ภาพแทนพญางำเมือง ในวรรณกรรมยอพระเกียรติ เรื่อง “ลิลิตพญางำเมือง”
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาภาพแทนพญางำเมือง ในวรรณกรรมยอพระเกียรติเรื่อง “ลิลิตพญางำเมือง” โดยใช้แนวคิดภาพแทน ผลการศึกษาพบว่า กวีคัดเลือกเหตุการณ์ในพระราชประวัติพญางำเมืองจากหลายแหล่ง โดยเลือกสรรเหตุการณ์ด้านบวกที่ช่วยส่งเสริมภาพแทนพญางำเมืองให้โดดเด่นขึ้น ทั้งการเปลี่ยนแปลงข้อมูลและเหตุการณ์ที่ลดทอนพระเกียรติ ผสานกับเหตุการณ์ในตำนานท้องถิ่น ส่งผลให้พญางำเมืองมีภาพแทนหลัก 5 ประการ คือ 1) ภาพแทนกษัตริย์วีรบุรุษ 2) ภาพแทนกษัตริย์ผู้ทรงธรรม 3) ภาพแทนกษัตริย์ผู้มากด้วยบารมี 4) ภาพแทนกษัตริย์นักปกครอง และ 5) ภาพแทนกษัตริย์นักรัก ซึ่งอาจแสดงให้เห็นว่าภาพแทนที่ปรากฏต่างจากเดิม มีนัยของการตีความกษัตริย์ในอดีต ให้เลื่อนไหลตามอุดมการณ์กษัตริย์ผู้ทรงธรรมและวาทกรรมพ่อของแผ่นดินในยุคปัจจุบัน
Article Details
1. มุมมองและความคิดเห็นใด ๆ ในบทความเป็นมุมมองของผู้เขียน คณะบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยกับมุมมองเหล่านั้นและไม่ถือเป็นความรับผิดชอบของคณะบรรณาธิการ ในกรณีที่มีการฟ้องร้องเกี่ยวกับการละเมิดลิขสิทธิ์ ให้ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน แต่เพียงผู้เดียว
2. ลิขสิทธิ์บทความที่เป็นของคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรีมีลิขสิทธิ์ถูกต้องตามกฎหมาย การเผยแพร่จะต้องได้รับอนุญาตโดยตรงจากผู้เขียนและมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรีเป็นลายลักษณ์อักษร
เอกสารอ้างอิง
ก่อพงศ์ นามวัฒน์. (2565). เจงกิสข่าน: การศึกษาประพันธวิธีในนวนิยายอิงประวัติศาสตร์วีรบุรุษแห่งโลกตะวันออกของนักเขียนไทยร่วมสมัย. วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยพะเยา.
ประเสริฐ ณ นคร. (2541). สารนิพนธ์ ประเสริฐ ณ นคร. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
ปัทมา ฑีฆประเสริฐกุล. (2559). ภาพแทนของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถในยวนพ่ายโคลงดั้น ใน รวมบทความวิจัยการประชุมวิชาการระดับชาติ SMARTS ครั้งที่ 6: อัตลักษณ์แห่งเอเชีย 2016, วันที่ 17 มิถุนายน 2559, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, หน้า 58-69.
ปาริชาต โปธิ วรวรรธน์ ศรียาภัย และหวง เชิง เต๋อ. (2564). ลิลิตพญางำเมือง: การวิเคราะห์คุณค่าและวรรณศิลป์ของวรรณคดียอพระเกียรติ. วิวิธวรรณสาร, 5(2): 55-89.
พระมหาศรีบรรดร ถิรธมฺโม. (2548). สังคมทางการเมืองการปกครองในอาณาจักรภูกามยาว (รัฐพะเยาในอดีต). พะเยา: กอบคำการพิมพ์.
พระยาประชากิจกรจักร. (2557). พงศาวดารโยนก. นนทบุรี: ศรีปัญญา.
พระราชวิสุทธิโสภณ ศรีศักร วัลลิโภดม และพิเศษ เจียจันทร์พงษ์. (2527). เมืองพะเยา. กรุงเทพฯ: มติชน.
มารศรี สอทิพย์. (2551). เรื่องเล่าทางประวัติศาสตร์เกี่ยวกับสมเด็จพระนเรศวรมหาราช: กลวิธีการเล่าเรื่องกับการสร้างภาพลักษณ์. วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วัชรชัย วิวัฒน์คุณากร. (2565). มุมมองพระรามใหม่กับภาพลักษณ์ผู้นําทางการเมือง. วารสารวิชาการไทยวิจัยและการจัดการ, (3)1: 66-74.
วันชนะ ทองคำเภา. (2554). ภาพตัวแทนของสมเด็จพระมหาธรรมราชาในวรรณกรรมไทย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สงวน โชติสุขรัตน์. (2508). ตำนานเมืองเหนือ. พระนคร: โอเดียนสโตร์.
สุรเดช โชติอุดมพันธ์. (2560). ทฤษฎีวรรณคดีวิจารณ์ตะวันตกในคริสต์ศตวรรษที่ 20 (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เสาวณิต วิงวอน. (2530). การศึกษาวิเคราะห์วรรณกรรมยอพระเกียรติ. วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เอื้อ มณีรัตน์. (2538). ลิลิตพญางำเมือง. ขอนแก่น: มูลนิธิสำเนียง-สมบูรณ์ เวียงสมุทร.
