การศึกษาความเป็นพลเมือง: กรณีศึกษาประชาชน ในเขตพื้นที่ตำบลอุโมงค์ อำเภอเมือง จังหวัดลำพูน
Article Sidebar
เผยแพร่แล้ว:
ธ.ค. 29, 2017
คำสำคัญ:
พลเมือง คุณลักษณะความเป็นพลเมือง สถาบันทางสังคม
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความเป็นพลเมือง และปัจจัยที่มีผลต่อความเป็นพลเมืองของประชาชนในตำบลอุโมงค์ อำเภอเมือง จังหวัดลำพูน การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงผสม (Mixed Method) โดยเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถาม และการสนทนากลุ่ม ทั้งนี้ กลุ่มตัวอย่างที่ตอบแบบสอบถาม คือ ประชาชนในเขตพื้นที่ตำบลอุโมงค์ อำเภอเมือง จังหวัดลำพูน จำนวน 400 คน และกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการเก็บข้อมูลจากการสนทนากลุ่ม คือ สมาชิกกลุ่มต่างๆ ในชุมชนตำบลอุโมงค์ คือ (1) กลุ่มผู้นำชุมชน (2) กลุ่มประชาชน และ (3) กลุ่มสมาชิกแหล่งเรียนรู้ ซึ่งเก็บรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการวัดระดับความเป็นพลเมือง และปัจจัยใดที่มีผลต่อความเป็นพลเมืองของประชาชน
ผลการวิจัยพบว่า ประชาชนในชุมชนตำบลอุโมงค์มีคุณลักษณะความเป็นพลเมืองเรียงลำดับจากมากไปหาน้อย ดังนี้ (1) ละอายและเกรงกลัวต่อความชั่ว (2) ซื่อสัตย์ สุจริต (3) กล้าและเชื่อมั่น (4) ใช้ความคิดเห็นร่วมกันในการจัดการปัญหา (5) ส่งเสริมคนดี (6) สามัคคี (7) ให้ความสำคัญกับปัญหาชุมชนท้องถิ่น และ (8) มีบทบาทหน้าที่ในการจัดการปัญหา สำหรับปัจจัยที่มีผลต่อความเป็นพลเมืองของประชาชน ผลการศึกษาพบว่า ครอบครัว สถาบันการศึกษา หน่วยงานภาครัฐ กลุ่มเพื่อน สถาบันศาสนา และสื่อมวลชน เป็นปัจจัยที่มีผลต่อการเสริมสร้างความเป็นพลเมืองให้กับประชาชน
Article Details
รูปแบบการอ้างอิง
Promthong, T., & Trakarnsirinont, W. (2017). การศึกษาความเป็นพลเมือง: กรณีศึกษาประชาชน ในเขตพื้นที่ตำบลอุโมงค์ อำเภอเมือง จังหวัดลำพูน. วารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์, 8(2), 103–127. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/polscicmujournal/article/view/107763
ประเภทบทความ
บทความวิจัย
- เนื้อหาและข้อมูลที่ลงตีพิมพ์ในวารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
- บทความและข้อมูล ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำข้อมูลไปใช้ประโยชน์ในทางวิชาการ ขอให้อ้างอิงแหล่งที่มาด้วย
เอกสารอ้างอิง
ภาษาไทย
กนกทิพย์ อินทรโชติ. (2554). ระดับจิตสำนึกความเป็นพลเมืองของสมาชิกรายการร่วมด้วยช่วยกัน: ศึกษากรณีกิจกรรม DFM 99.5 ร่วมด้วยช่วยกันคลื่นความดี. วิทยานิพนธ์หลักสูตรพัฒนาชุมชนมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์, สาขาวิชาการพัฒนาชุมชน.
ดวงทิพย์ อันประสิทธิ์. (2555). รูปแบบการขัดเกลาทางสังคมเพื่อเสริมสร้างจิตอาสาในชุมชน: กรณีศึกษาชุมชนบางน้ำหวาน อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (การบริหารการพัฒนาสังคม), สถาบันพัฒน-
บริหารศาสตร์.
ถวิลวดี บุรีกุล, รัชวดี แสงมหะหมัด และ Eugenie Merieau. (2554). ความเป็นพลเมืองในประเทศไทย (Citizenship in Thailand). รายงานการวิจัย. กรุงเทพฯ: สถาบันพระปกเกล้า.
ธเนศวร์ เจริญเมือง. (2553). พลเมือง: นักสู้ผู้ยิ่งใหญ่. เชียงใหม่: สถาบันล้านนาประชาธิปไตย.
ธานี สุขเกษม. (2555). การอบรมกล่อมเกลาทางการเมืองของนักศึกษาสาขาวิชารัฐศาสตร์ ชั้นปีที่ 1 มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์. รายงานการวิจัย. เพชรบูรณ์: คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์.
ปภัสสร ไพบูลย์ฐิติพรชัย. (2553). การศึกษาความเป็นพลเมืองดีของนักเรียนโรงเรียนพณิชยการบางบัวทอง จังหวัดนนทบุรี. วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศิลปากร, บัณฑิตวิทยาลัย, สาขาการจัดการภาครัฐและภาคเอกชน.
ประสิทธิ์ สันติกาญจน์. (2552). การมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนในเขตกรุงเทพมหานคร. (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.
ปริญญา เทวานฤมิตรกุล. (2555). การศึกษาเพื่อสร้างพลเมือง (Civic Education). กรุงเทพฯ: นานมีบุ๊คส์.
ลัดดาวรรณ์ สุขใหญ่. (2551). ความเป็นพลเมืองตามระบอบประชาธิปไตยของประชาชนในจังหวัดเชียงใหม่ : ศึกษาเปรียบเทียบประชาชนที่อาศัยอยู่ในเขตอำเภอเมืองกับอำเภอดอยสะเก็ด. วิทยานิพนธ์ปริญญารัฐศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, คณะรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์, สาขาการเมืองและการปกครอง.
วรากรณ์ สามโกเศศ. (2554, 3 มีนาคม). การศึกษาเพื่อสร้างความเป็นพลเมือง. มติชน. ค้นเมื่อ 23 พฤศจิกายน 2558, จาก https://www.moe.go.th/moe/th/news/detail.php?NewsID=22721&Key=news_research.
วิชัย ตันศิริ. (2551). วัฒนธรรมพลเมือง. กรุงเทพฯ: สถาบันนโยบายการศึกษา.
สมพร ใช้บางยาง. (2556, 13 กุมภาพันธ์). บทความพิเศษ พลังพลเมืองร่วมสร้างประเทศไทยให้น่าอยู่. หนังสือพิมพ์ไทยโพสต์. ค้นเมื่อ 20 มกราคม 2559, จาก https://www.ryt9.com/s/tpd/1588527.
สุรวุฒิ ปัดไธสง. (2542). บทบาทครอบครัวในการถ่ายทอดทางการเมืองให้แก่นักเรียนประถมศึกษาในกรุงเทพมหานคร. รายงานการวิจัย. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
อาภาวรรณ โสภณธรรมรักษ์. (2558). มหาวิชชาลัยอุโมงค์สร้างพลเมือง. ค้นเมื่อ 23 สิงหาคม 2558, จาก https://www.thaihealth.or.th/Content/27023-มหาวิชชาลัยอุโมงค์สร้างพลเมือง.html.
อาวรณ์ โอภาสพัฒนกิจ และคณะ. (2558). รายงานการประเมิน “โครงการพัฒนาพลังเครือข่ายชุมชนท้องถิ่นสู่การขับเคลื่อนตำบลน่าอยู่ เทศบาลตำบลอุโมงค์ อำเภอเมือง จังหวัดลำพูน”. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
เอนก เหล่าธรรมทัศน์ และวลัยพร รัตนเศรษฐ. (2557). รัฐประศาสนศาสตร์พลเมือง. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
เอนก เหล่าธรรมทัศน์. (2552). ประชาธิปไตยท้องถิ่น: แง่คิดเกี่ยวกับนโยบายสาธารณะในระดับท้องถิ่น. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: บริษัททีคิวพี จำกัด.
ภาษาอังกฤษ
Cogan, J., Morris, P., and Print, M. (2013). Civic education in the Asia-Pacific region: Case studies across six societies. New York: Routledge Falmer.
Cohen, J. M., and Uphoff, N. T. (1980). Participation's place in rural development: seeking clarity through specificity. World development, 8 (3), 213-235.
Enslin, P. (2000). Education and democratic citizenship: in defence of cosmopolitanism. In Leicester, M., Modgil, S. and Modgil, C. (Eds.) Politics, Education and Citizenship. (pp. 149-156). London: Falmer Press.
Faour, M. and Muasher, M. (2011). Education for citizenship in the Arab world: Key to the future. Washington: Carnegie Endowment for International Peace.
Galston, W. A. (2001). Political knowledge, political engagement, and civic education. Annual review of political science, 4 (1), 217-234.
Hahn, C. L. (2010). Comparative civic education research: What we know and what we need to know. Citizenship Teaching & Learning, 6 (1), 5-23.
Hoskins, B., et al. (2006). Measuring Active Citizenship in Europe. Ispra: European Commission Institute for the Protection and Security of the Citizen.
Lange, D. (2008). Citizenship education in Germany. The making of Citizens in Europe: new perspectives on Citizenship Education. Bonn, Germany: Bundeszentrale für politische Bildung.
Maiello, C., Oser, F., and Biedermann, H. (2003). Civic knowledge, civic skills and civic engagement. European Educational Research Journal, 2 (3), 384-395.
Portney, K. E., Niemi, R. G., and Eichenberg, R. C. (2009). Gender differences in political and civic engagement among young people. In American Political Science Association (APSA) 2009 Toronto Meeting Paper. Retrieved from https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1451262.
Putnam, R. D. (2001). Bowling alone: The collapse and revival of American community. New York: Simon and Schuster.
Westheimer, J., and Kahne, J. (2004). What kind of citizen? The politics of educating for democracy. American educational research journal, 41 (2), 237-269.
White, A. T. (1982). Why community participation? A discussion of the arguments. Assignment Children, 59/60 (2): 17-34.
Yamane, T. (1967). Statistics: An Introductory Analysis. 2nd Edition. New York: Harper and Row.
กนกทิพย์ อินทรโชติ. (2554). ระดับจิตสำนึกความเป็นพลเมืองของสมาชิกรายการร่วมด้วยช่วยกัน: ศึกษากรณีกิจกรรม DFM 99.5 ร่วมด้วยช่วยกันคลื่นความดี. วิทยานิพนธ์หลักสูตรพัฒนาชุมชนมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์, สาขาวิชาการพัฒนาชุมชน.
ดวงทิพย์ อันประสิทธิ์. (2555). รูปแบบการขัดเกลาทางสังคมเพื่อเสริมสร้างจิตอาสาในชุมชน: กรณีศึกษาชุมชนบางน้ำหวาน อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (การบริหารการพัฒนาสังคม), สถาบันพัฒน-
บริหารศาสตร์.
ถวิลวดี บุรีกุล, รัชวดี แสงมหะหมัด และ Eugenie Merieau. (2554). ความเป็นพลเมืองในประเทศไทย (Citizenship in Thailand). รายงานการวิจัย. กรุงเทพฯ: สถาบันพระปกเกล้า.
ธเนศวร์ เจริญเมือง. (2553). พลเมือง: นักสู้ผู้ยิ่งใหญ่. เชียงใหม่: สถาบันล้านนาประชาธิปไตย.
ธานี สุขเกษม. (2555). การอบรมกล่อมเกลาทางการเมืองของนักศึกษาสาขาวิชารัฐศาสตร์ ชั้นปีที่ 1 มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์. รายงานการวิจัย. เพชรบูรณ์: คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์.
ปภัสสร ไพบูลย์ฐิติพรชัย. (2553). การศึกษาความเป็นพลเมืองดีของนักเรียนโรงเรียนพณิชยการบางบัวทอง จังหวัดนนทบุรี. วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศิลปากร, บัณฑิตวิทยาลัย, สาขาการจัดการภาครัฐและภาคเอกชน.
ประสิทธิ์ สันติกาญจน์. (2552). การมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนในเขตกรุงเทพมหานคร. (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.
ปริญญา เทวานฤมิตรกุล. (2555). การศึกษาเพื่อสร้างพลเมือง (Civic Education). กรุงเทพฯ: นานมีบุ๊คส์.
ลัดดาวรรณ์ สุขใหญ่. (2551). ความเป็นพลเมืองตามระบอบประชาธิปไตยของประชาชนในจังหวัดเชียงใหม่ : ศึกษาเปรียบเทียบประชาชนที่อาศัยอยู่ในเขตอำเภอเมืองกับอำเภอดอยสะเก็ด. วิทยานิพนธ์ปริญญารัฐศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, คณะรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์, สาขาการเมืองและการปกครอง.
วรากรณ์ สามโกเศศ. (2554, 3 มีนาคม). การศึกษาเพื่อสร้างความเป็นพลเมือง. มติชน. ค้นเมื่อ 23 พฤศจิกายน 2558, จาก https://www.moe.go.th/moe/th/news/detail.php?NewsID=22721&Key=news_research.
วิชัย ตันศิริ. (2551). วัฒนธรรมพลเมือง. กรุงเทพฯ: สถาบันนโยบายการศึกษา.
สมพร ใช้บางยาง. (2556, 13 กุมภาพันธ์). บทความพิเศษ พลังพลเมืองร่วมสร้างประเทศไทยให้น่าอยู่. หนังสือพิมพ์ไทยโพสต์. ค้นเมื่อ 20 มกราคม 2559, จาก https://www.ryt9.com/s/tpd/1588527.
สุรวุฒิ ปัดไธสง. (2542). บทบาทครอบครัวในการถ่ายทอดทางการเมืองให้แก่นักเรียนประถมศึกษาในกรุงเทพมหานคร. รายงานการวิจัย. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
อาภาวรรณ โสภณธรรมรักษ์. (2558). มหาวิชชาลัยอุโมงค์สร้างพลเมือง. ค้นเมื่อ 23 สิงหาคม 2558, จาก https://www.thaihealth.or.th/Content/27023-มหาวิชชาลัยอุโมงค์สร้างพลเมือง.html.
อาวรณ์ โอภาสพัฒนกิจ และคณะ. (2558). รายงานการประเมิน “โครงการพัฒนาพลังเครือข่ายชุมชนท้องถิ่นสู่การขับเคลื่อนตำบลน่าอยู่ เทศบาลตำบลอุโมงค์ อำเภอเมือง จังหวัดลำพูน”. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
เอนก เหล่าธรรมทัศน์ และวลัยพร รัตนเศรษฐ. (2557). รัฐประศาสนศาสตร์พลเมือง. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
เอนก เหล่าธรรมทัศน์. (2552). ประชาธิปไตยท้องถิ่น: แง่คิดเกี่ยวกับนโยบายสาธารณะในระดับท้องถิ่น. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: บริษัททีคิวพี จำกัด.
ภาษาอังกฤษ
Cogan, J., Morris, P., and Print, M. (2013). Civic education in the Asia-Pacific region: Case studies across six societies. New York: Routledge Falmer.
Cohen, J. M., and Uphoff, N. T. (1980). Participation's place in rural development: seeking clarity through specificity. World development, 8 (3), 213-235.
Enslin, P. (2000). Education and democratic citizenship: in defence of cosmopolitanism. In Leicester, M., Modgil, S. and Modgil, C. (Eds.) Politics, Education and Citizenship. (pp. 149-156). London: Falmer Press.
Faour, M. and Muasher, M. (2011). Education for citizenship in the Arab world: Key to the future. Washington: Carnegie Endowment for International Peace.
Galston, W. A. (2001). Political knowledge, political engagement, and civic education. Annual review of political science, 4 (1), 217-234.
Hahn, C. L. (2010). Comparative civic education research: What we know and what we need to know. Citizenship Teaching & Learning, 6 (1), 5-23.
Hoskins, B., et al. (2006). Measuring Active Citizenship in Europe. Ispra: European Commission Institute for the Protection and Security of the Citizen.
Lange, D. (2008). Citizenship education in Germany. The making of Citizens in Europe: new perspectives on Citizenship Education. Bonn, Germany: Bundeszentrale für politische Bildung.
Maiello, C., Oser, F., and Biedermann, H. (2003). Civic knowledge, civic skills and civic engagement. European Educational Research Journal, 2 (3), 384-395.
Portney, K. E., Niemi, R. G., and Eichenberg, R. C. (2009). Gender differences in political and civic engagement among young people. In American Political Science Association (APSA) 2009 Toronto Meeting Paper. Retrieved from https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1451262.
Putnam, R. D. (2001). Bowling alone: The collapse and revival of American community. New York: Simon and Schuster.
Westheimer, J., and Kahne, J. (2004). What kind of citizen? The politics of educating for democracy. American educational research journal, 41 (2), 237-269.
White, A. T. (1982). Why community participation? A discussion of the arguments. Assignment Children, 59/60 (2): 17-34.
Yamane, T. (1967). Statistics: An Introductory Analysis. 2nd Edition. New York: Harper and Row.
