อำนาจแพทย์ และรูปแบบความสัมพันธ์ระหว่างแพทย์กับผู้ป่วย

Abstract

บทความนี้นำเสนอในประเด็นของความเป็นมาของวิชาชีพแพทย์ที่นำไปสู่การมีอำนาจของแพทย์และรูปแบบความสัมพันธ์ระหว่างแพทย์กับผู้ป่วย โดยการศึกษาจากหนังสือ บทความ งานวิจัย และวิทยานิพนธ์ ที่เกี่ยวข้องกับการศึกษา ผลการศึกษา พบว่า การเกิดขึ้นของวิชาชีพแพทย์ และอำนาจของแพทย์ในระบบบริการสุขภาพ มีที่มาจากการที่ประชาชนมีความศรัทธาต่อความรู้ของแพทย์และประสิทธิภาพในการรักษา ทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างแพทย์กับผู้ป่วย เป็นความสัมพันธ์แบบพ่อปกครองลูก แพทย์เป็นผู้ที่มีอำนาจในการตัดสินใจเกี่ยวกับการรักษาแต่เพียงฝ่ายเดียว ผู้ป่วยมีหน้าที่เพียงทำตามที่แพทย์สั่งเท่านั้น แต่ต่อมาเมื่อโครงสร้างทางสังคมเปลี่ยนแปลง การแพทย์เริ่มแปรเปลี่ยนเป็นธุรกิจ ประกอบกับความเจริญก้าวหน้าของเทคโนโลยีในปัจจุบันส่งผลให้ผู้ป่วยสามารถเข้าถึงข้อมูลทางการแพทย์มากขึ้นและสิทธิการรักษาพยาบาลที่เข้าถึงประชาชนทุกคน ทำให้ผู้ป่วยมีทางเลือกในการรักษาที่หลากหลายมากขึ้น ทำให้ผู้ป่วยที่จากเดิมมีสถานะตั้งรับกลายมาเป็นผู้ป่วยที่มีความอิสระ ไม่ต้องเชื่อฟังคำสั่งของแพทย์อีกต่อไป ดังนั้น รูปแบบความสัมพันธ์ระหว่างแพทย์กับผู้ป่วย จึงมีความเปลี่ยนแปลงตามบริบททางสังคมที่เปลี่ยนไป แพทย์อาจไม่ใช่ผู้ที่กุมอำนาจในการรักษาพยาบาลอีกต่อไป