นโยบายของรัฐไทยต่อความมั่นคงทางอาหาร กรณีศึกษา พืชจีเอ็มโอ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้ ศึกษานโยบายภาครัฐของไทยหลังการกำหนดบรรทัดฐานด้านความมั่นคงทางอาหารร่วมกันของนานาประเทศในการประชุมองค์การอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสถานการณ์และผลกระทบด้านความมั่นคงทางอาหารของประเทศไทยจากนโยบายภาครัฐเรื่อง พืชจีเอ็มโอ และ 2) เพื่อศึกษาสมมติฐานการแพร่กระจายข้ามชาติของแนวคิด บรรทัดฐาน และนโยบายของสังคมระหว่างประเทศมีอิทธิพลต่อการสร้างนโยบายของรัฐไทย กลุ่มตัวอย่างจากการสุ่ม
แบบเจาะจง คือ นักวิชาการ/อาจารย์ที่ศึกษาด้านพันธุวิศวกรรม องค์กรไม่แสวงหากำไรระหว่างประเทศด้านสิ่งแวดล้อม เกษตรกรที่สนใจและติดตามเรื่องจีเอ็มโอ และผู้มีอำนาจตัดสินใจนโยบายภาครัฐ โดยถูกสัมภาษณ์เชิงลึก วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เอกสารและการวิเคราะห์สรุปอุปนัย
จากผลการศึกษาพบว่า ประเทศไทยยังคงสามารถเพาะปลูกได้ตามฤดูกาล มีปริมาณอาหารที่เพียงพอต่อการบริโภคภายในประเทศ และยังมีศักยภาพในการส่งออก หากประเทศไทยเปิดให้มีการปลูกพืชจีเอ็มโอ อาจทำให้ประสบปัญหาด้านการส่งออก และกรณีพืชจีเอ็มโอ พบว่า ไม่สอดคล้องกับสมมติฐาน เพราะไทยอาศัยข้อมูลองค์ความรู้ภายในประเทศในการตัดสินใจกำหนดนโยบาย ส่วนกรณีบรรทัดฐานความมั่นคงทางอาหาร พบว่า สอดคล้องกับสมมติฐาน เพราะมีร่างแผนยุทธศาสตร์ความมั่นคงทางอาหารที่ไทย
ได้นำแนวทางจากต่างประเทศมาปรับใช้ให้สอดคล้องกับนโยบายของประเทศ
ทั้งนี้ จากการศึกษามีข้อเสนอแนะดังนี้
(1) รัฐบาลควรกำหนดนโยบายด้านพืชจีเอ็มโอหรือสิ่งมีชีวิตดัดแปลงพันธุกรรม
ให้ชัดเจนว่าจะส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีพันธุวิศวกรรมเต็มรูปแบบ ใช้เทคโนโลยี
พันธุวิศวกรรมบางส่วน หรือปลอดจากการใช้เทคโนโลยีพันธุวิศวกรรม
(2) รัฐบาลควรศึกษาข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับพืชจีเอ็มโอหรือสิ่งมีชีวิตดัดแปลงพันธุกรรมให้ครอบคลุมในทุกประเด็นเพื่อใช้ในการตัดสินใจ
(3) รัฐบาลควรเผยแพร่ข้อมูลเรื่องพืชจีเอ็มโอทั้งด้านดีและด้านลบว่ามีผลอย่างไรต่อความมั่นคงทางอาหาร ความหลากหลายทางชีวภาพ วัฒนธรรมและภูมิปัญญาพื้นบ้าน รวมถึงด้านการส่งออกของประเทศ
(4) รัฐบาลควรระวังการบิดเบือนข้อเท็จจริงจากกลุ่มผู้มีผลประโยชน์จากนโยบายของรัฐ
Article Details
- เนื้อหาและข้อมูลที่ลงตีพิมพ์ในวารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
- บทความและข้อมูล ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำข้อมูลไปใช้ประโยชน์ในทางวิชาการ ขอให้อ้างอิงแหล่งที่มาด้วย
เอกสารอ้างอิง
กรีนพีซสากล. (2553). อุตสาหกรรมข้าวไทยตกอยู่ในอันตราย: ความเสียหายที่เกิดขึ้นเมื่อข้าวไทยปนเปื้อนจีเอ็มโอ. สืบค้นเมื่อ 23 มีนาคม 2559, จาก http://www.greenpeace.org/seasia/th/PageFiles/164310/Thai-Rice.pdf
กลุ่มศึกษาข้อตกลงเขตการค้าเสรีภาคประชาชน. (2558). ความตกลง TPP สร้างผลกระทบอย่างกว้างขวางการตัดสินใจเข้าร่วมต้องผ่านการตัดสินใจโดยประชาชนส่วนใหญ่. สืบค้นเมื่อ 9 ตุลาคม 2558, จาก http://www.ftawatch.org/node/49875
คมชัดลึกออนไลน์. (2558). 'พ.ร.บ.จีเอ็มโอ' ข้อดี-ข้อเสีย. สืบค้นเมื่อ 3 กุมภาพันธ์ 2559, จาก http://www.komchadluek.net/detail/20151209/218286.html
โจน จันได. (2555). งานเก็บเมล็ดพันธุ์คืองานสุดท้ายในชีวิตผม. กรุงเทพฯ: ภาพพิมพ์.
