การศึกษาและพัฒนาการออกแบบต้นแบบเครื่องประดับร่วมสมัยสกุลช่างสุโขทัย

Main Article Content

ศศนันท์ ศรีเพ็ชรพันธุ์
จิราพร รอดคุ้ม

บทคัดย่อ

การศึกษาและพัฒนาการออกแบบต้นแบบเครื่องประดับร่วมสมัยในสกุลช่างสุโขทัยมีการนำเอาเทคนิคการสร้างงานในสกุลช่างสุโขทัยประกอบกับการนำลวดลายธรรมชาติมาสร้างเป็นรูปแบบงานร่วมสมัยสำหรับนำไปสร้างต้นแบบในงานเครื่องประดับ โดยในงานวิจัยเป็นการศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับแหล่งที่มา รูปแบบเครื่องประดับสกุลช่างสุโขทัย รวมถึงข้อมูลจากการสัมภาษณ์ผู้ประกอบการร้านทอง ผู้เชี่ยวชาญ ในพื้นที่อำเภอศรีสัชนาลัย นอกจากนี้ยังได้ศึกษาแนวทางการทำงานของนักออกแบบจำนวน 3 ท่านที่ได้รับแรงบันดาลใจจากศิลปวัฒนธรรมไทย ทำให้ได้รูปแบบแนวทางในการออกแบบงานคือ ทำต้นแบบเครื่องประดับที่มีการร้อยเรียงในลักษณะของลูกประคำที่มีรูปทรงจากเรขาคณิตประยุกต์นำเอามาใช้ในการออกแบบผ่านการสร้างสรรค์ของกระบวนการทำงานโดยใช้เทคนิคการขึ้นรูป การทำลวดลาย การฉลุลาย และการลงยาสีร้อนและเย็น ตามรูปแบบของช่างทองสุโขทัย จากผลที่ได้พบว่า รูปทรงเรขาคณิตที่ผ่านการร้อยเรียงเป็นลูกประคำนั้นได้รับคะแนนความพึงพอใจสูงสุดที่ 34 คะแนน  ทั้งนี้เพราะทางผู้ประกอบการและผู้เชี่ยวชาญต้องการให้การออกแบบมีลักษณะร่วมสมัย รวมถึงมีการพัฒนาไปจากรูปแบบเดิมของสกุลช่างสุโขทัยเพื่อขยายฐานของกลุ่มลูกค้าให้กว้างมากขึ้น ในขณะที่ผลจากการออกแบบ ผู้วิจัยได้ทำการขึ้นรูปเครื่องประดับต้นแบบจำนวน 2 รูปแบบที่ใช้เทคนิคการลงยาสีและลวดลายประดับที่แตกต่างกัน คือ รูปแบบที่เน้นการร้อยเรียงเป็นลูกประคำ ใช้การลงยาสีร้อนทำเป็นต้นแบบเครื่องประดับโดยนำเอาลวดลายเครือเถาเข้ามาประดับพร้อมกับการฉลุลาย ในขณะที่เครื่องประดับต้นแบบที่ใช้การลงยาสีเย็น ได้ทดลองชุบทองและนำเอาลวดลายดอกไม้ ใบไม้จากธรรมชาติเข้ามาผสมผสานกับตัวงาน ทำให้มีความร่วมสมัยมากขึ้น

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ศรีเพ็ชรพันธุ์ ศ., & รอดคุ้ม จ. (2019). การศึกษาและพัฒนาการออกแบบต้นแบบเครื่องประดับร่วมสมัยสกุลช่างสุโขทัย. วารสารสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์แห่งรัตนโกสินทร์, 1(1), 46–59. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/RJSH/article/view/206223
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กาญจนภิเษกวิทยาลัย ช่างทองหลวง. (2549). การศึกษาและรวบรวมภูมิปัญญาช่างฝีมืองานทองลายโบราณสุโขทัย. โครงการพัฒนาและสร้างงานหัตถกรรมเครื่องทองสุโขทัย. การรวบรวมภูมิปัญญาเชิงช่างสร้างองค์ความรู้อย่างเป็นระบบ, 2549.

เดลินิวส์. บ้านทองสมสมัย-ครบเครื่องความประณีต. เข้าถึงเมื่อ 3 มีนาคม 2558. เข้าถึงได้จาก http://m.dailynews.co.th/Article.do?contentld=179143

ปราโมทย์ เขาเหิน. (2557). สัมภาษณ์

สันติ เล็กสุขุม. (2551). โบราณสถานกับรูปแบบสันนิษฐาน มรดกโลก สุโขทัย ศรีสัชนาลัย กำแพงเพชร2. ทวีวัฒน์การพิมพ์.

สันติ เล็กสุขุม. (2555). ศิลปะสุโขทัย. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: เมืองโบราณ

สันติ เล็กสุขุมและคณะ. (2551). โบราณสถานกับรูปแบบสันนิษฐาน มรดกโลก สุโขทัย ศรีสัชนาลัย กำแพงเพชร1. อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน).

สำนักโบราณคดี กรมศิลปากร. (2553). นำชมอุทยานประวัติศาสตร์ สุโขทัย ศรีสัชนาลัย กำแพงเพชร. พิมพ์ครั้งที่ 3. สุโขทัย: โรงพิมพ์วิทยา คอมพิวเตอร์-ออฟเซท

หนังสือชุดวัฒนธรรม พัฒนาการทางประวัติศาสตร์เอกลักษณ์และภูมิปัญญา จังหวัดสุโขทัย. สุโขทัย: ม.ป.ท. ม.ป.ป.

อโนมา. (2545). ทองสุโขทัย. ม.ป.ท.

Chus Bures. (2559), About. Accessed February 12. Available http://www.chusbures.com/about/

Werly Richard and Maquin Bernard. (2004). Jewelry Treasures of Thailand. Bangkok: Beauty Gems.