แรงบันดาลใจจากลายรดน้ำ : พุทธประวัติ ตอน เสวยวิมุตติสุข

บทคัดย่อ

การวิจัยสร้างสรรค์เรื่อง แรงบันดาลใจจากลายรดน้ำ : พุทธประวัติ ตอน เสวยวิมุตติสุข เป็นการศึกษาเกี่ยวกับศิลปะลายรดน้ำ อันเป็นงานศิลปกรรมชั้นสูงของไทยที่บ่งบอกถึงความเป็นเอกลักษณ์ในความเป็นชาติไทย แต่เนื่องด้วยในปัจจุบันนี้วัสดุอุปกรณ์บางชนิดหาได้ยากและมีราคาแพงจึงทำให้ในการสร้างงานศิลปะลายรดน้ำจะใช้ทุนสูงในการสร้างงาน อีกทั้งสีที่ปรากฏในงานยังถูกจำกัดไปตามสีของวัสดุ คือ สีดำจากยางรัก      สีทองจากแผ่นทองคำเปลว ทำให้ผลงานมีรูปแบบที่ไม่หลากหลาย งานวิจัยสร้างสรรค์เรื่องนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาองค์ความรู้ของเทคนิคลายรดน้ำจากอดีตถึงปัจจุบัน ว่าในการสร้างสรรค์งานจิตรกรรมลายรดน้ำนั้นมีแนวคิด เทคนิควิธีการ วัสดุอุปกรณ์ ในการสร้างสรรค์อย่างไร เพื่อนำองค์ความรู้ที่ได้มาสร้างสรรค์งานจิตรกรรมลายรดน้ำที่มีอัตลักษณ์พิเศษเฉพาะตนในเรื่องพุทธประวัติ ตอน เสวยวิมุติสุข อันเป็นเรื่องราวของพุทธศาสนาที่ทรงคุณค่าทางจิตใจและใช้สั่งสอนชาวพุทธให้เห็นถึงความสุขที่ได้พบธรรมะหนทางแห่งการหลุดพ้น ซึ่งจะทำให้คนในสังคมอยู่ร่วมกันได้อย่าสงบสุข เพื่อเป็นการอนุรักษ์ศิลปะลายรดน้ำในเชิงสร้างสรรค์ให้อยู่คู่กับสิ่งดีงามและชาติไทยสืบไป โดยการวิจัยสร้างสรรค์ในครั้งนี้ทำการศึกษารวบรวมข้อมูลจากเอกสาร พิพิธภัณฑ์ จิตรกรรมฝาผนังในวัด และผลงานของศิลปินที่เกี่ยวข้องมาวิเคราะห์เป็นองค์ความรู้นำไปใช้ในการสร้างสรรค์ผลงานจิตรกรรมลายรดน้ำ ชุดทดลองจำนวน 2 ชุด และนำผลจากชุดทดลองมาสร้างเป็นผลงานสรุป

          ผลการวิจัยพบว่าในการสร้างสรรค์ผลงานจิตรกรรมลายรดน้ำนั้นสามารถใช้วัสดุบางชนิดที่หาได้ง่ายในปัจจุบันและมีราคาที่ถูกลงมาใช้แทนค่ากันได้ นั่นคือ ยางรักที่ใช้ในการทำพื้นงานในสมัยก่อนสามารถใช้     สีเฟลกซ์หรือน้ำมันวานิชเคลือบด้านสำหรับสีอะคริลิคทดแทนได้ ทั้งยังสามารถคงสีเดิมของพื้นวัสดุไว้ได้ และแผ่นทองคำเปลวสามารถใช้ผงโลหะ คือ ผงเงิน ผงทองวิทยาศาสตร์ ผงนาก ทดแทนได้ จากผลการศึกษาที่ได้ผู้วิจัยจึงนำมาใช้เป็นข้อมูลผสานกับรูปแบบและแนวคิดส่วนตัวในการสร้างผลงานจิตรกรรมไทยแบบประเพณี เรื่องพุทธประวัติ ตอน เสวยวิมุตติสุข ที่ผสานกันระหว่างเทคนิคลายรดน้ำกับงานประติมากรรมนูนต่ำ รองพื้นด้วยแผ่นนากเปลว แล้วเคลือบงานด้วยน้ำมันวานิชเคลือบด้านสำหรับสีอะคริลิค มีการใช้แผ่นทองคำเปลว   ผงเงิน ผงทองวิทยาศาสตร์ ผงนาค และสีอะคริลิคผสมกัน เกิดเป็นศิลปะลายรดน้ำรูปแบบใหม่ ที่ยังทรงคุณค่าคู่ควรกับเรื่องราวที่นำเสนอ ทำให้ศิลปะลายรดน้ำมีความหลากหลายน่าสนใจยิ่งขึ้น