แนวทางการออกแบบเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศที่เหมาะสมกับบริบทไทย กรณีศึกษา ย่านอ้อมใหญ่ จังหวัดนครปฐม

Main Article Content

จักรสิน น้อยไร่ภูมิ
สาธิต เต็กจำลอง

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อค้นหาแนวทางและความเป็นไปได้ ในการสร้างเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศในประเทศไทย โดยทำการศึกษาแนวคิดทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับแนวคิด เมืองอุตสาหกรรม เชิงนิเวศ ศึกษาหาความเป็นไปได้ของการสร้างเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศในประเทศไทย วิเคราะห์ความเหมาะสมของที่ตั้ง ทำการคัดเลือกพื้นที่โครงการนำร่อง ศึกษาข้อมูลในพื้นที่ด้านต่าง ๆ และเสนอแนะเป็นแนวทางในการออกแบบเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ จากการศึกษาพบว่า พื้นที่มีศักยภาพในการพัฒนาเป็นเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศมากที่สุด คือ ย่านอ้อมใหญ่ อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม ซึ่งในปัจจุบันเป็นพื้นที่ที่มีอุตสาหกรรมกระจุกตัวมากที่สุดเป็นอันดับห้าของประเทศ ปะปนกับย่านการค้าและย่านชุมชน และยังมีพื้นที่ทางธรรมชาติหลงเหลืออยู่ ซึ่งสอดคล้องกับแนวทางการพัฒนาให้เป็นเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ ที่เน้นเรื่องการส่งเสริมให้อุตสาหกรรมใส่ใจสิ่งแวดล้อม ควบคู่ไปกับพัฒนาความเป็นอยู่ของคนที่อาศัยให้มีคุณภาพชีวิตที่ดียิ่งขึ้น เพื่อรองรับความเปลี่ยนแปลงในอนาคต ผลการศึกษา ได้เสนอแนวทางในการพัฒนาเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ ภายใต้วิสัยทัศน์ “พัฒนาคุณภาพชีวิต-สังคม-ระบบนิเวศ- อุตสาหกรรม” โดยเน้นยุทธศาสตร์ 3 ด้านหลัก ได้แก่  1) ยุทธศาสตร์ด้านคุณภาพชีวิต-สังคม 2) ยุทธศาสตร์ด้านสิ่งแวดล้อม และ 3) ยุทธศาสตร์ด้านเศรษฐกิจอุตสาหกรรม

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
น้อยไร่ภูมิ จ. ., & เต็กจำลอง ส. (2022). แนวทางการออกแบบเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศที่เหมาะสมกับบริบทไทย กรณีศึกษา ย่านอ้อมใหญ่ จังหวัดนครปฐม. วารสารสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์แห่งรัตนโกสินทร์, 4(2), 60–79. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/RJSH/article/view/261367
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กาชาด สร้อยสยัมภู. (2543). ศักยภาพของพื้นที่ในการพัฒนาอุตสาหกรรมของเทศบาลตำบลอ้อมน้อยจังหวัดสมุทรสาครและเทศบาลตำบลอ้อมใหญ่ จังหวัดนครปฐม. สืบค้นเมื่อ 4 ตุลาคม 2563 จาก https://madlab.cpe.ku.ac.th/.

การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย. (2563). เกณฑ์การเป็นเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศระดับ Eco-Champion Eco-Excellence Eco-World Class ของ กนอ. สืบค้นเมื่อ 4 ตุลาคม 2563 จาก https://old.ieat.go.th/assets/uploads/attachment.

การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย. (2563). ข้อกำหนดมาตรฐานโรงงานอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ. สืบค้นเมื่อ 4 ตุลาคม 2563 จาก https://old.ieat.go.th/assets/uploads/attachment.

การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย. (2563). คู่มือการพัฒนาเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ. สืบค้นเมื่อ 4 ตุลาคม 2563 จาก https://old.ieat.go.th/eco/file-downloads.

ฐานเศรษฐกิจดิจิตัล. (2564). "สมาคมเพื่อนชุมชน" มุ่งดันระยองสู่เมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศระดับ 5. สืบค้นเมื่อ 3 ธันวาคม 2564 จาก https://www.thansettakij.com/economy/505531/.

ไทยโพสต์. (2564). กนอ.อัปเกรดนิคมฯ สู่เมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ. สืบค้นเมื่อ 16 กันยายน 2564 จาก https://www.thaipost.net/main/detail/116887.

ธมลวรรณ ตั้งวงษ์เจริญ. (2542). เอกลักษณ์ชาติพันธุ์คนไทยเชื้อสายจีนในชุมชนอ้อมใหญ่. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ผู้จัดการออนไลน์. (2564). “สมาคมเพื่อนชุมชน” โมเดลสู่ความยั่งยืน บูรณาการสร้างเมืองน่าอยู่คู่อุตสาหกรรม. สืบค้นเมื่อ 7 ธันวาคม 2564 จาก https://mgronline.com/business/ detail/9640000121114.

มณีวรรณ สว่างแจ้ง. (2538). การศึกษาปัจจัยการเลือกที่ตั้งและรูปแบบการตั้งถิ่นฐานของ โรงงานอุตสาหกรรม ในเขตผังเมืองรวมชุมชนอ้อมใหญ่ อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม. รายงานผลงานวิจัย, กรุงเทพฯ: สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง.

ศูนย์พัฒนาเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ. (2563). เมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ. สืบค้นเมื่อ 4 ตุลาคม 2563 จาก http://ecocenter.diw.go.th/Visitor/Theme_1/eco_indicators/1.

สมาคมเพื่อนชุมชน. (2564). เพื่อนชุมชนประกาศความร่วมมือครบรอบ 10 ปี เพื่อชุมชนมีสุข สร้างต้นแบบพัฒนาระยองสู่ความยั่งยืน. สืบค้นเมื่อ 4 ธันวาคม 2564 จากhttps://www.community. or.th/.

อนาคตไทย อนาคตเรา. (2563). แผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ (4) ประเด็น อุตสาหกรรมและบริการแห่งอนาคต (พ.ศ. 2561 - 2580). สืบค้นเมื่อ 3 ธันวาคม 2564 จาก http://nscr.nesdb. go.th/wp-content/uploads.