ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการดำเนินงานตามหลักธรรมาภิบาลขององค์การบริหาร ส่วนตำบลในเขตจังหวัดพระนครศรีอยุธยา

Main Article Content

นงนาถ หวังเทพอนุเคราะห์
ปิยากร หวังมหาพร

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการดำเนินงานตามหลักธรรมาภิบาลและปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการดำเนินงานตามหลักธรรมาภิบาลขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยใช้วิธีศึกษาแบบเชิงผสม การวิจัยเชิงปริมาณศึกษาจากบุคลากร จำนวน 465 คน โดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน วิเคราะห์สหสัมพันธ์ วิเคราะห์การถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน การวิจัยเชิงคุณภาพ สัมภาษณ์ผู้บริหารและประชาชน จำนวน 24 ราย วิเคราะห์ข้อมูลโดยการตีความ ผลการศึกษาพบว่า ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการดำเนินงานตามหลักธรรมาภิบาล มี 9 ตัวแปร ได้แก่ 1) ด้านสภาพแวดล้อม มีคะแนนค่าเฉลี่ยมากที่สุด และรองลงมาตามลำดับ คือ 2) ด้านภาวะผู้นำ 3) ด้านงบประมาณ 4) ด้านโครงสร้างองค์กร 5) ด้านการสื่อสารภายใน 6) ด้านโยบายองค์กร และ 7) ด้านค่านิยม/วัฒนธรรม    8) ด้านทรัพยากรบุคคล และ 9) ด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ มีคะแนนค่าเฉลี่ยต่ำสุด ส่วนการดำเนินงานตามหลักธรรมาภิบาล มี 10 ตัวแปร ได้แก่ 1) ด้านคุณธรรม/จริยธรรม มีคะแนนค่าเฉลี่ยมากที่สุด และรองลงมา คือ 2) ด้านความเสมอภาค 3) ด้านหลักนิติธรรม 4) ด้านการตอบสนอง 5) ด้านความรับผิดชอบ 6) ด้านการเปิดเผย/โปร่งใส 7) ด้านการกระจายอำนาจ 8) ด้านประสิทธิผล 9) ด้านการมีส่วนร่วม และ 10) ด้านประสิทธิภาพ มีคะแนนค่าเฉลี่ยต่ำสุด เมื่อวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการดำเนินงานกับการดำเนินงานตามหลักธรรมาภิบาล พบว่า ทั้ง 9 ตัวแปรมีความสัมพันธ์ต่อการดำเนินงานตามหลักธรรมาภิบาล โดยด้านงบประมาณ มีความสัมพันธ์มากที่สุด และความสัมพันธ์รองลงมาตามลำดับ คือ 1) ด้านทรัพยากรบุคคล 2) ด้านการสื่อสารภายในองค์กร 3) ด้านนโยบายองค์กร 4) ด้านภาวะผู้นำผู้บริหาร 5) ด้านค่านิยม/วัฒนธรรม 6) ด้านโครงสร้างองค์กร 7) ด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ และ 8) ด้านสภาพแวดล้อม มีความสัมพันธ์ต่ำสุด และเมื่อทดสอบพยากรณ์สมการการทำนายตัวแปรทั้ง 9 ตัวแปร (วิเคราะห์แบบถดถอยพหุคูณ) พบว่า มีตัวแปรเพียง 3 ตัวแปร ที่มีอิทธิพลต่อการดำเนินงานตามหลักธรรมาภิบาล โดยตัวแปรที่มีอิทธิพลมากที่สุดคือ ด้านงบประมาณ ด้านทรัพยากรบุคคล และด้านสิ่งแวดล้อม ปัญหาอุปสรรค ผู้บริหารขาดหลักคิดการบริหาร เพื่อช่วยเหลือและรับมือกับสถานการณ์พลิกผันได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อโรคโควิด-19 องค์กรขาดบุคลากร ขาดจรรยาบรรณต่อการปฏิบัติหน้าที่ ขาดการมีส่วนร่วมของประชาชนอย่างแท้จริง แนวทาง การพัฒนา เน้นการเปิดเผยข้อมูลข่าวสารผ่านช่องทางเว็บไซต์ เพื่อให้ประชาชนมีโอกาสเข้าถึง รับรู้ รับทราบข้อมูลข่าวสารได้หลากหลายมากขึ้น และดึงทุกภาคส่วนเข้ามามีส่วนร่วมกันตามช่องทางต่างๆ อย่างเปิดเผย/โปร่งใส และรับฟังความคิดเห็นในการแก้ไขปัญหาประชาชนได้อย่างรวดเร็วทันต่อสถานการณ์

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
หวังเทพอนุเคราะห์ น. ., & หวังมหาพร ป. . . (2022). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการดำเนินงานตามหลักธรรมาภิบาลขององค์การบริหาร ส่วนตำบลในเขตจังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วารสารมนุษยสังคมปริทัศน์, 24(1), 25–43. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/hspbruacthjournal/article/view/259444
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงสาธารณสุข. กรมอนามัย. (2560). การพัฒนาระบบส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม ตามแผนพัฒนาสุขภาพ แห่งชาติ ในช่วงแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560-2564). กรุงเทพฯ: ผู้แต่ง.

กองยุทธศาสตร์และแผนงาน. กลุ่มงานยุทธศาสตร์และนโยบาย. (2560). ยุทธศาสตร์กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น พ.ศ. 2560 – 2569. สืบค้นเมื่อ 15 กันยายน 2564, จาก http://www.dla.go.th.

กัลยา วานิชย์บัญชา.(2553). การวิเคราะห์สถิติสถิติสำหรับงานวิจัย (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

กานต์ เสกขุนทด. (2557). ปัจจัยที่ส่งผลต่อการมีส่วนร่วมของประชาชนในการสนับสนุนการบริหารงานองค์การปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดฉะเชิงเทรา. ฉะเชิงเทรา: ม.ป.ท.

ชาญยุทธ พวงกําหยาด. (2559). การนําหลักธรรมาภิบาลไปปฏิบัติของเทศบาลในพื้นที่ภาคกลางตอนลาง 1. วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร วิทยาลัยบัณฑิตศึกษาด้านการจัดการ มหาวิทยาลัยศรีปทุม.

ชาติชาย คงเพ็ชรดิษฐ์. (2559). การบริหารการเปลี่ยนแปลง: บทบาทของภาวะผู้นำและการสื่อสารในองค์การ. วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยศิลปากร.

ณัฐวัฒน์ สิริพรวุฒ. (2562). กระบวนการสร้างความเชื่อมั่นและยอมรับของประชาชนต่อการทำงานขององค์กร

ปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดสิงห์บุรี. วารสารวิชาการ สถาบันเทคโนโลยีแห่งสุวรรณภูมิ, 5(1): 120-137.

ธนบดี ฐานะชาลา. (2560). ปัจจัยที่อธิบายธรรมาภิบาลของผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในภาคตะวันออก. วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์ วิทยาลัยบัณฑิตศึกษาด้านการจัดการ มหาวิทยาลัยศรีปทุม.

นพปฎล สุนทรนนท์. (2560). การบริหารภาครัฐไทย: ปัญหาแนวทางแก้ไขและประเด็นท้าทาย. กรุงเทพฯ: พริกหวานกราฟฟิค.

ประวิช นิลวัชรมณี. (2556). การบริหารงานตามหลักธรรมาภิบาลของเทศบาลนครสุราษฎร์ธานี จังหวัด สุราษฎร์ธานี. วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิต ภาควิชารัฐประศาสนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเวสเทิร์น.

ปริญดา สุลีสถิร. (2556). รู้จักองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นไทย. สืบค้นเมื่อ 24 ตุลาคม 2563, จาก http:// www.bangkokbiznews.com/home/detail/politics/.

ปิยากร หวังมหาพร. (2563). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการดำเนินงานตามยุทธศาสตร์ชาติในด้านการปรับสมดุลและพัฒนาระบบการบริหารจัดการภายใต้หลักธรรมาภิบาลขององค์การภาครัฐ. MFU Connexion: Journal of Humanities and Social Sciences, 9(2): 9-23.

พีรพัฒน์ เก้ากัญญา. (2558). การมีส่วนร่วมของประชาชนกับประสิทธิผลในการให้บริการ โครงสร้างพื้นฐานขององค์การบริหารส่วนตำบลห้วยด้วน อำเภอดอนตูม จังหวัดนครปฐม. วิทยานิพนธ์ รัฐประศาสนศาสตร์ดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์.

ยุติธรรม ปัทมะ. (2558). การปฏิรูปการปกครองส่วนท้องถิ่น (The Local Administrative Reform). กรุงเทพฯ: ม.ป.ท.

วรชัย สิงหฤกษ์. (2559). ปัจจัยที่มีผลต่อการนำหลักธรรมาภิบาลมาใช้ในการบริหารจัดการของชุมนุมสหกรณ์ออมทรัพย์แห่งประเทศไทย จำกัด. นนทบุรี: รายงานการวิจัย สาขาวิชาเกษตรศาสตร์และสหกรณ์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

ศิริชัย เพชรรักษ์. (2553). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการตรวจสอบการบริหารงานขององค์การบริหารส่วนตำบลในประเทศไทย. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย สังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, 2(2): 108-117.

สุรพล ลอยใหม่. (2560). การนำหลักธรรมาภิบาลมาใช้ในการบริหารกิจการภาครัฐในหน่วยงานสาธารณสุขในสามจังหวัดในเขตภาคใต้ตอนบนของประเทศไทย. วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์ วิทยาลัยบัณฑิตศึกษาด้านการจัดการ มหาวิทยาลัยศรีปทุม.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ. (2555). คู่มือการจัดระบบการกำกับดูแลองค์การภาครัฐตามหลักธรรมาภิบาลของการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี (Good governance Rating). กรุงเทพฯ: พรีเมียร์โปร.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2559). การบริหารราชการแผ่นดินที่มีประสิทธิภาพและธรรมาภิบาล. วารสารเศรษฐกิจและสังคม. 53(3): 8.

เสาวนารถ เล็กเลอสินธุ์. (2561). ประสิทธิภาพการบริหารงานของผู้บริหารในองค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดนนทบุรี. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยธนบุรี, 12(28): 187-196.

หวน พินธุพันธ์. (2549). นักบริหารมืออาชีพ. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

อนิวัช แก้วจำนง. (2550). การจัดการทรัพยากรมนุษย์. กรุงเทพฯ: ภาควิชาบริหารธุรกิจ คณะเศรษฐศาสตร์และบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยทักษิณ.

อัครกฤษ นุ่นจันทร์. (2562). ปัจจัยที่ส่งผลต่อการยอมรับของประชาชนในการสร้างโรงงานกำจัดขยะชุมชน. วารสารสหวิทยาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 2(1): 35-46.

อํานาจ ธีระวนิช. (2547). การจัดการ. กรุงเทพฯ: ซี.วี.แอล.

Blumel, Chistina M. (2000). Foreign Aid, Donor Coordination and the Pursuit of Good Governance (Kenya). Maryland: University of Maryland.

Creswell, J. W. (2015). A concise introduction to mixed methods research. Thousand Oaks, CA: Sage.

Creswell, J.W., and Plano Clark, V.L. (2007). Designing and conducting mixed methods research (2nd ed.). Thous and Oaks, CA: Sage.

Daft, R. L. (2001). Essentials of organization: Theory and design. Cincinnati, Ohio: South Western College.

Denzin, N.K. (1978). The research act: A theoretical introduction to sociological methods. New York: McGraw-Hill.

Likert, R. (1981). Management styles and the human component in leadership on the job: Guides to good supervision. New York: AMACOM.

Martin, A. (2008). Digital literacy and the digital society. In Lankshear, C., & Knobel, M. (Eds.) Digital literacy: Concepts, policies and practices. New York: Lang Pub.

Thompson, S. K. (1990). Adaptive cluster sampling. The American tatistical Association, 85(412): 1050-1059.