การบริหารจัดการการท่องเที่ยวชุมชนอย่างยั่งยืน ภายใต้สถานการณ์ การเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ กรณีศึกษา โซ่พิสัยโมเดล
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาและวิเคราะห์ประเด็นปัญหาที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ ซึ่งส่งผลกระทบต่อการท่องเที่ยว 2) ศึกษาแนวทางสำหรับการบริหารจัดการการท่องเที่ยวชุมชนอย่างยั่งยืน 3) เสนอรูปแบบที่เหมาะสมสำหรับการบริหารจัดการการท่องเที่ยวชุมชนอย่างยั่งยืน 4) ประเมินผลรูปแบบกิจกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตในการยกระดับรายได้ และความผาสุกภายใต้สถานการณ์การเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล แบบสัมภาษณ์เชิงลึก แบบสอบถาม กลุ่มตัวอย่างเชิงคุณภาพ สุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง คือ ตัวแทนภาครัฐ ภาคประชาชน และสมาคมที่เกี่ยวข้อง จำนวน 12 คน กลุ่มตัวอย่างเชิงปริมาณ ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง จากประชาชนในพื้นที่และนักท่องเที่ยว จำนวน 153 คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยเทคนิค การวิเคราะห์ SWOT เชิงปริมาณใช้โดยค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัย พบว่า 1) ประเด็นปัญหาที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ ซึ่งส่งผลกระทบต่อการท่องเที่ยว คือ สภาพอากาศที่ร้อนขึ้น เกิดลมพายุบ่อยขึ้น และรุนแรงขึ้น ฝนตกไม่ต้องตามฤดูกาล จะตกก่อนฤดู และมีภัยแล้งที่ยาวนาน ชาวบ้านในพื้นที่และนักท่องเที่ยวสรุปผลกระทบต่อการทำการเกษตรอย่างครอบคลุม 2) แนวทางที่เหมาะสมสำหรับการบริหารจัดการการท่องเที่ยวชุมชนอย่างยั่งยืน คือ 1) ยุทธศาสตร์ด้านการเข้าถึงแหล่งท่องเที่ยวการเชื่อมโยงกับแหล่งท่องเที่ยวในพื้นที่อื่น 2) ยุทธศาสตร์ด้านการส่งเสริมความสมบูรณ์และความมีชื่อเสียงของแหล่งท่องเที่ยวด้านคุณค่าเอกลักษณ์ อัตลักษณ์ที่โดดเด่น 3) ยุทธศาสตร์ด้านการอำนวยความสะดวก การให้บริการการจัดกิจกรรมอื่น ๆ ของชุมชน 4) ยุทธศาสตร์ด้านการเพิ่มศักยภาพด้านสถานที่ในการรองรับนักท่องเที่ยว และการจัดกิจกรรม 5) ยุทธศาสตร์ด้านการบริหารจัดการบุคลากรการตลาด การประชาสัมพันธ์และรักษาคุณภาพแหล่งท่องเที่ยวให้เป็นพิพิธภัณฑ์ชุมชนมีชีวิต 3) รูปแบบที่เหมาะสมสำหรับการบริหารจัดการการท่องเที่ยวชุมชนอย่างยั่งยืนของอำเภอโซ่พิสัย คือ (1) ด้านการส่งเสริมชุมชน (2) ด้านการส่งเสริมอาชีพและรายได้ (3) ด้านการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (4) ด้านการป้องกันและรักษาความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน (5) ด้านการมีส่วนร่วมของประชาชน และ (6) ด้านภาวะผู้นำและภาคีเครือข่าย 4) ผลการประเมินรูปแบบกิจกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตในการยกระดับรายได้ และความผาสุกภายใต้สถานการณ์การเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ รวมภาพอยู่ในระดับมาก
Article Details
1. มุมมองและความคิดเห็นใด ๆ ในบทความเป็นมุมมองของผู้เขียน คณะบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยกับมุมมองเหล่านั้นและไม่ถือเป็นความรับผิดชอบของคณะบรรณาธิการ ในกรณีที่มีการฟ้องร้องเกี่ยวกับการละเมิดลิขสิทธิ์ ให้ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน แต่เพียงผู้เดียว
2. ลิขสิทธิ์บทความที่เป็นของคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรีมีลิขสิทธิ์ถูกต้องตามกฎหมาย การเผยแพร่จะต้องได้รับอนุญาตโดยตรงจากผู้เขียนและมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรีเป็นลายลักษณ์อักษร
เอกสารอ้างอิง
กมลศักดิ์ วงศ์ศรีแก้ว จิระพงค์ เรืองกุน และสายใจ ชุนประเสริฐ. (2559). กลยุทธ์การพัฒนาชุมชนเข้มแข็งสู่ชุมชนยั่งยืน กรณีศึกษาชุมชนพูนบำเพ็ญ เขตภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร. กรุงเทพฯ: คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี.
จุฬามณี แก้วโพนทอง และคณะ. (2561). การบริหารจัดการชุมชนเพื่อความยั่งยืน. วารสารวิชาการ ธรรมทรรศน์, 18(1): 263 -273.
โชติ บดีรัฐ และยุวดี พ่วงรอด. (2562). การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการชุมชนเข้มแข็งแบบบูรณาการในเขตเทศบาลนครพิษณุโลก. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์, 21(1): 29 -42.
ธนากร สังเขป. (2556). การพัฒนาที่ยั่งยืน (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: สํานักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พิตรจิรา มณีเนตร. (2565). อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวไทยตื่นตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ. สืบค้นเมื่อ มิถุนายน 15, 2566, จาก https://www.thai-german-cooperation.info/th/thai-tourism-industry-on-alert-to-climate-change/.
สุทธิพงษ์ สุริยะ. (2565). โซ่พิสัยโมเดล: ตัวแบบการพัฒนาท้องถิ่นแนวใหม่ด้วยกลไกพิพิธภัณฑ์ชุมชน. Local Administration Journal, 16(2): 289 – 312.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2559). สรุปสาระสำคัญแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่สิบสอง พ.ศ. 2560-2564. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ สำนักนายกรัฐมนตรี.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2565). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่สิบสาม พ.ศ. 2565-2570. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ สำนักนายกรัฐมนตรี.
อังศุมา ก้านจักร. (2561). การศึกษาผลการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศต่อปริมาณน้ำในแม่น้ำชีเพื่อจัดทำระบบสารสนเทศในการวางแผนความเสี่ยงของท้องถิ่น. มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.