ชูศักดิ์ วิทยาภัค. (2547). การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม: เอกสารคำสอน Geo 154104 = Environmental conservation. เชียงใหม่: ภาควิชาภูมิศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
ธันยวัฒน์ รัตนสัค. (2546). นโยบายสาธารณะ. เชียงใหม่: คนึงนิจการพิมพ์.
นนทกานต์ จันทร์อ่อน. (2557). ความมั่นคงทางอาหารของประเทศไทย. กรุงเทพฯ: สำนักวิชาการสำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา.
นเรศ ดำรงชัย. (2543). ข้อตกลงระหว่างประเทศที่เกี่ยวกับ GMOs และข้อเสนอแนะเพื่อเตรียมความพร้อมของประเทศไทย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
พรทิพย์ ชิณสงคราม. (2548). ระบบนิเวศ: จีเอ็มโอ...ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และสายใยอาหาร. กรุงเทพฯ: สำนักวิชาการ มหาวิทยาลัยกรุงเทพ.
พลศักดิ์ จิรไกรศิริ. (2557). จริยธรรมในนโยบายสาธารณะ. สืบค้นเมื่อ 17 กุมภาพันธ์ 2559, จาก http://hq.prd.go.th/plan/download/article/article_20140820132853.doc
มูลนิธิชีววิถี. (2558). นักวิชาการชี้การเข้าร่วม TPP ทำให้ประเทศไทยต้องเข้าเป็นภาคีในสนธิสัญญาด้านทรัพย์สินทางปัญญานับสิบฉบับส่งผลกระทบต่อเกษตรกรรวมไปถึงธุรกิจการเกษตรท้องถิ่น. สืบค้นเมื่อ 20 พฤศจิกายน 2558, จาก http://www.biothai.net/node/30283
มูลนิธิเพื่อสันติภาพเขียว. (2552). สิทธิเหนือสิ่งมีชีวิต. สืบค้นเมื่อ 13 เมษายน 2559, จาก http://www.greenpeace.org/seasia/th/campaigns/gmos/ge-agriculture-genetic-pollution/patents-on-life/
มูลนิธิสืบนาคะเสถียร. (2558). พืช GMO กับพืชทั่วไป อยู่ร่วมกันไม่ได้. สืบค้นเมื่อ 12 เมษายน 2559, จาก http://www.seub.or.th/index.php?option=com_content&view=article&id=1659:seubnews&catid=5:2009-10-07-10-58-20&Itemid=14
วิฑูรย์ เลี่ยนจำรูญ. (2553). โลกาภิวัฒน์กับความหลากหลายทางชีวภาพ. กรุงเทพ: มูลนิธิชีววิถี.
