อนุรักษ์และสืบทอดภาษาถิ่น : ภาษาลาวครั่ง อำเภอดอนตูม จังหวัดนครปฐม

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่อง   อนุรักษ์และสืบทอดภาษาถิ่น : ภาษาลาวครั่ง อำเภอดอนตูม  จังหวัดนครปฐม มีวัตถุประสงค์คือ 1) เพื่อศึกษาภาษาถิ่นลาวครั่งในอำเภอดอนตูม จังหวัดนครปฐม 2) เพื่อรวบรวมภาษาถิ่นและจัดทำคู่มือการเรียนภาษาถิ่นลาวครั่งให้กับสถานศึกษาในอำเภอดอนตูม จังหวัดนครปฐม 3) เพื่อเป็นการอนุรักษ์สืบทอดและเผยแพร่ภาษาถิ่นลาวครั่งให้คงอยู่ สำหรับจัดทำคู่มือการเรียนภาษาถิ่นลาวครั่งเปรียบเทียบกับคำและความหมายภาษาไทยมาตรฐานเป็นคู่มือการเรียนภาษาถิ่นให้โรงเรียนใน อ.ดอนตูม ด้วยวิธีวิจัยเชิงคุณภาพโดยมีขอบเขตพื้นที่ชุมชนลาวครั่งบ้านทุ่งผักกูด อำเภอดอนตูม จังหวัดนครปฐม เลือก ผู้ถ่ายทอดภาษาถิ่นบ้านทุ่งผักกูดเนื่องจากประชากร 99% ยังคงใช้ภาษาถิ่นลาวครั่งมาจนปัจจุบัน ผลการศึกษาพบว่าภาษาถิ่นลาวครั่งคล้ายคลึงกับเสียงพูดของชาวลาวเมืองหลวงพระบางและไม่ปรากฏภาษาเขียนหรือตัวเขียนมีเพียงภาษาพูดใช้สื่อสาร เสียงในภาษาถิ่นลาวครั่งมีการเปลี่ยนแปลงทั้งแบบย้ายเสียง สับเสียง เสียงเลื่อน  การตัดเสียงเติมเสียงและการกลมกลืนเสียง แบ่งเป็นหมวดหมู่ได้  10 หมวด คือ หมวดวัน เวลา หมวดจำนวนนับ  หมวดสัตว์ต่าง ๆ หมวดดอกไม้ ต้นไม้ ผักและผลไม้ หมวดกิริยาอาการ  หมวดร่างกาย หมวดโรคต่างๆ หมวดญาติ  พี่น้องและอาชีพ  หมวดเสื้อผ้าเครื่องประดับและหมวดเบ็ดเตล็ดทั่วไป มีระบบเสียงพยัญชนะและเสียงวรรณยุกต์ คำ ประโยค ที่แตกต่างกับกลุ่มลาวอื่นที่อพยพมาพร้อมกัน  โดยเฉพาะคำลงท้ายเป็นทั้งประโยคคำถาม ขอร้องและบอกเล่า การเลือกใช้ขึ้นอยู่กับ สถานการณ์ สถานภาพความสนิทสนม ความอาวุโส การเคารพนับถือ ฐานะทางสังคม  เจตนา  อารมณ์และบริบทของการพูดแต่ละครั้ง 

การถ่ายทอด สืบทอดและการคงอยู่ของภาษาถิ่นลาวครั่งในปัจจุบันเกิดจากการเรียนรู้จาก พ่อแม่ ปู่ ย่า ตายายและ ผู้อาวุโสโดยตรงจากการใช้ชีวิตประจำวัน ฟังการสื่อสารจนเกิดความคุ้นเคย การได้ลงมือทำตาม  เลียนแบบ  และสอนให้ทำตาม   การอนุรักษ์ สืบทอดภาษาถิ่นควรส่งเสริมฟื้นฟู อนุรักษ์ให้มีการค้นคว้าวิจัยและเก็บรวบรวมข้อมูลภาษาถิ่น รณรงค์ให้คนในท้องถิ่นเห็นความสำคัญของภาษาถิ่น จัดทำหลักสูตรท้องถิ่น พัฒนาศักยภาพปราชญ์ท้องถิ่นให้มีโอกาสแสดงออก การสืบทอด ฟื้นฟูและส่งต่อภาษาถิ่นให้คนรุ่นใหม่จะช่วยอนุรักษ์ให้ภาษาคงอยู่คู่กับชุมชนลาวครั่งสืบไป