หลักความเสมอภาคเบื้องหน้ากฎหมายกับองค์การมหาชนในประเทศไทย
Main Article Content
Abstract
บทความนี้มุ่งศึกษาสาระสำคัญและการปรับใช้หลักความเสมอภาคเบื้องหน้ากฎหมาย ในบริบทสากลและในบริบทของประเทศไทย ซึ่งต้องพิจารณาทั้งในส่วนเนื้อหา รูปแบบ และกระบวนการและขั้นตอน และศึกษาหลักความเสมอภาคเบื้องหน้ากฎหมายกับองค์การมหาชนในประเทศไทย จากการศึกษาพบว่า ในบริบทสากล หลักการนี้ผูกพันทางกฎหมายต่อรัฐภาคีอย่างชัดเจน เป็นระบบ และเป็นรูปธรรม ส่วนในบริบทประเทศไทย ในทางหลักการก็ได้รับการรับรองผ่านกฎหมายอย่างชัดเจน เป็นระบบ และเป็นรูปธรรมเช่นเดียวกัน แต่ในทางปฏิบัติกรณีองค์การมหาชนในประเทศไทยพบว่ายังไม่มีความชัดเจน เป็นระบบ และเป็นรูปธรรมในการปฏิบัติตามหลักการนี้ เห็นได้จากกฎที่ยังขาดการกำกับดูแล ซึ่งส่งผลต่อผู้บังคับใช้และผู้อยู่ใต้บังคับของกฎเหล่านั้นให้ไม่ได้รับความเสมอภาคในโอกาสหรือสิทธิ อันเป็นการกระทบต่อสิทธิเสรีภาพของบุคคล รวมทั้งยังกระทบกับเจตนารมณ์และวัตถุประสงค์ขององค์การมหาชน ดังนั้น การสร้างความรู้ ความเข้าใจ และความตระหนัก ในความสำคัญของหลักการและกลไกข้างต้นให้กับบุคคลที่เกี่ยวข้องกับองค์การมหาชน และให้คณะกรรมการพัฒนาและส่งเสริมองค์การมหาชน (กพม.) ใช้อำนาจหน้าที่ตามกฎหมายองค์การมหาชน ในการเสนอแนะต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อกำหนดหลักเกณฑ์กลางสำหรับให้องค์การมหาชนแต่ละแห่งใช้เป็นแนวทางในการตรากฎ จะมีส่วนช่วยให้กฎที่ตราโดยองค์การมหาชนมีความเหมาะสม อันเป็นการสะท้อนให้เห็นถึงการปฏิบัติตามหลักการได้อย่างชัดเจน เป็นระบบ และเป็นรูปธรรมยิ่งขึ้น
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กพร. องค์การมหาชนและหน่วยงานของรัฐรูปแบบอื่นที่ไม่ใช่ส่วนราชการ. การส่งเสริมจริยธรรม
สำหรับองค์การมหาชน [Online]. Available URL: https://shorturl.asia/ZVfk9, 2567
(ตุลาคม, 24).
_______. ข้อมูลพื้นฐานองค์การมหาชน องค์การมหาชนที่จัดตั้งโดยพระราชกฤษฎีกา ตาม พ.ร.บ. 2542 [Online]. Available URL: https://shorturl.asia/dvgeY, 2567 (กรกฎาคม, 19).
_______. แนวทางการจัดทำระเบียบ/ข้อบังคับขององค์การมหาชนว่าด้วยการบริหารงานบุคคล [Online]. Available URL: https://shorturl.asia/n3Lm9, 2567 (กรกฎาคม, 15).
_______. แนวทางการจัดทำข้อบังคับขององค์การมหาชนว่าด้วยการเงิน การบัญชีและงบประมาณ [Online]. Available URL: https://shorturl.asia/b48xy, 2567 (กรกฎาคม, 15).
กองกิจการองค์การมหาชนและหน่วยงานของรัฐรูปแบบอื่น สำนักงาน ก.พ.ร. แนวทางการ
ควบคุมดูแล กิจการของคณะกรรมการองค์การมหาชน. กรุงเทพมหานคร: บริษัท วิชั่น
พริ้นท์ แอนด์ มีเดีย จำกัด, 2561.
