ประเพณีผีขนน้ำ: กรณีศึกษาประเพณีผีขนน้ำ บ้านนาซ่าว อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย

บทคัดย่อ

ประเพณีผีขนน้ำ บ้านนาซ่าว อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความเป็นมาของประเพณี รูปแบบพิธีกรรมและขั้นตอนของงาน รวมถึงบทบาทความสำคัญของประเพณีที่มีต่อชุมชน  กลุ่มตัวอย่างในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ชาวบ้านนาซ่าว จำนวน 15 คน ซึ่งได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลได้แก่ บทสัมภาษณ์ของผู้ให้ข้อมูล  ผลการศึกษาพบว่า ประเพณีผีขนน้ำเป็นประเพณีท้องถิ่นของผู้คนในแถบลุ่มแม่น้ำโขง ซึ่งเป็นกลุ่มวัฒนธรรมที่สืบทอดมาจากอาณาจักรล้านช้าง มีรากฐานแนวคิด ความเชื่อมาจากการนับถือบรรพบุรุษ โดยจะจัดขึ้นระหว่างวันแรม 1-3 ค่ำเดือน 6 พิธีกรรมของงานใช้เวลา 3 วัน จัดที่วัดโพธิ์ศรี ตำบลนาซ่าว อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย บทบาทความสำคัญของประเพณีผีขนน้ำต่อชุมชน จะเห็นได้ว่าทำให้เกิดการรวมกลุ่มของผู้คนจำนวนมากในคราวเดียวกัน ที่มีจุดมุ่งหมายเพื่อแสดงความกตัญญูกตเวทีแก่ผีบรรพบุรุษ แสดงความขอบคุณที่ “ผี”ให้ความคุ้มครองให้อยู่เย็นเป็นสุข ช่วยให้ฝนตกต้องตามฤดูกาล นอกจากนี้ยังทำหน้าที่เป็นที่พึ่งทางใจช่วยลดความวิตกกังวลให้กับชาวบ้านในเรื่องการทำมาหากิน อีกทั้งสร้างอัตลักษณ์ ความเป็นพวกเดียวกันให้เกิดแก่ชาวบ้านที่อยู่ร่วมในชุมชน รวมทั้งเป็นการผสมผสานกับพิธีกรรมทางพุทธศาสนา