การผสมผสานวัฒนธรรมท้องถิ่น เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงอาหาร  จังหวัดนครพนม

สุภัทรา เขียวศรี; กันฑิมาลย์ จินดาประเสริฐ; ศิริวรรณ กวงเพ้ง

ผู้แต่ง

สุภัทรา เขียวศรี สาขาวิชาการจัดการท่องเที่ยวและโรงแรม คณะการท่องเที่ยวและการโรงแรม มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
กันฑิมาลย์ จินดาประเสริฐ สาขาวิชาการจัดการท่องเที่ยวและโรงแรม คณะการท่องเที่ยวและการโรงแรม มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
ศิริวรรณ กวงเพ้ง สาขาวิชาการจัดการท่องเที่ยวและโรงแรม คณะการท่องเที่ยวและการโรงแรม มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

คำสำคัญ:

การท่องเที่ยวเชิงอาหาร, อาหารท้องถิ่น, จังหวัดนครพนม

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อนำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับการท่องเที่ยวเชิงอาหารในประเทศไทยและในจังหวัดนครพนม และ 2) เพื่อเสนอแนวทางการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงอาหารในจังหวัดนครพนม พบว่าอัตลักษณ์อาหารท้องถิ่นของจังหวัดนครพนมเป็นส่วนหนึ่งของซอฟต์พาวเวอร์ (soft power) ในการส่งเสริมการท่องเที่ยวของรัฐบาล ซึ่งในการเดินทางนักท่องเที่ยวต้องมีการลิ้มลองชิมอาหารท้องถิ่นของจุดหมายปลายนั้น ๆ จังหวัดนครพนมมีชื่อเสียงในเรื่องของการท่องเที่ยวเชิงศรัทธา สายมูที่เดินทางเข้ามาสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในจังหวัดนครพนม โดยการท่องเที่ยวเชิงอาหารเป็นการท่องเที่ยวทางเลือกในจังหวัดนครพนม ถือเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่มีความหลากหลายทางเชื้อชาติ อาหารการกินพื้นเมืองของนครพนมซึ่งมีต้นตำรับมาจากกลุ่มชนต่างๆ ผสมผสานปรุงแต่งขึ้นเป็นอาหารประจำท้องถิ่นของจังหวัดนครพนม มีหลากหลายประเภท ส่วนรสชาติอันเป็นเอกลักษณ์ของคนในจังหวัดนครพนม สำหรับปัจจัยที่ส่งผลต่อการท่องเที่ยวเชิงอาหารของจังหวัดนครพนม ประกอบด้วย ปัจจัยด้านสถานที่ของร้านอาหารท้องถิ่น ปัจจัยด้านคุณภาพอาหาร ปัจจัยด้านบุคลากร ปัจจัยด้านภาชนะ อุปกรณ์ ปัจจัยด้านการให้บริการนักท่องเที่ยว ด้านการตระหนัก รักษา รับผิดชอบสิ่งแวดล้อม สังคมและวัฒนธรรม และด้านประสบการณ์การท่องเที่ยว ส่วนแนวทางการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงอาหารของจังหวัดนครพนม ประกอบด้วย 4 ด้านคือ ด้านอัตลักษณ์ของอาหารท้องถิ่น ด้านกิจกรรม ด้านสื่อสังคมออนไลน์ และด้านภาคีเครือข่าย ซึ่งผลจาการศึกษานี้จะเป็นแนวทางให้กับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้ส่งเสริมการตลาดการท่องเที่ยวเชิงอาหารของจังหวัดนครพนมโดยเฉพาะแผนพัฒนาท้องถิ่นและกิจกรรมส่งเสริมอาหารท้องถิ่นเพื่อเป็นกระตุ้นเศรษฐกิจการท่องเที่ยวควบคู่รูปแบบการท่องเที่ยวอื่น ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพต่อไป

ประวัติผู้แต่ง

สุภัทรา เขียวศรี, สาขาวิชาการจัดการท่องเที่ยวและโรงแรม คณะการท่องเที่ยวและการโรงแรม มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

สาขาวิชาการจัดการท่องเที่ยวและโรงแรม คณะการท่องเที่ยวและการโรงแรม มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

กันฑิมาลย์ จินดาประเสริฐ, สาขาวิชาการจัดการท่องเที่ยวและโรงแรม คณะการท่องเที่ยวและการโรงแรม มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

สาขาวิชาการจัดการท่องเที่ยวและโรงแรม คณะการท่องเที่ยวและการโรงแรม มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

ศิริวรรณ กวงเพ้ง, สาขาวิชาการจัดการท่องเที่ยวและโรงแรม คณะการท่องเที่ยวและการโรงแรม มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

สาขาวิชาการจัดการท่องเที่ยวและโรงแรม คณะการท่องเที่ยวและการโรงแรม มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

เอกสารอ้างอิง

กรุงเทพธุรกิจออนไลน์. (2561). ททท. ชวนส่งทริปกินใน 55 เมืองรอง ประกวดชิงรางวัลหลักล้าน (ออนไลน์). เข้าถึงได้จาก: https://www.bangkokbiznews.com/pr-news/biz2u/244818 [2567, 23 สิงหาคม].

การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย. (2567). ชุดข้อมูลพฤติกรรมนักท่องเที่ยว (ออนไลน์). เข้าถึงได้จาก: https://datacatalog.tat.or.th/dataset/tourist-behavior [2567, 23 สิงหาคม].

จิราภรณ์ พรหมเทพ และดุษฎี ช่วยสุข. (2565). ศักยภาพการท่องเที่ยวอาหารชุมชนอาจสามารถจังหวัดนครพนม. วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฎเลย, 17(59), หน้า 30-40.

ทิพย์วดี โพธิ์สิทธิพรรณ และอภิไทย แก้วจรัส. (2565). ภาพลักษณ์อาหารพื้นเมืองกับการท่องเที่ยวเชิงอาหารของจังหวัดเชียงใหม่. วารสารวิชาการศรีปทุม ชลบุรี, 18(4), หน้า 89-99.

เบญจมาภรณ์ ชำนาญฉา. (2561). การท่องเที่ยวเชิงอาหาร: ศักยภาพและความได้เปรียบของประเทศไทย. วารสารสมาคมสถาบันอุดมศึกษาเอกชนแห่งประเทศไทย, 24(1), หน้า 103-116.

ประชาชาติธุรกิจ. (19 เมษายน 2562). Gastronomy Tourism กระจายรายได้สู่ “ฐานราก” (ออนไลน์). เข้าถึงได้จาก: https://www.prachachat.net/tourism/news-317059 [2567, 5 กันยายน].

ประอรพิต กัษฐ์วัฒนา. (22 พฤศจิกายน 2566). ใช้ Soft power “อาหารไทย” สร้างจุดเด่นให้ การท่องเที่ยวเชิงอาหาร (Gastronomy Tourism) คืนรายได้ให้ชุมชนอย่างยั่งยืน (ออนไลน์). เข้าถึงได้จาก: https://www.salika.co/2023/11/22/soft-power-gastronomy-tourism/ [2567, 23 สิงหาคม].

ผู้จัดการ. (10 พฤษภาคม 2560). “อาหารไทยเพื่อการท่องเที่ยว” ตลาดโตต่อเนื่องทะลุ 4.5 แสนล้าน (ออนไลน์). เข้าถึงได้จาก: https://mgronline.com/business/detail/9600000047488 [2567, 23 สิงหาคม].

ภัทรพร พันธุรี. (2558). การจัดกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงอาหารโดยผ่านประสบการณ์ของนักท่องเที่ยวในประเทศไทย. วารสารเทคโนโลยีภาคใต้, 8(2), หน้า 27-37.

รัชพล กิตติอมรพงศ์ ณภัทร คำแก้ว และเมษ์ธาวิน พลโยธี. (2567). อัตลักษณ์การท่องเที่ยวเชิงอาหารพื้นถิ่น ประเภทข้าวปุ้นน้ำนัว สู่การสร้าง Soft Power ของอำเภอเรณูนคร จังหวัดนครพนม. วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฎเลย, 19(68), หน้า 29-41.

วิมลรัตน์ บุญศรีรัตน์. (2560). แนวทางการพัฒนาอาหารเพื่อการท่องเที่ยวในจังหวัดภูเก็ต (ออนไลน์). เข้าถึงได้จาก: https:// libdcms.nida.ac.th/thesis6/2561/b203111e.pdf [2567, 23 สิงหาคม].

สำนักงานจังหวัดนครพนม. (2567). อาหารพื้นถิ่น (ออนไลน์). เข้าถึงได้จาก: http://www2.nakhonphanom.go.th/charm?cid=6 [2567, 23 สิงหาคม].

อัตตนาถ ยกขุน, ชนกนารถ ราชภักดี และธนิสร พิตรชญารมย์. (2563). แนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงอาหารในประเทศไทย. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอีสเทอร์นเอเซีย ฉบับสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, 10(1), หน้า 60-68.

Herrera, C. F., Herranz, B. J., & Arilla, J. M. P. (2012). Gastronomy’s importance in the development of tourism destinations in the world. Madrid, Spain.: World Tourism Organization (Online). Available: https://www.researchgate.net/publication/283579436_Gastronomy's_importance_in_the_development_of_tourism_destinations_in_the_world_Ref_Revista_Global_Report_on_Food_Tourism_AM_Reports_Volume_four_World_Tourism_Organization_UNWTO_2012_pp_6-9 [2024, August 23].

Khoo, S. L., & Badarulzaman, N. (2014). Factors determining George Town as a city of gastronomy. Tourism planning & development, 11(4), pp. 371-386.

Kim, Y. G., Eves, A., & Scarles, C. (2009). Building a model of local food consumption on trips and holidays: A grounded theory approach. International Journal of Hospitality Management, 28(3), pp. 423-431.

Perdomo, Y. (2009). Key issues for tourism development – The AM-UNWTO contribution. Worldwide Hospitality and Tourism Themes, 8(6), pp. 625–632.

Sánchez-Cañizares, S. M., & López-Guzmán, T. (2012). Gastronomy as a tourism resource: profile of the culinary tourist. Current issues in tourism, 15(3), pp. 229-245.