การพัฒนาชุดกิจกรรมศิลปะเพื่อส่งเสริมอัตลักษณ์ความเชื่อในชุมชนเยาวราช
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาอัตลักษณ์ด้านความเชื่อของชาวไทยเชื้อสายจีนในเยาวราช 2) เพื่อออกแบบกิจกรรมศิลปะสำหรับบุคคล 3 ช่วงวัย และ 3) สรุปและประเมินผลการจัดกิจกรรม กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ เด็กและเยาวชน ผู้ใหญ่ และผู้สูงอายุ จำนวน 30 คนในเยาวราช เครื่องมือการวิจัย คือ 1) แบบสัมภาษณ์ความคิดเห็นด้านอัตลักษณ์วัฒนธรรมจีน 2) ชุดกิจกรรมศิลปะเพื่อส่งเสริมอัตลักษณ์ความเชื่อในชุมชนเยาวราช ประเมินคุณภาพกิจกรรมโดยผู้เชี่ยวชาญด้านกิจกรรมศิลปะและด้านวัฒนธรรมจีน และ 3) แบบประเมินความพึงพอใจของผู้เข้าร่วมกิจกรรม ผลการวิจัยพบว่า 1) อัตลักษณ์ด้านความเชื่อของชาวไทยเชื้อสายจีนในย่านเยาวราชประกอบด้วย 3 กลุ่มหลัก คือ เทศกาล เทพเจ้า และศาลเจ้า 2) กิจกรรมศิลปะที่เหมาะสมสำหรับกลุ่มคน 3 ช่วงวัย ได้แก่ ปฏิทินแขวนที่มีเนื้อหาด้านเทศกาล ความเชื่อ ในรูปแบบสิ่งพิมพ์และปฏิทินออนไลน์ภาพเทพเจ้าในรูปแบบดิจิทัลสติกเกอร์วันสำคัญ 3) ผลการจัดกิจกรรม พบว่า ผู้เข้าร่วมกิจกรรมมีความพึงพอใจต่อชุดกิจกรรมศิลปะด้านการมีส่วนร่วมและกิจกรรมเหมาะสำหรับทุกวัยในระดับดีมาก และ 4) ผลการประเมินคุณภาพกิจกรรมศิลปะจากผู้เชี่ยวชาญด้านการจัดกิจกรรมศิลปะและจากผู้เชี่ยวชาญด้านความเชื่อชาวจีนอยู่ในระดับดีมาก แนวทางการขยายผลของชุดกิจกรรม สามารถนำไปใช้ในเชิงพาณิชย์ในกลุ่มผู้ประกอบการคาเฟ่ หรือผู้ประกอบการการท่องเที่ยววัฒนธรรมและวิธีการไปใช้เพื่อพัฒนากิจกรรมศิลปะในพื้นที่อื่นได้
Article Details
1. มุมมองและความคิดเห็นใด ๆ ในบทความเป็นมุมมองของผู้เขียน คณะบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยกับมุมมองเหล่านั้นและไม่ถือเป็นความรับผิดชอบของคณะบรรณาธิการ ในกรณีที่มีการฟ้องร้องเกี่ยวกับการละเมิดลิขสิทธิ์ ให้ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน แต่เพียงผู้เดียว
2. ลิขสิทธิ์บทความที่เป็นของคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรีมีลิขสิทธิ์ถูกต้องตามกฎหมาย การเผยแพร่จะต้องได้รับอนุญาตโดยตรงจากผู้เขียนและมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรีเป็นลายลักษณ์อักษร
เอกสารอ้างอิง
กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม. (2559). ทุนวัฒนธรรมไทยสู่การสร้างสรรค์เศรษฐกิจ. อุตสาหกรรมสาร, (58): 1-44.
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.). (2560). เยาวราช. สืบค้นเมื่อ 15 กุมภาพันธ์ 2567, จาก https://thai.tourismthailand.org/Search-result/tagword/เยาวราช
กรมกิจการผู้สูงอายุ. (2560). ผู้สูงอายุหมายถึง. สืบค้นเมื่อ 15 กุมภาพันธ์ 2567, จาก https://www.dop.go.th/th/know/15/646
กุมารี ลาภอาภรณ์. (2554). เยาวราช: คุณค่าทางประวัติศาสตร์ศิลปวัฒนธรรม. ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร. สืบค้นเมื่อ 27 มีนาคม 2567, จาก https://db.sac.or.th/museum/article/18
คณะแพทย์ศาสตร์รามาธิบดีโรงพยาบาล. (2561). สภาพจิตใจของวัยผู้ใหญ่. สืบค้นเมื่อ 15 กุมภาพันธ์ 2567, จาก https://www.rama.mahidol.ac.th/ramamental/generalknowledge/general/06272014-1009
ณชนก หล่อสมบูรณ์ และโสมฉาย บุญญานันต์. (2562). รูปแบบกิจกรรมศิลปะเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวชุมชนเก่าในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล. วารสารศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 23(1): 97-108.
ดนู จีระเดชากุล. (2541). นันทนาการสำหรับเด็ก. กรุงเทพฯ: ไทยวัฒนาพานิช.
ต้วน ลี่เซิง และ บุญยิ่ง ไร่สุขสิริ. (2543). การสำรวจศาลเจ้าจีนในเขตกรุงเทพมหานคร. สมุทรปราการ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ.
ทัศติยะ เต็มสุริยวงศ์ และ ศยามล เจริญรัตน์. (2564). การเปลี่ยนผ่านของย่านเยาวราชกับบทบาทด้านการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม และการปรับตัวของการท่องเที่ยวในสภาวะการแพร่ระบาดโควิด 19. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 8(7): 432-446.
ธีติ พฤกษ์อุดม. (2560). การพัฒนากิจกรรมศิลปะเพื่อส่งเสริมการเห็นคุณค่าของอัตลักษณ์ในงานศิลปหัตถกรรมภาคใต้สำหรับเยาวชน. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นรุตม์ คุปต์ธนโรจน์. (2558). ย่านไชน่าทาวน์เยาวราช: พื้นที่การนำเสนออัตลักษณ์เชิงซ้อนของวัฒนธรรม ความเป็นจีนในสังคมไทยร่วมสมัย. วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นิชกานต์ เตมียศิลปิน. (2559). ศิลปะชุมชนสามแพร่ง. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศิลปากร.
ภัทรภร สุวรรณจินดา. (2560). การปรับตัวทางวัฒนธรรมของคนไทยเชื้อสายจีน: กรณีศึกษาคนไทยเชื้อสายจีน ย่านเยาวราช. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
โสมฉาย บุญญานันต์ และสุชาติ อิ่มสำราญ. (2567). กิจกรรมศิลปะที่ส่งเสริมการเห็นคุณค่าของอัตลักษณ์ศิลปะผ้าทอจังหวัดน่านสำหรับนักท่องเที่ยว. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ ร่มพฤกษ์, 42(1): 55-75.
สร้อยสุดา ไชยเหล็ก. (2558). ตำนานไท้ส่วยเอี้ยะ 60 องค์และพิธีแก้ปีชงในศาสนสถานจีนในสังคมไทยร่วมสมัย. วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
องค์การยูนิเซฟ ประเทศไทย (2560). อนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็ก. สืบค้นเมื่อ 15 กุมภาพันธ์ 2567, จาก https://www.unicef.org/thailand/th/what-is-crc
Lu Xiaohui. (2564). กระดาษไหว้: คติความเชื่อและการเปลี่ยนแปลงของคนไทยเชื้อสายจีนชุมชนเจริญไชย ย่านเยาวราช จังหวัดกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ.