ฐานอันชอบด้วยกฎหมายในการเก็บรวบรวม ใช้และเปิดเผยข้อมูลส่วนบุคคล

Main Article Content

ปรีดา โชติมานนท์

Abstract

                 หลักความชอบด้วยกฎหมายความเป็นธรรมและความโปร่งใสของการบริหารจัดการข้อมูล(Lawfulness, Fairness and Transparency) เป็นหนึ่งในหลักการพื้นฐานที่สำคัญที่ถูกบัญญัติไว้ในข้อบังคับทั่วไปของสหภาพยุโรปว่าด้วยการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล (General Data Protection Regulation: GDPR หรือ EU Regulation 2016/679) หลักการดังกล่าวกำหนดให้ในการรวบรวมใช้หรือเปิดเผยข้อมูลส่วนบุคคลหรือที่เรียกโดยรวมว่า เป็นการประมวลผลข้อมูลส่วนบุคคลนั้นจะต้องกระทำโดยอาศัยฐานอันชอบด้วยกฎหมายในการประมวลผลข้อมูล (Legal Basis) ประการใดประการหนึ่งซึ่งเหตุแห่งความชอบด้วยกฎหมายที่เกิดจากการประมวลผลข้อมูลส่วนบุคคลที่เป็นที่รู้จักโดยทั่วไปนั่นก็คือ การประมวลผลข้อมูลโดยอาศัยความยินยอมของเจ้าของข้อมูลส่วนบุคคลในการให้ผู้ควบคุมข้อมูลส่วนบุคคลนำข้อมูลเช่นว่านั้นไปใช้เพื่อวัตถุประสงค์ที่เจ้าของข้อมูลได้ให้ความยินยอมไว้โดย ชัดแจ้ง อย่างไรก็ตาม ทั้งข้อบังคับทั่วไปของสหภาพยุโรปว่าด้วยการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลและพระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. 2562 ยังได้กำหนดฐานอันชอบด้วยกฎหมายในการประมวลผลส่วนบุคคลไว้อีกหลายประการ ได้แก่ การประมวลผลข้อมูลส่วนบุคคลด้วยเหตุจากความจำเป็นในการปฏิบัติตามสัญญากับเจ้าของข้อมูล เหตุจากความจำเป็นของผู้ควบคุมข้อมูลในการปฏิบัติตามกฎหมาย เหตุจากความจำเป็นในการป้องกันภยันตรายต่อชีวิตของบุคคล เหตุจากความจำเป็นในการปฏิบัติหน้าที่เพื่อประโยชน์สาธารณะหรือการปฏิบัติหน้าที่โดยเจ้าหน้าที่ของรัฐ      เหตุจากประโยชน์อันชอบธรรมของผู้ควบคุมข้อมูลส่วนบุคคลหรือบุคคลภายนอก เหตุจากประโยชน์ในการจัดทำเอกสารประวัติศาสตร์หรือจดหมายเหตุเพื่อประโยชน์สาธารณะ รวมไปถึงการศึกษาวิจัยในเชิงสถิติโดยการศึกษาฐานทางกฎหมายในการประมวลผลข้อมูลส่วนบุคคลเหล่านี้ย่อมทำให้เกิดประโยชน์แก่ผู้ปฏิบัติงานที่เกี่ยวข้องกับการประมวลผลข้อมูลส่วนบุคคลที่จะบริหารจัดการข้อมูลส่วนบุคคลให้เหมาะสมกับกิจการของตน โดยไม่จำเป็นต้องขอความยินยอมจากเจ้าของข้อมูลส่วนบุคคลในทุกกรณี กล่าวอีกนัยหนึ่ง คือ ฐานในการประมวลผลข้อมูลส่วนบุคคลทุกฐานมีสถานะเท่าเทียมกันมิใช่ว่าการได้รับความยินยอมจากเจ้าของข้อมูลจะมีสถานะเหนือไปกว่าการประมวลผลข้อมูลส่วนบุคคลโดยอาศัยฐานทางกฎหมายอื่นแต่อย่างใดและเมื่อความยินยอมมิได้เป็นฐานทางกฎหมายเพียงฐานเดียวที่ผู้ควบคุมข้อมูลส่วนบุคคลจะสามารถนำมาใช้เพื่อการเก็บรวบรวมใช้และเปิดเผยข้อมูลส่วนบุคคลเช่นนี้แล้ว ผู้ควบคุมข้อมูลส่วนบุคคลจึงสามารถนำฐานความชอบด้วยกฎอื่นมาใช้ในองค์กรธุรกิจหรือหน่วยงานของตนให้เหมาะสมแก่กรณีเพื่อประหยัดเวลาและค่าใช้จ่ายในการขอความยินยอมจากเจ้าของข้อมูลส่วนบุคคลได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งฐานประโยชน์อันชอบธรรมซึ่งมีขอบเขตในการใช้กว้างขวางเป็นอย่างยิ่ง

Article Details

Section
บทความวิจัย (Research Article)

References

สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา. ข้อสังเกตของคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาร่างพระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. .... [Online]. Available URL: https://ictlawcenter. etda.or.th/de_laws/downloadfile/5_Notice_Draft-DP.pdf, 2564 (สิงหาคม, 22).
CJEU, Case C-283/11, Sky Österreich GmbH v. Österreichischer Rundfunk (2013), Judgment 0f the Court (Grand Chamber) of 22 January 2013.
CJEU, Case C-, C-13/16, (Valsts policijas Rīgas reģiona pārvaldes Kārtības policijas pārvaldes v. Rīgas pašvaldības SIA "Rīgas satiksme (2017), Judgment 0f the Court (Second Chamber) of 4 May 2017.
European Commission. Article 29 Working Party Opinion 06/2014 on the notion of legitimate interests of the data controller under Article 7 of Directive 95/46/EC [Online]. Available URL: https://ec.europa.eu/justice/article-29/documentation/ opinion-recommendation/files/2014/wp 217_en.pdf, 2021 (April, 22).
European Data Protection Board. Guidelines 2/2019 on The Processing of Personal Data under Article 6 (1) (b) GDPR in the Context of the provision of online services to data subjects Version 2.0 [Online]. Available URL: https://edpb.europa.eu/sites/default/files/files/file1/edpb_guidelines-art_6-1-b-adopted_after_public_consultation_en.pdf, 2021 (April, 22).
European Data Protection Board. Guidelines 05/2020 on Consent under Regulation 2016/697 Version 1.1 [Online]. Available URL: https://edpb. europa.eu/sites/default/files/files/file1/edpb_guidelines_202005_consent_en.pdf, 2021 (April, 17).
Gawronski, Maciej. Guide to GDPR. Netherlands: Kluwer Law International, 2019.