เกรียงไกร เจริญธนาวัฒน์. หลักความเสมอภาค [Online]. Available URL: https://shorturl.
asia/3iNKD, 2567 (กรกฎาคม, 11).
_______. หลักพื้นฐานกฎหมายมหาชน. พิมพ์ครั้งที่ 10. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์วิญญูชน,
คณะกรรมการพัฒนากฎหมาย สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา. แนวทาง คู่มือ และกฎกระทรวง
เกี่ยวกับการประเมินผลสัมฤทธิ์ [Online]. Available URL: https://shorturl.asia/
N9fc4, 2567 (กรกฎาคม, 17).
คณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ. ความมุ่งหมายและคำอธิบายประกอบรายมาตราของรัฐธรรมนูญ
แห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขาธิการสภา
ผู้แทนราษฎร, 2562.
_______. ความมุ่งหมายและคำอธิบายประกอบรายมาตราของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
พุทธศักราช 2560 [Online]. Available URL: https://shorturl.asia/EyD2m, 2567
(กรกฎาคม, 19).
คณะกรรมาธิการวิสามัญบันทึกเจตนารมณ์ จดหมายเหตุ และตรวจรายงานการประชุม สภาร่าง
รัฐธรรมนูญ. เจตนารมณ์รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550.
กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร, 2550.
ธัชภรณ์ ชอุ่ม. “การตรากฎขององค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
พุทธศักราช 2540.” วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2549.
นาถะ ดวงวิชัย. เปรียบเทียบรัฐธรรมนูญ ปี 2540 – 2550 และรัฐธรรมนูญ ปี 2560.
กรุงเทพมหานคร: สำนักการพิมพ์ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร, 2560.
นันทวัฒน์ บรมานันท์. หลักกฎหมายปกครองเกี่ยวกับบริการสาธารณะ. พิมพ์ครั้งที่ 5.
กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์วิญญูชน, 2560.
บรรเจิด สิงคะเนติ. คำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญและคำพิพากษาศาลปกครอง : กรณีสิทธิในการ
สมัคร [Online]. Available URL: https://shorturl.asia/TzKeL, 2567 (กรกฎาคม, 15).
บุญศรี มีวงศ์อุโฆษ. หลักการใช้อำนาจขององค์กรที่ต้องคำนึงถึงศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ สิทธิและ
เสรีภาพ ตามรัฐธรรมนูญ. กรุงเทพมหานคร: รายงานการวิจัยเสนอต่อศาลรัฐธรรมนูญ, 2549.
บุปผา อัครพิมาน. รวบบทความวิชาการ เล่ม 1 : กฎหมายปกครอง ภาคสารบัญญัติ.
กรุงเทพมหานคร: ม.ป.ป.
ปธาน สุวรรณมงคล. การบริหารงานภาครัฐกับการสร้างธรรมาภิบาล. กรุงเทพมหานคร: สถาบัน
พระปกเกล้า, 2558.
พิศักดิ์ เพ็งแจ่ม. “ขอบเขตการใช้การตีความหลักความเสมอภาคของศาลปกครองไทย.” วารสาร
การเมือง การบริหาร และกฎหมาย 6, 2 (มิถุนายน–ธันวาคม 2557): 250–251.
ภัทรดา เมฆานันท์. “หลักความเสมอภาคกับการคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของประชาชน : ศึกษา
กรณีคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญ.” วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์
มหาวิทยาลัย, 2557.
มนตรี รูปสุวรรณ และคณะ. เจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช
กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์วิญญูชน, 2542.
เมษยา จิระวงศ์. “แนวคำวินิจฉัยของศาลปกครองเกี่ยวกับหลักความเสมอภาค.” วิทยานิพนธ์
ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2549.
ระบบกลางทางกฎหมาย, โครงการรับฟัง [Online]. Available URL: https://shorturl.asia/
z8Gi, 2567 (กรกฎาคม, 17).
ราชกิจจานุเบกษา. พระราชบัญญัติทาษรัตนโกสินทร ศก 124 [Online]. Available URL:
https://shorturl.asia/7lvZ3, 2567 (กรกฎาคม, 19).
วราภรณ์ ปิยะมงคลวงศ์. “การมอบอำนาจนิติบัญญัติให้ฝ่ายบริหาร.” วิทยานิพนธ์ปริญญา
มหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2531.
วัชระ กลิ่นสุวรรณ. สมพงษ์ แซ่ตัน และเกรียงไกร เจริญธนาวัฒน์. “การพัฒนากฎหมายองค์การ
มหาชนภายใต้หลักการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี.” วารสารผู้ตรวจการแผ่นดิน 16, 2
(ธันวาคม 2566): 49-50.
_______. “เจตนารมณ์และผลสัมฤทธิ์ขององค์การมหาชนในประเทศไทย: พัฒนาการและความเปลี่ยนแปลง.” วารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง 7,1 (มกราคม 2567): 71.
_______. “ปัญหาความเป็นอิสระขององค์การมหาชนในประเทศไทย.” วารสารนิติศาสตร์
รัฐศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย 7, 2 (กรกฎาคม 2566): 20-22.
_______. และคนอื่น ๆ. “อิทธิพลของวัฒนธรรมทางการเมืองกับการจัดทำบริการสาธารณะ
โดยองค์การมหาชนในประเทศไทย.” วารสารผู้ตรวจการแผ่นดิน 17, 1 (มิถุนายน 2567):
-100.
ศูนย์ศึกษาคดีปกครอง สำนักวิจัยและวิชาการ สำนักงานศาลปกครอง. หลักความเสมอภาคและ
การเลือกปฏิบัติที่ไม่เป็นธรรม. กรุงเทพมหานคร: ม.ป.ป.
สมคิด เลิศไพฑูรย์. “หลักความเสมอภาคตามคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญ.” วารสารสถาบัน
พระปกเกล้า, 1, 1 (มกราคม-เมษายน 2546): 30-31.
สุรพล นิติไกรพจน์. รายงานการวิจัย เรื่อง การปรับปรุงโครงสร้างทางกฎหมายในการจัดองค์กร
ในภาคมหาชน : ความเป็นไปได้และแนวทางในการตรากฎหมายจัดตั้งองค์กรของรัฐที่
ไม่ใช่ส่วนราชการหรือรัฐวิสาหกิจ. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการวิจัย
แห่งชาติ, 2541.
_______. ความเป็นไปได้และแนวทางการตรากฎหมายจัดตั้งองค์การมหาชน. กรุงเทพมหานคร:
สำนักงาน ก.พ., 2543.
สุปรียา แก้วละเอียด. สุประวีณ์ อาสนศักดิ์ และบุญภัทร์ ชูเกียรติ. คู่มือสำหรับการตรวจสอบความ
จำเป็นในการตรากฎหมาย. กรุงเทพมหานคร: สำนักนวัตกรรมเพื่อประชาธิปไตย สถาบัน
พระปกเกล้า, 2564.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (สำนักงาน ก.พ.ร.). ความรู้เกี่ยวกับองค์การมหาชน.
กรุงเทพมหานคร: กลุ่มพัฒนาระบบโครงสร้างราชการ สำนักงาน ก.พ.ร., 2548.
อรรถพล ใหญ่สว่าง. “หลักนิติธรรม.” วารสารจุลนิติ 11, 1 (มกราคม–กุมภาพันธ์ 2557): 39.
Freckmann, Anke and Thomas Wegerich. The German Legal System. London: Sweet &
Maxwell, 1999.
Humanrights. ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน Universal Declaration of Human
Rights [Online]. Available URL: https://shorturl.asia/l7DYh, 2567 (กรกฎาคม, 19).
Mme Célia Vérot. “คุณภาพของกฎหมาย: สภาพปัญหาและแนวทางแก้ไขในฝรั่งเศส” การ
บรรยายพิเศษ ณ ห้องปรีดีย์ พนมยงค์ ชั้น 3 สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา เมื่อวันที่ 5
กรกฎาคม 2549 ถอดความ แปลและเรียบเรียง โดย นายศุภวัฒน์ สิงห์สุวงษ์ นักกฎหมาย
กฤษฎีกา 5 สำนักกฎหมายปกครอง สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา.” วารสารกฎหมาย
ปกครอง 25, 3 (2551): 35.
SDG MOVE. SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS [Online]. Available URL: https://
shorturl. asia/dWYjl, 2024 (July, 19).
United Nations. International Covenant on Civil and Political Rights [Online],
available URL: https://shorturl.asia/OdivD, 2024 (July, 19).