การแจ้งเบาะแส การคุ้มครองผู้แจ้งเบาะแส และการให้เงินจูงใจ ตามกฎหมายว่าด้วยหลักทรัพย์ เปรียบเทียบกับกฎหมายของประเทศสหรัฐอเมริกา
Main Article Content
Abstract
มาตรการการแจ้งเบาะแสนั้นได้ถูกนำมาใช้เป็นหนึ่งในมาตรการที่ใช้ในการเพิ่มประสิทธิภาพการบังคับใช้กฎหมายทั้งภาครัฐและเอกชน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในความผิดที่เกี่ยวกับการคอร์รัปชันและการฉ้อโกงในรูปแบบต่าง ๆ รวมถึงกฎหมายว่าด้วยหลักทรัพย์ซึ่งกฎหมายว่าด้วยหลักทรัพย์ของประเทศไทยก็ได้นำหลักการดังกล่าวมาใช้ด้วย
บทความวิจัยนี้ได้ทำการศึกษาเกี่ยวกับมาตรการการแจ้งเบาะแสตามกฎหมายว่าด้วยหลักทรัพย์ของประเทศไทย เปรียบเทียบกับกฎหมายหลักทรัพย์ของประเทศสหรัฐอเมริกาซึ่งถือได้ว่าเป็นหนึ่งในประเทศที่มีชื่อเสียงที่สุดในการบังคับใช้กฎหมายดังกล่าว โดยผลของการวิจัยพบว่า เมื่อเปรียบเทียบกับกฎหมายของประเทศสหรัฐอเมริกาแล้ว ในการรับแจ้งเบาะแสภายใต้กฎหมายหลักทรัพย์ของประเทศไทยนั้นยังคงมีปัญหาโดยถึงแม้ว่าจะมีช่องทางในการรับแจ้งเบาะแส แต่ในแบบฟอร์มการรับแจ้งเบาะแสมีการระบุคำถามที่ค่อนข้างกว้างเอาไว้ ทำให้คณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์อาจได้รับข้อมูลที่ไม่ละเอียดเพียงพอ ใน
วันที่รับบทความ (received) 28 กุมภาพันธ์ 2565, วันที่แก้ไขบทความ (revised) 3 พฤษภาคม 2565, วันที่ตอบรับบทความ (accepted) 11 พฤษภาคม 2565.
การคุ้มครองผู้แจ้งเบาะแส กฎหมายหลักทรัพย์ของประเทศไทยไม่ได้กำหนดห้ามหน่วยงานกำกับดูแลเปิดเผยตัวตนของผู้แจ้งเบาะแสไว้เป็นการเฉพาะ และมิได้กำหนดห้ามนายจ้างของผู้แจ้งเบาะแสขัดขวางบุคคลใดในการติดต่อกับหน่วยงานกำกับดูแลเพื่อแจ้งเบาะแสการกระทำความผิดตามกฎหมายหลักทรัพย์ อีกทั้ง มิได้มีการกำหนดหลักเกณฑ์การให้เงินจูงใจแก่ผู้แจ้งเบาะแสไว้ในกฎหมายหลักทรัพย์อีกด้วย.
ผู้เขียนจึงมีข้อเสนอแนะในการพัฒนาประสิทธิภาพในการบังคับใช้มาตรการการแจ้งเบาะแสว่าควรมีแบบฟอร์มที่มีคำถามที่ละเอียดขึ้นเพื่อให้ประชาชนทั่วไปสามารถใช้เป็นแนวทางในการให้เบาะแส ควรมีการแก้ไขกฎหมายหลักทรัพย์เพื่อให้มีการคุ้มครองผู้แจ้งเบาะแสมากยิ่งขึ้น เพิ่มโทษต่อผู้ที่ทำการตอบโต้ผู้แจ้งเบาะแส เพิ่มบทบัญญัติที่เกี่ยวข้องกับการเรียกค่าเสียหายหรือค่าทดแทนและมาตรการในการเยียวยาในกรณีที่ผู้แจ้งเบาะแสถูกตอบโต้ และเพิ่มเติมบทบัญญัติที่เกี่ยวกับความผิดและโทษทางอาญาในกรณีที่บุคคลใดขัดขวางมิให้บุคคลอื่นมีการติดต่อกับหน่วยงานกำกับดูแลเพื่อแจ้งเบาะแสการกระทำความผิดตามกฎหมายหลักทรัพย์ รวมทั้ง เพิ่มเติมบทบัญญัติที่เกี่ยวข้องกับการให้เงินจูงใจ และแนวปฏิบัติที่เป็นรูปธรรมในการกำหนดนโยบายการแจ้งเบาะแสภายในองค์กรเพื่อสนับสนุนให้เกิดการแจ้งเบาะแสให้มากขึ้น
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
ข่าวสดออนไลน์. สาวแบงก์เปิดโปงพิรุธคดี จำนำข้าว โดนไล่ออกหาว่าโรคจิต กระทบศักดิ์ศรีมนุษย์ [Online]. Available URL: https://www.khaosod.co.th/politics/news_2704878, 2022 (เมษายน, 2).
ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย. แนวปฏิบัติด้านการกำกับดูแลกิจการที่ดี เรื่อง แนวทางการจัดทำนโยบายและวิธีปฏิบัติการแจ้งเบาะแส (Whistle Blowing) [Online]. Available URL: https://www.setsustainability.com/download/nfelogh 7wdcm2yb, 2021 (พฤศจิกายน, 30).
ปิติคุณ นิลถนอม. Whistleblowing: การเปิดโปงการทุจริตกับราคาที่ต้องจ่าย จะทำอย่างไรให้คนกล้าทำในสิ่งที่ถูกต้อง [Online]. Available URL: https://thaipub lica.org/2020/05/pitikhun-nilthanom-09/, 2021 (พฤษภาคม, 31).
วรชัย แสนสิระ. “หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการจ่ายเงินสินบนและเงินรางวัล ตอน การจ่ายเงินสินบนและเงินรางวัลตามกฎหมายเฉพาะด้าน.” จุลนิติ (มกราคม-กุมภาพันธ์ 2558): 159-166.
ศูนย์พัฒนาการกำกับดูแลกิจการบริษัทจดทะเบียน ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย. “มาตรการในการแจ้งเบาะแส (Whistleblowing) สำคัญอย่างไร.” วารสารตลาดหลักทรัพย์ 10, 9 (กุมภาพันธ์ 2550): 10-11.
ศุภศิษฏ์ ทวีแจ่มทรัพย์ และคนอื่น ๆ. “การประเมินประสิทธิภาพของการแจ้งเบาะแส.” วารสารกฎหมาย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 39, 1 (มีนาคม 2564): 159-199.
สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์. การให้เบาะแส [Online]. Available URL: https://www.sec.or.th/TH/Pages/ABOUTUS/SECSECHC_CLUE.aspx, 2021 (พฤษภาคม, 1).
. ก.ล.ต. กล่าวโทษผู้กระทำผิดต่อ ปอศ. กรณีประกอบธุรกิจหลักทรัพย์และสัญญาซื้อขายล่วงหน้าโดยไม่ได้รับอนุญาต [Online]. Available URL: https://www.sec.or.th/TH/Pages/News_Detail.aspx?SECID=8389, 2021 (ธันวาคม, 15).
. ก.ล.ต. กล่าวโทษผู้กระทำผิด 3 ราย ต่อ ปอศ. กรณีประกอบธุรกิจหลักทรัพย์โดยไม่ได้รับใบอนุญาต [Online]. Available URL: https://www.sec.or.th/TH/Pages/News_Detail
.aspx?SECID=8762&NewsNo=17&NewsYear=2564&Lang=TH, 2021 (ธันวาคม, 15).
. ก.ล.ต. กล่าวโทษ บมจ. พีบี. สมาร์ทฟาร์เมอร์ และประธานกรรมการบริหาร กรณีไม่ได้ยื่นแบบ Filing ต่อ ก.ล.ต. [Online]. Available URL: https://www.sec.or.th/TH/Pages/News_ Detail.aspx?SECID=8404&NewsNo=154&NewsYear=2563&Lang=TH, 2021 (ธันวาคม, 15).
. ก.ล.ต. กล่าวโทษ Binance กรณีประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลโดยไม่ได้รับใบอนุญาต [Online]. Available URL: https://www.sec.or.th/TH/Pages/News_Detail.aspx?SECID= 9016&NewsNo=125&NewsYear=2564&Lang=TH, 2021 (ธันวาคม, 15).
. ก.ล.ต. ใช้มาตรการลงโทษทางแพ่งกับผู้กระทำความผิด 1 ราย กรณีอาศัยข้อมูลภายในซื้อหุ้น HFT [Online]. Available URL: https://www.sec.or.th/TH/Pages/News_Detail.aspx? SECID=8929&NewsNo=8929&NewsYear=8929&Lang=8929, 2021 (ธันวาคม, 15).
. ก.ล.ต. ใช้มาตรการลงโทษทางแพ่งกับผู้กระทำความผิด 3 ราย กรณีเผยแพร่ข้อความที่อาจก่อให้เกิดความสำคัญผิดเกี่ยวกับ JCKH และ RPC [Online]. Available URL: https://www.sec.or.th/TH/Pages/News_Detail.aspx?SECID=9148&NewsNo=9148&NewsYear=9148&Lang=9148, 2021 (ธันวาคม, 15).
. ก.ล.ต. ใช้มาตรการลงโทษทางแพ่งกับผู้กระทำความผิด 11 ราย กรณีอาศัยข้อมูลภายในขายหุ้น PHOL และ PHOL-W1 และเปิดเผยข้อมูลภายในแก่บุคคลอื่น [Online]. Available URL: https://www.sec.or.th/TH/Pages/News_Detail.aspx?SECID=9028&NewsNo=9028&NewsYear=9028&Lang=9028, 2021 (ธันวาคม, 15).
. ก.ล.ต. ใช้มาตรการลงโทษทางแพ่งกับผู้กระทำความผิด 13 ราย กรณีสร้างราคาหุ้น KIAT [Online]. Available URL: https://www.sec.or.th/TH/Pages/News_Detail.aspx?SECID= 8876&NewsNo=8876&NewsYear=8876&Lang=8876, 2021 (ธันวาคม, 15).
. ก.ล.ต. ใช้มาตรการลงโทษทางแพ่งกับผู้บริหาร JKN กรณีเผยแพร่ข้อความที่อาจก่อให้เกิดความสำคัญผิด เกี่ยวกับการดำเนินธุรกิจและราคาหุ้น JKN [Online]. Available URL: https://www.sec.or.th/TH/Pages/News_Detail.aspx?SECID=8975&NewsNo=104&NewsYear=2564&Lang=TH, 2021 (ธันวาคม, 15).
. ก.ล.ต. เผยกระบวนการรับเรื่องร้องเรียนโฉมใหม่เพื่ออำนวยความสะดวกประชาชน [Online]. Available URL: https://www.sec.or.th/TH/Pages/News_Detail.aspx?SECID=8179, 2021 (ธันวาคม, 15).
. ช่องทางการร้องเรียน / แจ้งเบาะแส [Online]. Available URL: https://www.sec.or.th/ TH/Pages/ABOUTUS/SECSECHC_CHANNEL.aspx, 2021 (พฤษภาคม, 1).
.นโยบายคุ้มครองความเป็นส่วนตัว [Online]. Available URL: https://www.sec.or.th/TH/ Pages/FOOTER/PRIVACYPOLICY.aspx, 2022 (มีนาคม, 24).
. แบบร้องเรียน [Online]. Available URL: https://market.sec.or.th/Company Portal/CPM00100.aspx?lang=Th&categorycode=C0003&loginType=N&reportcode=R00003, 2021 (ธันวาคม, 15).
. เรื่องร้องเรียนที่ SEC Help Center สามารถช่วยท่านได้ [Online]. Available URL: https://www.sec.or.th/TH/Pages/ABOUTUS/SECPEOPLE.aspx, 2021 (พฤษภาคม, 1).
. หลักการกำกับดูแลกิจการที่ดีสำหรับบริษัทจดทะเบียนปี 2560 [Online]. Available URL: https://www.sec.or.th/cgthailand/TH/Pages/CGCODE/CGCO DEINDEX.aspx. (2560).
สกล หาญสุทธิวารินทร์. บริษัทจดทะเบียนและ Whistleblower [Online]. Available URL: https://www. bangkokbiznews.com/business/936928, 2022 (มีนาคม, 24).
สภานิติบัญญัติแห่งชาติ. “เอกสารประกอบการพิจารณา ร่างพระราชบัญญัติหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... (คณะรัฐมนตรีเป็นผู้เสนอ) บรรจุระเบียบวาระการประชุมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ครั้งที่ 36/2559.” 16 มิถุนายน 2559.
สำนักข่าวอิศรา. ศาลอุทธรณ์ยืนอดีตพนง.ชนะ ถูกเลิกจ้างเหตุร้องผู้บริหารอินไซด์เดอร์-ก.ล.ต.สอบยังไม่คืบ [Online]. Available URL: https://www.isranews.org/content-page/item/74168-news00_74168.html, 2022 (มีนาคม, 24).
สุนันท์ ศรีจันทรา. ปฏิรูประบบร้องทุกข์ ก.ล.ต. [Online]. Available URL: https://mgronline.com/ stockmarket/detail/9630000060119, 2021 (ธันวาคม, 15).
. ทุกข์คนร้องเรียน ก.ล.ต. [Online]. Available URL: https://mgronline.com/stockmarket/ detail/9630000058508, 2021 (ธันวาคม, 15).
Aguilera, Ruth V. and Abhijeet K. Vadera. “The Evolution of Vocabularies and Its Relation to Investigation of White-Collar Crimes: An Institutional Work Perspective.” Journal of Business Ethics 128 (2015): 21-38
Becker, David M. Speech by SEC Staff: Remarks at the Practising Law Institute's Ninth Annual Institute on Securities Regulation in Europe [Online]. Available URL: https://www.sec.gov/news/speech/2011/spch012511dmb.htm, 2021 (May, 25).
Bjørkelo, Brita and Stig Berge Matthiesen. Preventing and dealing with retaliation against whistleblowers [Online]. Available URL: https://phs.brage.unit.no/phs-xmlui/bitstream/handle/11250/174970/whistleblowers.pdf?sequence=1&isAllowed=y, 2021 (May, 15).
Bradley, Caroline. Rewards for Whistleblowing [Online]. Available URL: http://blenderlaw. umlaw.net/wp-content/uploads/2007/07/Rider-Research_Handbook_International_ Financial_Crime_49.pdf, 2015 (July, 31).
De Schepper, Maarten. Setting the Right Incentives for Whistleblowers. paper submitted for European Master in Law and Economics, 2008-2009.
Gottschalk, Petter. Whistleblowing: White-Collar Fraud Signal Detection. UK: Cambridge Scholars Publishing, 2018.
Kenny, Kate. Whistleblowing : toward a new theory. Cambridge, Massachusetts, United States of America: Harvard University Press, 2019.
Lipman, Frederick D. Whistleblowers : Incentives, Disincentives, and Protection Strategies. New Jersey: John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, 2012.
Rajagopal, Divya. Why whistleblowing works in USA [Online]. Available URL: https://economictimes.indiatimes.com/news/company/corporate-trends/why-whistleblowing-works-in-usa/articleshow/72202106.cms?from=mdr, 2022 (March, 24).
Thüsing, Gregor and Gerrit Forst (Editors). Whistleblowing – A Comparative Study. Switzerland: Springer International Publishing Switzerland, 2016.
U.S. Securities and Exchange Commission. 2020 Annual Report to Congress : Whistleblower Program [Online]. Available URL: https://www.sec.gov/files/ 2020%20Annual%20Report_0.pdf, 2021 (November, 15).
. 2021 Annual Report to Congress : Whistleblower Program [Online]. Available URL: https://www.sec.gov/files/ 2021_OW_AR_508.pdf, 2021 (November, 15).
. Company Settles Charges in Whistleblower Retaliation Case [Online]. Available URL: https://www.sec.gov/news/pressrelease/ 2016-270.html, 2022 (April, 2).
. SEC Announces Award to Whistleblower in First Retaliation Case [Online]. Available URL: https://www.sec.gov/news/pressrelease/ 2015-75.html, 2022 (April, 2).
. SEC Charges Hedge Fund Adviser With Conducting Conflicted Transactions and Retaliating Against Whistleblower [Online]. Available URL: https://www.sec.gov/news/press-release/2014-118, 2022 (April, 2).
. SEC Charges Issuer and CEO with Violating Whistleblower Protection Laws to Silence Investor Complaints [Online]. Available URL: https://www.sec.gov/news/press-release/2019-227, 2022 (April, 2).
. Submit a Tip [Online]. Available URL: https://www.sec.gov/whistleblower/submit-a-tip, 2021 (May, 3).
. Whistleblower Protections [Online]. Available URL: https://www.sec.gov/ whistleblower/retaliation#enforcement-actions, 2022 (April, 2).
Whistleblowers International. The History of Whistleblowing [Online]. Available URL: https://www.whistleblowersinternational.com/what-is-whistleblowing/history/, 2021 (May, 25).
Zipparo, Lisa. “Factors which deter public officials from reporting corruption.” Crime Law & Social Change 30, 3 (1999).