วิรัลพัชร ประเสริฐศักดิ์. (2558). ความมั่นคงทางอาหาร: จากพัฒนาการเกษตรสู่เศรษฐกิจพอเพียง. สืบค้นเมื่อ 17 พฤศจิกายน 2558, จาก http://copag.msu.ac.th/journal/filesjournal/n5-2/11.pdf
สมาคมทรัพย์สินทางปัญญาแห่งประเทศไทย. (ม.ป.ป.). ความรู้ทั่วไปเรื่องสิทธิบัตร – สิทธิบัตรคืออะไร. สืบค้นเมื่อ 13 เมษายน 2559, จาก http://www.ipat.or.th/index.php?option=com_content&view=article&id=278:25-06-53&catid=46:aut2&Itemid=14
สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. (2555). ความหลากหลายทางชีวภาพ. สืบค้นเมื่อ 13 เมษายน 2559, จาก http://www.onep.go.th/index.php?option=com_content&view=article&id=2924:2012-01-25-08-08-11&catid=106:2011-12-01-04-18-51&Itemid=220
สิทธิพล วิบูลย์ธนากุล. (2547). GMOs ภายใต้ระเบียบเศรษฐกิจระหว่างประเทศ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
สิรินทิพย์ นรินทร์ศิลป์. (2554). สถานการณ์ความมั่นคงทางอาหารในอาเซียนและประเทศสมาชิกต่างๆ. สืบค้นเมื่อ 4 กุมภาพันธ์ 2558, จาก http://www.polsci.tu.ac.th/fileupload/45/40.pdf
เอกรัฐ เลาหทัยวาณิชย์. (2552). หลังสมัยใหม่: การสร้างภาพแทน โลกาภิวัตน์ การบริโภค และทุนวัฒนธรรม. สืบค้นเมื่อ 4 กุมภาพันธ์ 2558, จาก http://v1.midnightuniv.org/midnighttext/0009999810.html
Carrington, D. (2014). Britain's Food Self-sufficiency is in Long-term Decline, Warnfarmers. Retrieved April 17, 2016, from http://www.theguardian.com/environment/2014/aug/07/britain-food-self-sufficiency-decline-imports-nfu
Food and Agriculture Organization of the United Nations. (2005). What’s Agrobiodiversity?. Building on Gender, Agrobiodiversity and Local Knowledge. Retrieved July 27, 2019, from http://www.fao.org/3/a-y5956e.pdf
______. (2006). Food Security. Policy Brief, (2). Retrieved November 17, 2015, from http://www.fao.org/forestry/13128-e6f36f27e0091055bec28ebe830f46b3.pdf
Gilardi, F. (2012). Transnational Diffusion: Norms, Ideas and Policies. In Carlsnaes, W., Risse, T., & Simmons, B. A. (Eds.). Handbook of International Relations. (pp. 453-477). Thousand Oaks: SAGE Publications.
Hofmann, F., Otto, M., & Wosniok W. (2014). Maize Pollen Deposition in Relation to Distance from the Nearest Pollen Source under Common Cultivation - results of 10 Years of Monitoring (2001 to 2010). Retrieved April 13, 2016, from https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/s12302-014-0024-3
Jepperson, R. L., Wendt, A., & Katzenstein, P. J. (1996). Norm, Identity and Culture in National Security. In Katzenstein. P. J. (Ed.). The Culture of National Security: Norm and Identity in World Politics. (pp. 33-75). New York: Columbia University Press.
Ministry of Agriculture, Forestry and Fisheries. (2010). Chapter 1 toward a Securing Stable Food Supply. Retrieved April 17, 2016, from http://www.maff.go.jp/e/annual_report/2010/pdf/e_1.pdf
Newson Japan. (2015). Japan Food Self-sufficiency Rate Flat at 39 pct. Retrieved April 17, 2016, from http://newsonjapan.com/html/newsdesk/article/103967.php
Stone, D. (2014). Is Your Country Food Independent?. Retrieved June 24, 2018, from https://www.nationalgeographic.com/people-and-culture/onward/2014/04/13/is-your-country-food-independent/
The guardian. (2014). Britain's Food Self-Sufficiency is in Long-term Decline, Warn Farmers. Retrieved April 17, 2016, from http://www.theguardian. com/environment/2014/aug/07/britain-food-self-sufficiency-decline-imports-nfu.
United Nations. (2015). Sustainable Development Knowledge Platform. Retrieved February 14, 2016, from https://sustainabledevelopment.un.org/sdgs
