โมดูลการเรียนรู้ดาราศาสตร์เกี่ยวกับทรงกลมท้องฟ้า ระบบพิกัดท้องฟ้า และการศึกษาสังเกตท้องฟ้า*

ผู้แต่ง

  • สมยศ ศรีคงรักษ์ ภาควิชาฟิสิกส์และวิทยาศาสตร์ทั่วไป คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี
  • โชติ เนืองนันท์ ภาควิชาฟิสิกส์และวิทยาศาสตร์ทั่วไป คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี

คำสำคัญ:

โมดูลการเรียนรู้, ทรงกลมท้องฟ้า, ระบบพิกัดท้องฟ้า

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีจุดประสงค์ ดังนี้ 1) เพื่อพัฒนานวัตกรรมทางการศึกษา โดยการศึกษาวิจัย/ทดลอง ทรงกลมท้องฟ้าระบบพิกัดท้องฟ้าและการศึกษาสังเกตท้องฟ้า โดยการสร้างแนวคิดหลักการเรียนรู้ 2) เพื่อสร้างโมดูลการเรียนรู้มาตรฐานเกี่ยวกับทรงกลมท้องฟ้า ระบบพิกัดท้องฟ้าและศึกษาสังเกตท้องฟ้า และ 3) เพื่อวัดประสิทธิภาพโมดูลการเรียนรู้ที่ได้ โดยกลุ่มเป้าหมายที่กำหนด การสร้างแนวคิดหลักของการเรียนรู้ เพื่อสร้างโมดูลการเรียนรู้มาตรฐาน แล้วดำเนินกิจกรรมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ตามกรอบแนวคิดหลัก  6 แนวคิดหลัก ได้แก่ 1) ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับพารามิเตอร์ทรงกลมท้องฟ้า 2) ระบบพิกัดขอบฟ้า 3) การระบุตำแหน่งของดาวฤกษ์ตามระบบพิกัดขอบฟ้า 4) ระบบพิกัดศูนย์สูตร 5) การระบุตำแหน่งของดาวฤกษ์ตามระบบพิกัดศูนย์สูตร และ 6) การศึกษาสังเกตท้องฟ้า โดยสร้างเครื่องมือทดลองอย่างง่าย มีราคาถูกคือ ทรงกลมท้องฟ้า โมดูลการเรียนรู้แบ่งออกเป็น 6 ระยะการเรียนรู้ที่สอดคล้องกับแนวคิดหลัก โมดูลการเรียนรู้ถูกนำไปทดสอบและประเมินประสิทธิภาพกับกลุ่มตัวอย่างเป็นนักศึกษาครุศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาวิทยาศาสตร์ จำนวน 50 คน ด้วยการสุ่มตัวอย่างอย่างง่าย แบบจับสลาก โดยใช้แบบประเมินเป็นเครื่องมือในการวิจัย สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าความแตกต่างทางสถิติ
       ผลการวิจัยพบว่าโมดูลการเรียนรู้สามารถพัฒนาองค์ความรู้ของกลุ่มเป้าหมายทำให้เกิดความรู้ชัดแจ้งได้ผลอย่างมีนัยสำคัญ ค่าเฉลี่ยของผลประเมินการเรียนรู้ก่อนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้มีค่าคะแนนเฉลี่ย   =8.11 (ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน=5.5625, ค่าเฉลี่ยข้อผิดพลาดมาตรฐาน=0.7866) คิดเป็นร้อยละ 27.03 และผลการประเมินหลังการแลกเปลี่ยนเรียนรู้มีคะแนนเฉลี่ย=28.86 (ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน=1.7844, ค่าเฉลี่ยข้อผิดพลาดมาตรฐาน=0.2523) คิดเป็นร้อยละ 96.20 ของค่าคะแนนเต็ม 30 คะแนน ซึ่งค่าความแตกต่างทางสถิติมีค่าเฉลี่ย=-20.7500 ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน=5.6363 ค่าเฉลี่ยข้อผิดพลาดมาตรฐาน=0.7970 ค่าการแจกแจงแบบที=-26.032 และค่าชั้นแห่งความเป็นอิสระ=49 หมายความว่าโมดูลการเรียนรู้ทำให้เกิดความรู้ชัดแจ้งแก่กลุ่มเป้าหมาย สามารถเพิ่มประสิทธิภาพการเรียนรู้ได้ตามวัตถุประสงค์ของการวิจัย

ประวัติผู้แต่ง

สมยศ ศรีคงรักษ์, ภาควิชาฟิสิกส์และวิทยาศาสตร์ทั่วไป คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี

ภาควิชาฟิสิกส์และวิทยาศาสตร์ทั่วไป คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี

โชติ เนืองนันท์, ภาควิชาฟิสิกส์และวิทยาศาสตร์ทั่วไป คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี

ภาควิชาฟิสิกส์และวิทยาศาสตร์ทั่วไป คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี

เอกสารอ้างอิง

โชติ เนืองนันท์ และสมยศ ศรีคงรักษ์. (2567). นวัตกรรมโมดูลการเรียนรู้เกี่ยวกับโครงสร้างและวิวัฒนาการของดาวฤกษ์. วารสารวิจัยรำไพพรรณี, 18(3), หน้า 71-81.

ศศิธร โคตะบิน และพัดดาวัน นาใจแก้ว. (2567). สมรรถนะการอธิบายปรากฏการณ์เชิงวิทยาศาสตร์ของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายเกี่ยวกับทรงกลมท้องฟ้าและปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์ผ่านการเรียนรู้โดยใช้โมเดลเป็นฐาน. วารสารวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพื่อการเรียนรู้, 15(1), หน้า 115-123.

Agan, L. (2004). Stellar ideas: Exploring students’ understanding of stars. Astronomy Education Review, 3(1), pp. 77-97.

Bailey, J.M. (2007). Development of a concept inventory to assess students’ understanding and reasoning difficulties about the properties and formation of stars. Astronomy Education Review, 6(2), doi:10.3847/AER2007028.

Bailey, J.M., Johnson, B., Prather, E.E., & Slater, T.F. (2012). Development and validation of the star properties concept Inventory. International Journal of Science Education, 34(14), pp. 2257-2286.

Bardar, E.M., Prather, E.E., & Slater, T.F. (2007). Development and validation of the light and spectroscopy concept inventory. Astronomy Education Review, 5(2) pp. 103-113.

Finegold, M., & Pundak, D. (1991). A study of change in students' conceptual frameworks in astronomy. Studies in Educational Evaluation, 17(1), pp. 151-166.

Koul, L. (1984). Methodology of Educational Research. New Delhi: Vani Education Book.

The Institute for the Promotion of Science and Technology (IPST). (2018). Science curriculum teacher training documents. Bangkok: Ministry of Education.

Ruangsuwan C., & Arayathanikul K. (2009). A low-cost celestial globe for hands on astronomy. Physics Education, 44(5), pp. 503-508.

Yamane, T. (1970). Statistics: An Introductory Analysis (2nd ed). New York: Harper & Row.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-03

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย