส. (2550). นวัตกรรมทางการศึกษา. กรุงเทพฯ: ธารอักษร.
ธีรวุฒิ เอกะกุล. (2543). ระเบียบวิธีวิจัยทางพฤติกรรมศาสตร์และสังคมศาสตร์. อุบลราชธานี: สถาบันราชภัฎอุบลราชธานี.
นิคม ชมภูหลง. (2545). วิธีการและขั้นตอนการพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา. มหาสารคาม: อภิชาติการพิมพ์.
นุชนาถ สายปัญญา. (2549). การพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา กลุ่มสาระการงานอาชีพและเทคโนโลยีหน่วยการเรียนรู้เรื่องชาใบหม่อนสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3. วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการประถมศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
บงกชพร กรุดนาค. (2555). การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น เรื่อง สารสกัดสมุนไพรและปุ๋ยหมักธรรมชาติจากภูมิปัญญาท้องถิ่นตำบลกลัดหลวง อำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี โดยการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี.
ปฏิญญา สังขนันท์. (2560). การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น เรื่องผลิตภัณฑ์จากมะพร้าวที่บ้านลาดเป้ง ของโรงเรียนวัดลาดเป้ง จังหวัดสมุทรสงคราม โดยกระบวนการวิจัยแบบมีส่วนร่วม. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี.
ภัทรวดี อุดมมนกุล. (2546). การศึกษาการนําภูมิปญญาทองถิ่นมาใช้ในการพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนแกนนำร่วมพัฒนาหลักสูตร สังกัดกรมสามัญศึกษากรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชานิเทศการศึกษาและพัฒนาหลักสูตร จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย.
วรวรรณ มิถุนดี. (2554). การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น เรื่อง เมืองขุขันธ์ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาศรีสะเกษ เขต 3. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาหลักสูตรและการสอนบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฎสุรินทร์.
ศุภลักษณ์ คำขยาย. (2559). การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น เรื่อง บัวที่บ้านคลองสิบศอกของโรงเรียนวัดรังสิต จังหวัดปทุมธานี โดยใช้การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี.
Saylor, J. G., and Alexander, W. M. (1984). Planning curriculum for schools. New York: Holt, Rinehart and Winston.
Smith, B. O. (1976). Curriculum: The continuing revolution. Educational Leadership, 33, 243-244.
Taba, H. (1962). Curriculum development: Theory and practice. New York: Harcourt, Brace & World.
