การกำกับดูแลการเผยแพร่เนื้อหาผ่านสื่อออนไลน์ของนักข่าวพลเมือง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิชาการเรื่องนี้นำเสนอเกี่ยวกับการกระทำความผิดของนักข่าวพลเมืองในการนำเสนอเนื้อหาผ่านสื่อออนไลน์ จากการที่รูปแบบการสื่อสารในสื่อออนไลน์ในปัจจุบันเปลี่ยนแปลงไปจากการสื่อสารทางเดียวไปสู่การสื่อสารแบบสองทาง ผู้รับสารเปลี่ยนบทบาทหน้าที่จากผู้รับสารเพียงอย่างเดียว ไปสู่การเป็นผู้ส่งสารในคราวเดียวกัน การเปลี่ยนรูปแบบการสื่อสารดังกล่าวก่อให้เกิดนักข่าวพลเมือง คือ ผู้ที่ทำหน้าที่ในการนำเสนอเรื่องราวข่าวสารรอบตัวผ่านสื่อออนไลน์ไปยังประชาชนกลุ่มใดกลุ่มหนึ่งผ่านสื่อต่าง ๆ เช่น บล็อก เว็บไซต์ เว็บบอร์ด โซเชียลมีเดีย อินสตา แกรม โดยไม่ได้ผ่านการฝึกฝนหรืออบรมวิชาชีพสื่อสารมวลชน
สำหรับการเผยแพร่เนื้อหาผ่านสื่อออนไลน์ของนักข่าวพลเมืองมีความหลากหลายของเนื้อหามาก ตั้งแต่การนำเสนอข้อความ รูปภาพ วิดีโอ การถ่ายทอดสด ผ่านสื่อสังคมออนไลน์ที่สำคัญหลาย ