การเสริมสร้างความเข้มแข็งทางการคลังท้องถิ่นผ่านวิถีความเป็นพลเมือง กรณีศึกษาเปรียบเทียบเทศบาลตำบลอุโมงค์ จังหวัดลำพูน และองค์การบริหารส่วนตำบลดอนแก้ว จังหวัดเชียงใหม่
Article Sidebar
เผยแพร่แล้ว:
ธ.ค. 29, 2017
คำสำคัญ:
การคลังท้องถิ่น ความเข้มแข็งทางการคลังท้องถิ่น ความเป็นพลเมือง การปกครองท้องถิ่น
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อเสนอแนวทางการเสริมสร้างความเข้มแข็งทางการคลังที่เหมาะสมให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นโดยศึกษาผ่านการวิจัยแบบผสมผสานโดยการเก็บรวบรวมข้อมูลเชิงปริมาณจากแบบสอบถามจำนวน 400 ชุด และการเก็บรวบรวมข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการสนทนากลุ่ม จำนวน 8 ราย รวมถึงการประยุกต์ใช้วิธีการ The 10-Point Test of financial condition ของ Ken W. Brown (1993) เพื่ออธิบายถึงสถานะความเข้มแข็งทางการคลังขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นทั้งสองแห่งคือเทศบาลตำบลอุโมงค์และองค์การบริหารส่วนตำบลดอนแก้วในเชิงเปรียบเทียบ ควบคู่กันไปกับการแสดงให้เห็นมิติความสัมพันธ์ระหว่างความเข้มแข็งทางการคลังกับความเป็นพลเมืองของประชาชนในพื้นที่
สำหรับ ผลการศึกษาพบว่า (1) ประชาชนของทั้งพื้นที่เทศบาลตำบลอุโมงค์ และองค์การบริหารส่วนตำบลดอนแก้ว เป็นพลเมืองที่มุ่งเน้นความรับผิดชอบต่อสังคม (Personally Responsible Citizens) (2) ด้านความเข้มแข็งทางการคลังท้องถิ่นพบว่า องค์การบริหารส่วนตำบลดอนแก้วมีความเข้มแข็งทางการคลังที่มากกว่าเทศบาลตำบลอุโมงค์ (3) ความเป็นพลเมืองของประชาชนมีส่วนสำคัญต่อการเสริมสร้างความเข้มแข็งทางการคลังให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นกล่าวคือ การที่ประชาชนทำหน้าที่ของพลเมืองโดยการไม่หลบเลี่ยงภาษีจะช่วยให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีทรัพยากรที่เพียงพอกับการบริหารจัดการเพื่อผลิตสินค้าและบริการสาธารณะให้กับประชาชนในท้องถิ่นเองได้
ทั้งนี้ จากการศึกษามีข้อเสนอแนะ ดังนี้ (1) ควรปรับปรุงด้านกฎหมาย กฎ ระเบียบ ที่เอื้อให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีรายได้ที่มาจากการจัดเก็บเองเพิ่มขึ้น (2) ปลูกฝัง สร้างความตระหนักและความเข้าใจถึงความสำคัญของการชำระภาษีให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เพื่อใช้ในการบริหารจัดการและจัดบริการสาธารณะเพื่อประโยชน์ส่วนรวมของคนในชุมชนท้องถิ่น
Article Details
รูปแบบการอ้างอิง
Chanhom, N., & Trakarnsirinont, W. (2017). การเสริมสร้างความเข้มแข็งทางการคลังท้องถิ่นผ่านวิถีความเป็นพลเมือง กรณีศึกษาเปรียบเทียบเทศบาลตำบลอุโมงค์ จังหวัดลำพูน และองค์การบริหารส่วนตำบลดอนแก้ว จังหวัดเชียงใหม่. วารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์, 8(2), 21–53. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/polscicmujournal/article/view/107760
ประเภทบทความ
บทความวิจัย
- เนื้อหาและข้อมูลที่ลงตีพิมพ์ในวารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
- บทความและข้อมูล ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำข้อมูลไปใช้ประโยชน์ในทางวิชาการ ขอให้อ้างอิงแหล่งที่มาด้วย
เอกสารอ้างอิง
ภาษาไทย
ข้อบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปี พ.ศ. 2560 องค์การบริหารส่วนตำบลดอนแก้ว อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่
จรัส สุวรรณมาลา. (2542). การวางแผนกลยุทธ์ทางการเงินขององค์กรในภาครัฐ. กรุงเทพฯ: โครงการผลิตตำราและเอกสารการสอน ภาควิชารัฐประศาสนศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
จรัส สุวรรณมาลา. (2556). ก้าวข้ามกับดัก Hamilton’s Paradox สู่จังหวัดจัดการตนเอง. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ถวิลวดี บุรีกุล, รัชวดี แสงมหะหมัด และ Eugenie Merieau. (2555). ความเป็นพลเมืองในประเทศไทย (Citizenship in Thailand). เอกสารเผยแพร่ในการประชุมวิชาการสถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 13. จาก https://kpi.ac.th/media/pdf/M10_
452.pdf.
เทศบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปี พ.ศ. 2560 เทศบาลตำบลอุโมงค์ จังหวัดลำพูน
นครินทร์ เมฆไตรรัตน์ และคณะ. (2556). ความก้าวหน้ากระบวนการกระจายอำนาจในประเทศไทย และข้อเสนอ. รายงานการวิจัยเสนอต่อกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ประกาศเทศบาลตำบลอุโมงค์ เรื่องรายงานรายรับ-รายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2560
ภาวิณี ช่วยประคอง และดารารัตน์ คำเป็ง. (2553). โครงการการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดเก็บค่าธรรมเนียมขยะ: เทศบาลเมืองน่าน อำเภอเมือง จังหวัดน่าน. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.).
วีระศักดิ์ เครือเทพ. (2552). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดทำงบประมาณขององค์การบริหารส่วนตำบลฤาจะสวยงามดั่งเทพธิดาในนิทาน?. กรุงเทพฯ: สถาบันพระปกเกล้า.
วีระศักดิ์ เครือเทพ. (2554). รายงานการศึกษาบทวิเคราะห์ร่างกฎหมายเกี่ยวกับรายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. เสนอต่อสำนักส่งเสริมวิชาการรัฐสภา สถาบันพระปกเกล้า.
ศุภสวัสดิ์ ชัชวาลย์. (2555). การเมืองในกระบวนการกระจายอำนาจ: ศึกษาผ่านบทบาทของนักวิชาการ ข้าราชการ นักการเมือง และประชาชน. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สำนักงานเศรษฐกิจการคลัง. (2559a). ผลการจัดเก็บรายได้รัฐบาล. ค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2559, จาก https://www.fpo.go.th/FPO/index2.php?mod=Content&file=contentview&contentID=CNT0006829&categoryID=CAT0001183.
______. (2559b). ผลการจัดเก็บรายได้รัฐบาลสุทธิ. ค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2559, จาก https://www.fpo.go.th/FPO/index2.php?mod=Content&file=contentview&contentID=CNT0000760.
______. (2559c). สัดส่วนรายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. ค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2559, จาก https://www.fpo.go.th/FPO/index2.php?mod=Content&file=contentview&contentID=CNT0011233&categoryID=CAT0001183.
______. (2559d). ภาพรวมของรายได้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรายปี. ค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2559, จาก https://www.fpo.go.th/FPO/index2.php?mod=Content&file=contentview&contentID=CNT0000770.
______. (2559e). รายได้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. ค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2559, จาก https://www.fpo.go.th/FPO/index2.php?mod=Content&file=contentview&contentID=CNT0000769.
องค์การบริหารส่วนตำบลดอนแก้ว. (2560). เอกสารรายรับรายจ่ายตามงบประมาณประจำปี 2560. เชียงใหม่: องค์การบริหารส่วนตำบลดอนแก้ว.
อัชกรณ์ วงศ์ปรีดี. (2555). ปัญหาการคลังท้องถิ่นไทย: บทสะท้อนจากมุมมองผู้บริหารเทศบาล. วารสารการจัดการภาครัฐและเอกชน, 19 (1), 1-27.
เอนก เหล่าธรรมทัศน์ และวลัยพร รัตนเศรษฐ. (2557). รัฐประศาสนศาสตร์พลเมือง. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์
ภาษาอังกฤษ
Brown, K. W. (1993). The 10-point test of financial condition: Toward an easy-to-use assessment tool for smaller cities. Government Finance Review, 9 (December), 21-26.
Cheema, G., and Rondinelli, D. (Eds.). (2007). Decentralizing Governance: Emerging Concepts and Practices. Washington, D.C.: Brookings Institution Press. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/10.7864/j.ctt1261v1.
Groves, S. M., and Valente, M. G. (1994). Evaluating financial condition: A handbook for local government. Washington, D.C.: International City / County Management Association.
Hendrick, R. (2004). Assessing and measuring the fiscal heath of local governments: Focus on Chicago suburban municipalities. Urban Affairs Review, 40 (1), 78-114.
Howell, J. M., and Stamm, C. F. (1979). Urban fiscal stress: A comparative analysis of 66 US cities. MD: Lexington Books.
Kreuathep, W. (2010). Measuring Municipal Fiscal Condition: the Application of U.S.-Based Measure to the Context of Thailand. International Journal of Public Administration, 33 (5), 233-239.
Kreuathep, W. (2014). Bad Luck or Bad Budgeting: An Analysis of Budgeting Role Underpinning Poor Municipal Fiscal Conditions in Thailand. Public Budgeting & Finance, 34 (3), 51-72.
Miller, G. J. (2001). Fiscal Health in New Jersey's Largest Cities. Cornwall Centre Publication Series. Newark, New Jersey: Joseph C. Cornwall Center for Metropolitan Studies.
Moody’s Investor Service. (2008). Moody's rating methodology for regional and local governments (RLGs) outside the United States. Retrieved August 25, 2017, from https://www.logting.fo/files/casestate/12863/
039.12%20Skjal%20K1.PDF.
Shah, A. and Shah, S. (2006). The New Vision of Local Governance and the Evolving Roles of Local Governments. In Shah, A. (Eds). Local Governance in Developing Countries. Washington, D.C.: World Bank.
Standard and Poor’s Rating Services. (2013). Ratings direct. Criteria | Governments I U.S. Public Finance: U.S. Local Governments General Obligation Ratings: Methodology and Assumptions. Retrieved August 25, 2017, from https://www.nasra.org/Files/Topical%20Reports/Credit%20Effects/SandPlocal1309.pdf.
Wang, X. (2010). Financial Management in the Public Sector: Tools. Applications, and Cases. 2nd Edition. New York: ME Sharp Inc.
Westheimer, J. and Kahne, J. (2004). Educating the “good” Citizen: Political Choices and Pedagogical Goals. Political Science and Politics, 38 (2), 241-247.
Yamane, T. (1967). Statistics: An Introductory Analysis. 2nd Edition. New York: Harper and Row.
ข้อบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปี พ.ศ. 2560 องค์การบริหารส่วนตำบลดอนแก้ว อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่
จรัส สุวรรณมาลา. (2542). การวางแผนกลยุทธ์ทางการเงินขององค์กรในภาครัฐ. กรุงเทพฯ: โครงการผลิตตำราและเอกสารการสอน ภาควิชารัฐประศาสนศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
จรัส สุวรรณมาลา. (2556). ก้าวข้ามกับดัก Hamilton’s Paradox สู่จังหวัดจัดการตนเอง. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ถวิลวดี บุรีกุล, รัชวดี แสงมหะหมัด และ Eugenie Merieau. (2555). ความเป็นพลเมืองในประเทศไทย (Citizenship in Thailand). เอกสารเผยแพร่ในการประชุมวิชาการสถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 13. จาก https://kpi.ac.th/media/pdf/M10_
452.pdf.
เทศบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปี พ.ศ. 2560 เทศบาลตำบลอุโมงค์ จังหวัดลำพูน
นครินทร์ เมฆไตรรัตน์ และคณะ. (2556). ความก้าวหน้ากระบวนการกระจายอำนาจในประเทศไทย และข้อเสนอ. รายงานการวิจัยเสนอต่อกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ประกาศเทศบาลตำบลอุโมงค์ เรื่องรายงานรายรับ-รายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2560
ภาวิณี ช่วยประคอง และดารารัตน์ คำเป็ง. (2553). โครงการการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดเก็บค่าธรรมเนียมขยะ: เทศบาลเมืองน่าน อำเภอเมือง จังหวัดน่าน. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.).
วีระศักดิ์ เครือเทพ. (2552). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดทำงบประมาณขององค์การบริหารส่วนตำบลฤาจะสวยงามดั่งเทพธิดาในนิทาน?. กรุงเทพฯ: สถาบันพระปกเกล้า.
วีระศักดิ์ เครือเทพ. (2554). รายงานการศึกษาบทวิเคราะห์ร่างกฎหมายเกี่ยวกับรายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. เสนอต่อสำนักส่งเสริมวิชาการรัฐสภา สถาบันพระปกเกล้า.
ศุภสวัสดิ์ ชัชวาลย์. (2555). การเมืองในกระบวนการกระจายอำนาจ: ศึกษาผ่านบทบาทของนักวิชาการ ข้าราชการ นักการเมือง และประชาชน. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สำนักงานเศรษฐกิจการคลัง. (2559a). ผลการจัดเก็บรายได้รัฐบาล. ค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2559, จาก https://www.fpo.go.th/FPO/index2.php?mod=Content&file=contentview&contentID=CNT0006829&categoryID=CAT0001183.
______. (2559b). ผลการจัดเก็บรายได้รัฐบาลสุทธิ. ค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2559, จาก https://www.fpo.go.th/FPO/index2.php?mod=Content&file=contentview&contentID=CNT0000760.
______. (2559c). สัดส่วนรายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. ค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2559, จาก https://www.fpo.go.th/FPO/index2.php?mod=Content&file=contentview&contentID=CNT0011233&categoryID=CAT0001183.
______. (2559d). ภาพรวมของรายได้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรายปี. ค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2559, จาก https://www.fpo.go.th/FPO/index2.php?mod=Content&file=contentview&contentID=CNT0000770.
______. (2559e). รายได้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. ค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2559, จาก https://www.fpo.go.th/FPO/index2.php?mod=Content&file=contentview&contentID=CNT0000769.
องค์การบริหารส่วนตำบลดอนแก้ว. (2560). เอกสารรายรับรายจ่ายตามงบประมาณประจำปี 2560. เชียงใหม่: องค์การบริหารส่วนตำบลดอนแก้ว.
อัชกรณ์ วงศ์ปรีดี. (2555). ปัญหาการคลังท้องถิ่นไทย: บทสะท้อนจากมุมมองผู้บริหารเทศบาล. วารสารการจัดการภาครัฐและเอกชน, 19 (1), 1-27.
เอนก เหล่าธรรมทัศน์ และวลัยพร รัตนเศรษฐ. (2557). รัฐประศาสนศาสตร์พลเมือง. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์
ภาษาอังกฤษ
Brown, K. W. (1993). The 10-point test of financial condition: Toward an easy-to-use assessment tool for smaller cities. Government Finance Review, 9 (December), 21-26.
Cheema, G., and Rondinelli, D. (Eds.). (2007). Decentralizing Governance: Emerging Concepts and Practices. Washington, D.C.: Brookings Institution Press. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/10.7864/j.ctt1261v1.
Groves, S. M., and Valente, M. G. (1994). Evaluating financial condition: A handbook for local government. Washington, D.C.: International City / County Management Association.
Hendrick, R. (2004). Assessing and measuring the fiscal heath of local governments: Focus on Chicago suburban municipalities. Urban Affairs Review, 40 (1), 78-114.
Howell, J. M., and Stamm, C. F. (1979). Urban fiscal stress: A comparative analysis of 66 US cities. MD: Lexington Books.
Kreuathep, W. (2010). Measuring Municipal Fiscal Condition: the Application of U.S.-Based Measure to the Context of Thailand. International Journal of Public Administration, 33 (5), 233-239.
Kreuathep, W. (2014). Bad Luck or Bad Budgeting: An Analysis of Budgeting Role Underpinning Poor Municipal Fiscal Conditions in Thailand. Public Budgeting & Finance, 34 (3), 51-72.
Miller, G. J. (2001). Fiscal Health in New Jersey's Largest Cities. Cornwall Centre Publication Series. Newark, New Jersey: Joseph C. Cornwall Center for Metropolitan Studies.
Moody’s Investor Service. (2008). Moody's rating methodology for regional and local governments (RLGs) outside the United States. Retrieved August 25, 2017, from https://www.logting.fo/files/casestate/12863/
039.12%20Skjal%20K1.PDF.
Shah, A. and Shah, S. (2006). The New Vision of Local Governance and the Evolving Roles of Local Governments. In Shah, A. (Eds). Local Governance in Developing Countries. Washington, D.C.: World Bank.
Standard and Poor’s Rating Services. (2013). Ratings direct. Criteria | Governments I U.S. Public Finance: U.S. Local Governments General Obligation Ratings: Methodology and Assumptions. Retrieved August 25, 2017, from https://www.nasra.org/Files/Topical%20Reports/Credit%20Effects/SandPlocal1309.pdf.
Wang, X. (2010). Financial Management in the Public Sector: Tools. Applications, and Cases. 2nd Edition. New York: ME Sharp Inc.
Westheimer, J. and Kahne, J. (2004). Educating the “good” Citizen: Political Choices and Pedagogical Goals. Political Science and Politics, 38 (2), 241-247.
Yamane, T. (1967). Statistics: An Introductory Analysis. 2nd Edition. New York: Harper and Row.
