การสร้างรูปแบบการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะชายฝั่งทะเลในจังหวัดเพชรบุรี

Main Article Content

ยุพิน อินทรักษ์
กิตตินันท์ บุญรอด

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาพฤติกรรมและการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะชายฝั่งทะเลในจังหวัดเพชรบุรี  2) ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างพฤติกรรมกับการมีส่วนร่วมของประชาชน ในการจัดการขยะชายฝั่งทะเลในจังหวัดเพชรบุรี  3) สร้างรูปแบบการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะชายฝั่งทะเลในจังหวัดเพชรบุรี โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงปริมาณเก็บข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่าง เป็นประชากรตามสถิติทางการทะเบียน ของส่วนบริหารและพัฒนาเทคโนโลยีการทะเบียน สำนักบริหารการทะเบียน กรมการปกครอง   13 ตำบล ที่ติดชายฝั่งทะเลจังหวัดเพชรบุรี จำนวน 399 ครัวเรือน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน และสนับสนุนด้วยวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ คือ ผู้นำชุมชนที่เกี่ยวข้องกับการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะชายฝั่งทะเลในจังหวัดเพชรบุรี รวมทั้งสิ้น 12 คน ที่ได้จากการเลือกแบบเจาะจง วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา แล้วนำมาเขียนเป็นข้อความเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า 1) พฤติกรรมการจัดการขยะชายฝั่งทะเลในจังหวัดเพชรบุรี โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายด้าน พบว่า ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ ด้านการปฏิบัติในการคัดแยกขยะมูลฝอย และด้านที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด คือ ด้านการรับรู้เกี่ยวกับการคัดแยกขยะริมชายฝั่ง ส่วนการมีส่วนร่วมในการจัดการขยะชายฝั่งทะเลในจังหวัดเพชรบุรี โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายด้าน พบว่า ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ การมีส่วนร่วมในการรับผลประโยชน์ และข้อที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด คือ การมีส่วนร่วมในการปฏิบัติการ 2) ความสัมพันธ์ระหว่างพฤติกรรมกับการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะชายฝั่งทะเลในจังหวัดเพชรบุรี  โดยภาพรวมมีความสัมพันธ์กันในระดับปานกลาง (r = 0.763) มีความสัมพันธ์กันทางบวก โดยจำแนกเป็นรายด้านอยู่ระหว่าง 0.381 ถึง 0.896 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 3) ได้รูปแบบการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะชายฝั่งทะเลในจังหวัดเพชรบุรี (PKPIDEB Model) ประกอบด้วย (1) ด้านการรับรู้ (P: Perception) (2) ด้านความรู้และเข้าใจ (K: Knowledge and understanding) (3) ด้านการปฏิบัติ (P: Practical aspect) (4) การมีส่วนร่วมในการปฏิบัติการ (I: Implementation) (5) การมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ (D: Decision Making) (6) การมีส่วนร่วมในการประเมินผล (E: Evaluation) (7) การมีส่วนร่วมในการรับผลประโยชน์ (B: Benefits)

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
อินทรักษ์ ย. . ., & บุญรอด ก. . . (2025). การสร้างรูปแบบการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะชายฝั่งทะเลในจังหวัดเพชรบุรี. วารสารมนุษยสังคมปริทัศน์, 27(1), 98–111. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/hspbruacthjournal/article/view/281936
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง. (2560). แผนแม่บทแห่งชาติว่าด้วยการจัดการขยะทะเล พ.ศ. 2560–2574. กรุงเทพฯ: กระทรวงทรัพยากรทางธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม.

กฤต เกษตรวัฒนผล และคณะ. (2567). รูปแบบการจัดการขยะมูลฝอยของครัวเรือนในชุมชนชายฝั่งทะเล กรณีศึกษา บ้านหาดทรายเปลือกหอยอำเภอตะกั่วทุ่ง จังหวัดพังงา. ใน การประชุมวิชาการเครือข่ายพัฒนาชุมชนท้องถิ่นและสังคม ระดับชาติ CSD สัมพันธ์ ครั้งที่ 22 การยกระดับนวัตกรรมเชิงพื้นที่สู่การพัฒนาที่ยั่งยืน. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ (ศูนย์แม่ริม).

ทิพวรรณ บุญเพ็ชร. (2564). พฤติกรรมการเปิดรับข่าวสาร ความตระหนักรู้ และการมีส่วนร่วมในการจัดการปัญหาขยะทะเล ในอำเภอเกาะสีชัง จังหวัดชลบุรี. วารสารวิชาการบัณฑิตศึกษาและสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์, 11(2), 33-42.

นภัส น้ำใจตรง และนรินทร์ สังข์รักษา. (2562). พฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยของชุมชนในตำบลกระทุ่มล้ม อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม. วารสารชุมชนวิจัย, 13(2), 179-190.

ไพศาล วรคำ. (2552). การวิจัยทางการศึกษา. กาฬสินธุ์: ประสานการพิมพ์.

ภีมญ์นภัสร์ ชลายนนาวิน และอัจฉรา ชลายนนาวิน. (2564). การมีส่วนร่วมของชุมชนต่อการจัดการขยะทะเล กรณีศึกษาชุมชนชายฝั่ง จังหวัดชลบุรี. วารสารศิลปศาสตร์ราชมงคลพระนคร, 1(2), 30-45.

สำนักบริหารการทะเบียน กรมการปกครองกระทรวงมหาดไทย. (2562). สถิติประชากร. สืบค้นเมื่อ 24 กุมภาพันธ์ 2562, จาก http://www.dopa.go.th/index_3.htm

Yamane, T. (1973). Statistics: An introductory analysis (3th ed.). New York: Harper and Row Publication.