วารสารปรัชญาปริทรรศน์

นวัตกรรมการผลิตสบู่สมุนไพรส้มป่อยมนต์ เพื่อเสริมสร้างสุขภาวะองค์รวม โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน

พระครูปลัดธนภัทร ภทฺรญาโณ, ทิพาภรณ์ เยสุวรรณ์, สหัทยา วิเศษ, ปรีชา วงศ์ทิพย์ — Fri, 14 Nov 2025 00:00:00 +0700

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษาความเชื่อและคุณค่าของสบู่สมุนไพรส้มป่อยมนต์ ในการเสริมสร้างสุขภาวะองค์รวมในวัฒนธรรมล้านนา 2. เพื่อศึกษากระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์สมุนไพรส้มป่อยมนต์ โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน 3. เพื่อนำเสนอนวัตกรรมการผลิตสบู่สมุนไพรส้มป่อยมนต์ ในการเสริมสร้างสุขภาวะองค์รวม โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์และสนทนากลุ่ม ผู้ให้ข้อมูลสำคัญได้แก่ แกนนำชุมชน เจ้าหน้าที่ภาครัฐ ภาคประชาชน และกลุ่มผู้ผลิตผลิตภัณฑ์ชุมชน จำนวน 20 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการวิจัยพบว่า ความเชื่อและคุณค่าของสบู่สมุนไพรส้มป่อยมนต์ มาจากการให้คุณค่าของส้มป่อย ที่มีความเชื่อกันว่าสามารถขจัดสิ่งชั่วร้ายและภัยอันตรายต่าง ๆ ของชาวล้านนา นำไปสู่การผลิตสบู่สมุนไพรส้มป่อยมนต์ เป็นนวัตกรรมที่สะท้อนความเชื่อและคุณค่าของส้มป่อยในวัฒนธรรมล้านนา ช่วยเสริมสร้างสุขภาวะองค์รวมทั้งกาย ใจ ปัญญา และสังคม กระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์โดยการมีส่วนร่วมในครั้งนี้ ประกอบด้วย 4 ขั้นตอน ได้แก่ 1. การมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ 2. การมีส่วนร่วมในการดำเนินกิจกรรม 3. การมีส่วนร่วมในผลประโยชน์ และ 4. การมีส่วนร่วมในการประเมินผล ด้านนวัตกรรมการผลิต โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน ดำเนินการผ่าน 3 ระยะสำคัญ ได้แก่ 1.ระยะประดิษฐ์ ชุมชนร่วมกันคิดค้นและพัฒนาสบู่ส้มป่อยมนต์ โดยต่อยอดจากภูมิปัญญาดั้งเดิม ผสมผสานแนวคิดทางวิทยาศาสตร์ และเพิ่มคุณค่าทางพุทธคุณผ่านการปลุกเสก เกิดเป็นนวัตกรรมที่แตกต่างจากสบู่ทั่วไป 2.ระยะพัฒนา ดำเนินการผลิตโดยแบ่งหน้าที่ตามความถนัดของชาวบ้าน และ 3. ระยะนำไปปฏิบัติ ทดลองใช้จริง ขยายตลาด ผ่านการตลาดออนไลน์และเครือข่ายศรัทธา ดำเนินการฝึกอบรมชุมชน ติดตามผล และปรับปรุงผลิตภัณฑ์ให้มีคุณภาพ

แนวทางการส่งเสริมองค์กรแห่งความสุขในสถานศึกษาตามหลักสังคหวัตถุ 4 ของครูกลุ่มโรงเรียนเพนียด จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

นันทิกานต์ โสมอินทร์ — Fri, 14 Nov 2025 00:00:00 +0700

การวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษาสภาพองค์กรแห่งความสุขในสถานศึกษา ของครูกลุ่มโรงเรียนเพนียด 2. เพื่อศึกษาวิธีการส่งเสริมองค์กรแห่งความสุขในสถานศึกษาตามหลักสังคหวัตถุ 4 ของครูกลุ่มโรงเรียนเพนียด และ 3. เพื่อเสนอแนวทางการส่งเสริมองค์กรแห่งความสุขในสถานศึกษาตามหลักสังคหวัตถุ 4 ของครูกลุ่มโรงเรียนเพนียด จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ใช้กลุ่มประชากรครู จำนวน 161 คน ในการวิจัยทั้งหมด เก็บข้อมูลแบบสอบถามความความคิดเห็น โดยใช้สถิติวิเคราะห์หาค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์ข้อมูลจากการสัมภาษณ์ด้วยการวิธีการวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการวิจัยพบว่า 1. การส่งเสริมองค์กรแห่งความสุขในสถานศึกษา โดยภาพรวม และทุกด้าน อยู่ในระดับมากที่สุด ได้แก่ ด้านคุณธรรม ด้านน้ำใจงาม ด้านความสุขขององค์กรและสังคม ด้านการงานดี และด้านสุขภาพดี มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.58 เนื่องจากมีการสร้างบรรยากาศที่ดีในที่ทำงาน 2. วิธีการส่งเสริมองค์กรแห่งความสุขในสถานศึกษาตามหลักสังคหวัตถุ 4 มีวิธีการ ดังนี้ 1) ด้านสุขภาพดี 2) ด้านน้ำใจงาม 3) ด้านคุณธรรม 4) ด้านความสุขขององค์กรและสังคม 5) ด้านการงานดี เพื่อส่งเสริมการให้รางวัลและอบรมพัฒนาทักษะ 3. แนวทางการส่งเสริมองค์กรแห่งความสุขในสถานศึกษาตามหลักสังคหวัตถุ 4 ของครูกลุ่มโรงเรียนเพนียด มีแนวทางดังนี้ 1) ทาน การให้ ผู้บริหารควรแบ่งปันความรู้ 2) ปิยวาจา วาจาสุภาพ ควรสื่อสารอย่างสร้างสรรค์ที่สุภาพ 3) อัตถจริยา การบำเพ็ญประโยชน์ให้แก่ตนเองและผู้อื่น 4) สมานัตตตา การปฏิบัติต่อผู้อื่นอย่างเท่าเทียมกัน

การส่งเสริมความสุขในการปฏิบัติงานของครูตามหลักสังคหวัตถุ 4 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพระนครศรีอยุธยา

ศศิธร ศรีทรัพย์ — Fri, 14 Nov 2025 00:00:00 +0700

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ ได้แก่ 1. เพื่อศึกษาสภาพการส่งเสริมความสุขในการปฏิบัติงานของครู สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพระนครศรีอยุธยา 2. เพื่อศึกษาวิธีการการส่งเสริมความสุขในการปฏิบัติงานของครูตามหลักสังคหวัตถุ 4 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพระนครศรีอยุธยา และ 3. เพื่อเสนอแนวการส่งเสริมความสุขในการปฏิบัติงานของครูตามหลักสังคหวัตถุ 4 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพระนครศรีอยุธยา ใช้การวิจัยแบบผสมวิธี โดยเก็บข้อมูลเชิงปริมาณจากผู้บริหารและครู จำนวน 234 คน ผ่านแบบสอบถามความคิดเห็น ใช้สถิติวิเคราะห์ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และข้อมูลเชิงคุณภาพได้จากการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ 7 คน ด้วยการวิเคราะห์เนื้อหาเพื่อสกัดหาแนวทางการส่งเสริมความสุขที่เหมาะสม

ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพการส่งเสริมความสุขในการปฏิบัติงานของครู สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพระนครศรีอยุธยา โดยภาพรวมสภาพรายด้านพบว่า มีระดับความคิดเห็นอยู่ในระดับมาก โดยเรียงจากระดับความคิดเห็นมากไปหาน้อย ได้แก่ ด้านความรักในงาน ด้านการเป็นที่ยอมรับ ด้านการติดต่อสัมพันธ์ ด้านคุณภาพชีวิตในการปฏิบัติงาน และด้านความสำเร็จในงาน 2. ผลการศึกษาวิธีการการส่งเสริมความสุขในการปฏิบัติงานของครูตามหลักสังคหวัตถุ 4 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพระนครศรีอยุธยา พบว่า 1) ด้านความรักในงาน 2) ด้านการเป็นที่ยอมรับ การยอมรับความคิดเห็น 3) ด้านการติดต่อสัมพันธ์ 4) ด้านคุณภาพชีวิตในการปฏิบัติงาน 5) ด้านความสำเร็จในงาน 3. แนวทางการส่งเสริมความสุขในการปฏิบัติงานของครูตามหลักสังคหวัตถุ 4 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพระนครศรีอยุธยา 1) ความสำเร็จในงาน 2) การเป็นที่ยอมรับ 3) ความรักในงาน 4) การติดต่อสัมพันธ์ 5) คุณภาพชีวิตในการปฏิบัติงาน

แนวทางการส่งเสริมสุขภาวะนักเรียนในยุคดิจิทัลตามหลักภาวนา 4 กลุ่มโรงเรียนวชิรปราการ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

อินทิตา ภิรัชกาญจณ์ — Mon, 17 Nov 2025 00:00:00 +0700

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพและวิธีการส่งเสริมสุขภาวะนักเรียนในยุคดิจิทัล รวมทั้งเสนอแนวทางการส่งเสริมสุขภาวะตามหลักภาวนาในกลุ่มโรงเรียนวชิรปราการ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยวิจัยแบบผสานวิธี ใช้การเก็บข้อมูลเชิงปริมาณจากกลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยผู้บริหารและครู จำนวน 108 คน ผ่านแบบสอบถามความคิดเห็น และข้อมูลเชิงคุณภาพ การสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ 9 คน โดยใช้การ วิเคราะห์เนื้อหาเพื่อเสนอแนวทางการส่งเสริมที่เหมาะสม การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณใช้ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพการส่งเสริมสุขภาวะนักเรียนในยุคดิจิทัล โดยรวมและในทุกด้านอยู่ในระดับมาก เนื่องจากมีการส่งเสริมสุขภาวะอย่างต่อเนื่องและมีความก้าวหน้าในทุกด้าน 2) การส่งเสริมสุขภาวะนักเรียนในยุคดิจิทัลตามหลักภาวนา 4 ประกอบด้วย 4 ด้านหลัก คือ สุขภาวะทางกาย สุขภาวะทางจิต สุขภาวะทางปัญญา และสุขภาวะทางสังคม 3) แนวทางการส่งเสริมสุขภาวะในแต่ละด้านตามหลักภาวนา 4 ได้แก่ กายภาวนา ศีลภาวนา จิตตภาวนา และปัญญาภาวนา โดยเน้นการพัฒนาอย่างครบวงจรเพื่อเสริมสร้างสุขภาพทั้งร่างกาย จิตใจ ปัญญา และสังคมให้เหมาะสมกับยุคดิจิทัล และความท้าทายในปัจจุบัน ผลการวิจัยนี้สามารถนำไปใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาและส่งเสริมสุขภาวะนักเรียนในโรงเรียนและสถานศึกษาอื่น ๆ ในยุคดิจิทัลได้อย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืน

แนวทางการพัฒนาทักษะด้านดิจิทัลตามหลักอิทธิบาท 4 ของครูโรงเรียนกลุ่มสหวิทยาเขตเรือหลวงภาชีนุสรณ์ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

ญาดา ศิริ — Mon, 17 Nov 2025 00:00:00 +0700

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพด้านดิจิทัลของครูโรงเรียนกลุ่มสหวิทยาเขตเรือหลวงภาชีนุสรณ์ 2) เพื่อศึกษาการพัฒนาทักษะด้านดิจิทัลตามหลักอิทธิบาท 4 ของครูโรงเรียนกลุ่มสหวิทยาเขตเรือหลวงภาชีนุสรณ์ และ 3) เพื่อเสนอแนวทางการพัฒนาทักษะด้านดิจิทัลตามหลักอิทธิบาท 4 ของครูโรงเรียนกลุ่มสหวิทยาเขตเรือหลวงภาชีนุสรณ์ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นวิจัยแบบผสานวิธี เก็บข้อมูลแบบสอบถามความคิดเห็นจากกลุ่มตัวอย่างครู จำนวน 175 คน ใช้สถิติวิเคราะห์ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์เนื้อหาจากการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ 7 รูป/คน

ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลของครูโรงเรียนกลุ่มสหวิทยาเขตเรือหลวงภาชีนุสรณ์ โดยภาพรวม อยู่ในระดับมาก ได้แก่ 1) ด้านการใช้งานอินเทอร์เน็ต 2) ด้านการใช้งานเทคโนโลยีดิจิทัลอย่างปลอดภัย 3) ด้านการใช้โปรแกรมสร้างสื่อดิจิทัล 4) ด้านการใช้งานคอมพิวเตอร์ 2. การพัฒนาทักษะด้านดิจิทัลของครูโรงเรียนกลุ่มสหวิทยาเขตเรือหลวงภาชีนุสรณ์ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา 1) ผู้บริหารควรสร้างแรงจูงใจให้ครูเห็นถึงประโยชน์ของการพัฒนาทักษะคอมพิวเตอร์ 2) สนับสนุนให้ครูเรียนรู้การใช้โปรแกรมสื่อดิจิทัลอย่างต่อเนื่อง 3) ครูควรพัฒนาซอฟต์แวร์ในการใช้งาน 4) ควรมีการประเมินความเหมาะสม 3. เสนอแนวทางการพัฒนาทักษะด้านดิจิทัลตามหลักอิทธิบาท 4 ของครูโรงเรียนกลุ่มสหวิทยาเขตเรือหลวงภาชีนุสรณ์ 1) ผู้บริหารควรตั้งเป้าหมายในการพัฒนาทักษะดิจิทัลให้กับครู 2) ควรมีนโยบายและส่งเสริมให้ครูได้ฝึกฝนทักษะการใช้โปรแกรมพัฒนาสื่อการเรียนรู้ด้วยระบบดิจิทัล 3) ผู้บริหารยอมรับการเปลี่ยนแปลง 4) ควรมีการประเมินและปรับปรุงพัฒนาทักษะดิจิทัลอย่างต่อเนื่อง

การศึกษาภาวะผู้นำเชิงสร้างสรรค์ตามหลักสัมปรายิกัตถนิกธรรม 4 ของผู้บริหารสถานศึกษา อำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

อุษณีย์ โกมุทมาส — Mon, 17 Nov 2025 00:00:00 +0700

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพภาวะผู้นำเชิงสร้างสรรค์ของผู้บริหารสถานศึกษา 2) เพื่อศึกษาวิธีการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงสร้างสรรค์ตามหลักสัมปรายิกัตถนิกธรรม 4 ของผู้บริหารสถานศึกษา และ 3) เพื่อเสนอแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงสร้างสรรค์ ตามหลักสัมปรายิกัตถนิกธรรม 4 ของผู้บริหารสถานศึกษา อำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยใช้วิธีวิจัยแบบผสานวิธี เก็บข้อมูลจากผู้บริหาร ครู และบุคลากรทางการศึกษา จำนวน 186 คน ด้วยแบบสอบถามความคิดเห็น และสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ 7 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหาจากการสัมภาษณ์

ผลการวิจัยพบว่า 1. ภาวะผู้นำเชิงสร้างสรรค์ของผู้บริหารสถานศึกษาในอำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยภาพรวม อยู่ในระดับมาก จากปัจจัยด้านวิสัยทัศน์ การคิดสร้างสรรค์ ความคล่องแคล่ว และสมรรถนะภาวะผู้นำนั้นเกิดจากคุณลักษณะส่วนบุคคล ประสบการณ์ บรรยากาศการทำงาน และการสนับสนุนนโยบายที่ส่งเสริมการพัฒนาองค์กรและคุณภาพการศึกษา 2. การพัฒนาภาวะผู้นำเชิงสร้างสรรค์ของผู้บริหารสถานศึกษาในอำเภอนครหลวง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ใช้หลักสัมปรายิกัตถนิกธรรม 4 ได้แก่ สัทธาสัมปทา สีลสัมปทา จาคสัมปทา และปัญญาสัมปทา 3. แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงสร้างสรรค์ตามหลักสัมปรายิกัตถนิกธรรม 4 มีดังนี้ 1) สัทธาสัมปทา ผู้นำต้องสร้างความเชื่อมั่นและแรงบันดาลใจในตัวเองและทีมงาน 2) สีลสัมปทา ผู้นำควรเป็นแบบอย่างในด้านจริยธรรมและความซื่อสัตย์ เพื่อสร้างวัฒนธรรมองค์กรที่ดี 3) จาคสัมปทา ควรสนับสนุนการมีส่วนร่วมและทำงานเป็นทีม 4) ปัญญาสัมปทา ผู้นำควรใช้ปัญญาในการคิดวิเคราะห์และสร้างนวัตกรรมเพื่อแก้ไขปัญหาต่าง ๆ

สุนทรียศาสตร์และบริบทในสถาปัตยกรรมไทยกับ การบูรณาการความงามและการใช้งาน

Wed, 03 Dec 2025 00:00:00 +0700

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์องค์ประกอบและหลักการของสุนทรียศาสตร์ในสถาปัตยกรรมไทย รวมทั้งศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างสุนทรียศาสตร์กับหน้าที่การใช้สอยในบริบททางสังคมและวัฒนธรรมไทย การวิจัยเป็นแบบเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) โดยใช้วิธีการแบบผสมผสาน (Mixed Methods) ประกอบด้วยการวิเคราะห์เอกสาร การสำรวจภาคสนาม และการสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 15 คน ได้แก่ สถาปนิก นักวิชาการ ผู้ใช้งานอาคาร และช่างฝีมือแบบดั้งเดิม กลุ่มตัวอย่างทางสถาปัตยกรรมประกอบด้วยสถาปัตยกรรมไทยแบบดั้งเดิม สมัยใหม่ และร่วมสมัยในกรุงเทพมหานครและจังหวัดสำคัญ ผลการวิจัยพบว่า สุนทรียศาสตร์ในสถาปัตยกรรมไทยประกอบด้วย 4 มิติหลัก ได้แก่ (1) มิติทางกายภาพ เช่น สัดส่วน รูปทรง วัสดุ และการจัดการแสง (2) มิติทางจิตวิญญาณ เช่น การรับรู้ทางประสาทสัมผัสและอารมณ์ (3) มิติทางสังคมวัฒนธรรม เช่น เอกลักษณ์ ลวดลาย และการจัดระเบียบพื้นที่ และ (4) ความสัมพันธ์ระหว่างความงามกับหน้าที่การใช้สอย ซึ่งทั้งสองมิติไม่แยกจากกันแต่เสริมซึ่งกันและกันอย่างสมดุล ผลการศึกษายังชี้ให้เห็นว่าบริบททางศาสนา สังคม และภูมิอากาศมีอิทธิพลอย่างยิ่งต่อการกำหนดรูปแบบทางสุนทรียศาสตร์ของสถาปัตยกรรมไทย นอกจากนี้ สถาปัตยกรรมที่มีคุณภาพทางสุนทรียศาสตร์ยังส่งผลเชิงบวกต่อสุขภาพกายและใจของผู้ใช้ ส่งเสริมความสัมพันธ์ของชุมชน และเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจในพื้นที่ สรุปได้ว่าสถาปัตยกรรมไทยเป็นการบูรณาการอย่างลึกซึ้งระหว่าง “ความงาม” “การใช้สอย” และ “บริบททางวัฒนธรรม” ซึ่งสะท้อนภูมิปัญญาและเอกลักษณ์ของสังคมไทยได้อย่างเด่นชัด

คำสำคัญ: สุนทรียศาสตร์, สถาปัตยกรรม, ความงาม, หน้าที่การใช้สอย, บริบทสังคมวัฒนธรรม

การประยุกต์ใช้หลักปาปณิกธรรม 3 เพื่อพัฒนาผู้นำภาครัฐ ในยุคการเปลี่ยนผ่านสู่ดิจิทัล

ณัฐวัฒน์ ปริยพาณิชย์ — Fri, 14 Nov 2025 00:00:00 +0700

การประยุกต์หลักปาปณิกธรรม 3 ในการบริหารองค์กรภาครัฐในยุคดิจิทัลเป็นการนำหลักธรรมทางพระพุทธศาสนามาประยุกต์ใช้กับการบริหารจัดการสมัยใหม่ เพื่อพัฒนาศักยภาพและคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้บริหาร บทความนี้นำเสนอแนวทางการประยุกต์หลักจักขุมา (การมีวิสัยทัศน์) วิธูโร (ความเชี่ยวชาญในงาน) และนิสสยสัมปันโน (การมีมนุษยสัมพันธ์ดี) กับการบริหารองค์กรภาครัฐในยุคที่เทคโนโลยีดิจิทัลมีบทบาทสำคัญ ผลการวิเคราะห์พบว่า การประยุกต์หลักจักขุมากับวิสัยทัศน์ดิจิทัลช่วยให้ผู้บริหารสามารถมองเห็นทิศทางการพัฒนาองค์กรที่สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีและความต้องการของประชาชน การประยุกต์หลักวิธูโรกับการพัฒนาทักษะการบริหารจัดการในยุคดิจิทัลช่วยเสริมสร้างความเชี่ยวชาญในการนำเทคโนโลยีมาใช้พัฒนากระบวนการทำงานและการให้บริการ และการประยุกต์หลักนิสสยสัมปันโนกับการสร้างเครือข่ายและความร่วมมือช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการประสานงานและการสร้างความร่วมมือระหว่างองค์กรภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน บทความนี้ยังเสนอแนวทางการนำหลักปาปณิกธรรมไปประยุกต์ใช้ในการพัฒนาผู้บริหารภาครัฐให้มีความพร้อมในการขับเคลื่อนองค์กรภาครัฐไปสู่การเป็นรัฐบาลดิจิทัลที่มีประสิทธิภาพและประสิทธิผล ซึ่งรวมถึงการจัดทำหลักสูตรการพัฒนาผู้บริหารที่ประยุกต์หลักธรรมกับทักษะดิจิทัล การกำหนดนโยบายและแผนการพัฒนาบุคลากรที่สอดคล้องกับหลักปาปณิกธรรม การพัฒนาตัวชี้วัดและเกณฑ์การประเมินผู้บริหาร และการส่งเสริมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างผู้บริหาร