การจัดการการขนส่งและการกระจายสินค้าเพื่อลดความสูญเสียของอาหาร กรณีศึกษา: โซ่อุปทานไข่ผำ
คำสำคัญ:
การจัดการการขนส่งและการกระจายสินค้า, ความสูญเสียของอาหาร, ไข่ผำบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาโซ่อุปทานไข่ผำ 2) เพื่อวิเคราะห์ความสูญเสียตลอดโซ่อุปทาน และ 3) เพื่อเสนอแนวทางการจัดการการขนส่งและการกระจายสินค้า โดยใช้วิธีการสัมภาษณ์เชิงลึกเกษตรกร ผู้เพาะเลี้ยงไข่ผำ จำนวน 3 ราย ผู้ผลิต 1 ราย และลูกค้าจำนวน 28 ราย เกี่ยวกับกระบวนการเพาะเลี้ยง การจัดเก็บ การบรรจุ และการจัดส่ง รวมถึงกระบวนการแปรรูปเพื่อการวิเคราะห์ความสูญเสียตลอดโซ่อุปทาน
ผลการศึกษาพบว่าขั้นตอนการขนส่งและการกระจายสินค้าทำให้เกิดการสูญเสียของไข่ผำสูงสุดถึงร้อยละ 20 สาเหตุมาจากการส่งไข่ผำจากต่างจังหวัดเข้าสู่ลูกค้าในเมืองใช้เวลาอย่างน้อย 4 ชั่วโมง บ่อยครั้งที่ผลิตภัณฑ์เสียหาย เนื่องจากปัญหาความล่าช้า และการควบคุมอุณหภูมิที่ไม่เหมาะสม ในงานวิจัยนี้ได้เสนอแนวทางการจัดการขนส่งและการกระจายสินค้าเพื่อลดเวลาจัดส่งให้สินค้าถึงมือลูกค้าโดยเร็วที่สุด โดยการเลือกทำเลที่ตั้งศูนย์กระจายสินค้าในกรุงเทพฯ ด้วยวิธีหาจุดศูนย์กลางในการหาทำเลที่ตั้ง และเปรียบเทียบกับทำเลที่ตั้งทางเลือกอื่นด้วยเทคนิคการหาระยะทางร่วมกับค่าขนส่ง ผลลัพธ์ที่ได้ทำเลที่ตั้ง 2 พื้นที่คือ ฝั่ง พระนคร (13.759923689101600, 100.564717795655000) และฝั่งธนบุรี(13.691066931265300, 100.472623747179000) ใช้เวลาส่งถึงลูกค้าภายใน 60 นาที สามารถแก้ปัญหาการสูญเสียไข่ผำในขั้นตอนนี้ลงได้
เอกสารอ้างอิง
กนกวรรณ กนกกุลชัย. (2562). ปัญหา “ขยะอาหาร” (Food Loss and Waste), วารสาร สนค., 96(9), หน้า 3-25.
กรมควบคุมมลพิษ. (2566). รายงานประจำปี 2566. กรุงเทพฯ: กรมควบคุมมลพิษ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม.
ขจรศักดิ์ ไชยวงค์. (2560). แนวทางการเลือกทำเลที่ตั้งสาขาของศูนย์การค้ามหสรรพสินค้า. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชานวัตกรรมการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์, คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการผังเมือง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
คำนาย อภิปรัชญาสกุล. (2559). การจัดการขนส่งและการกระจายสินค้าเชิงกลยุทธ์. กรุงเทพฯ: โฟกัสมีเดีย แอนด์ พับลิชชิ่ง.
ชรัญญา สุวรรณเสรีรักษ์ และเก็จวลี ศรีจันทร์. (2564). รูปแบบการจัดการห่วงโซ่อุปทานและรูปแบบการตลาดพืชผักปลอดภัยที่เหมาะสําหรับเกษตรกร อําเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่. วารสารวิชาการวิทยาลัยบริหารศาสตร์, 4(1), หน้า 84-98.
ชลธิชา จันทิม และธรรมวิมล สุขเสริม. (2565). การศึกษาความเป็นไปได้ในการเลือกทำเลที่ตั้งโรงงานปาล์มน้ำมันในจังหวัดอุบลราชธานี. วารสารวิจัยวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์, 6(1), หน้า 31-43.
ธรินี มณีศรี และวิมลภา ชุ่มดี. (2566). การจัดการโลจิสติกส์และโซ่อุปทานเพื่อเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs) กรณีศึกษา: ผู้ผลิตสับปะรดกระป๋อง. วารสารสหศาสตร์ศรีปทุม ชลบุรี, 9(2), หน้า 62-76.
ผู้จัดการออนไลน์. (2566). สวก.หนุนงานวิจัยซูเปอร์ฟูด “ไข่ผำ” เป็นพืชโปรตีนทดแทน ตอบโจทย์คนรักสุขภาพทั่วโลก (ออนไลน์). เข้าถึงได้จาก: https://mgronline.com/local/detail/9660000047931 [2567, 24 พฤษภาคม].
วริศรา สุภา และขนิษฐา เรียนกระโทก. (2561). การตัดสินใจเลือกทำเลที่ตั้งคลังสินค้าของบริษัทจำหน่ายเคมีภัณฑ์. โครงงานวิศวกรรมศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาวิศวกรรมการจัดการและโลจิสติกส์, วิทยาลัยนวัตกรรมด้านเทคโนโลยีและวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. (2563). การประเมินความสูญเสียอาหารผลิตภัณฑ์เกษตรและอาหารระดับชาติ. ใน การประชุมคณะกรรมการขับเคลื่อนด้านความมั่นคงอาหารตลอดห่วงโซ่ ครั้งที่ 1/2565 (หน้า 1-40). กรุงเทพฯ: กองเศรษฐกิจการเกษตรระหว่างประเทศ.
อรุชา อิทธิฉันทกิจ. (2558). การตัดสินใจเลือกทำเลที่ตั้งโรงงานผลิตเครื่องดื่มแห่งใหม่ (ออนไลน์). เข้าถึงได้จาก: http://library.tni.ac.th/thesis/upload/files/arucha%20Articles%20EEM%202015.pdf [2567, 11, มิถุนายน].
อรุณี รอดลอย, สุจินต์ หนูขวัญ, ศิริวิมล ติรณะรัต และมาลี เอี่ยมทรัพย์. (2552). รายงานการวิจัย ชนิดและการกระจายพันธุ์ของพรรณไม้น้ำในภาคตะวันออกของประเทศไทย. กรุงเทพฯ: กรมประมง.
Cattaneo, A., Sánchez, M. V., Torero, M., & Vos, R. (2021). Reducing food loss and waste: Five challenges for policy and research. Food Policy, 98(1), pp. 1-16.
Chantiratikul, A., Chinrasri, O., Chantiratikul, P., Sangdee, A., Maneechote, U., & Bunchasak, C. (2010). Effect of replacement of protein from soybean meal with protein from wolffia meal [Wolffia globosa (L). Wimm.] on performance and egg production in laying hens. International Journal of Poultry Science, 9(3), pp. 283-287.
Codex Alimentarius Commission. (2013). EU platform on Food Losses and Food Waste: Sub group on food waste measurement Brussels. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations.
FAO. (2011). Global food losses and food waste extent, causes and prevention. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations.
FAO. (2014). SAVE FOOD: Global Initiative on Food Loss and Waste Reduction: Definitional framework of food loss. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations.
FAO. (2019). The state of food and agriculture 2019: Moving forward on food loss and waste Reduction. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations.
FAO. (2020). SDG 12.3.1a:Food Loss Index. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations.
Heizer, J., and Render, B. (2013). Operations Management (11th ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice Hall.
Parfitt, J., Barthel, M., & Macnaughton, S. (2010). Food waste within food supply chains: Quantification and potential for change to 2050. Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences, 365(1554), pp. 3065–3081.
O'Connor, J., Skeaff, S., Bremer, P., Lucci, G., & Mirosa, M. (2023). A critical review of on-farm food loss and waste: future research and policy recommendations. Renewable Agriculture and Food Systems, 38(24), pp. 1–12.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2024 มหาวิทยาลัยศรีปทุม วิทยาเขตชลบุรี
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความทุกบทความเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิชาการศรีปทุม ชลบุรี
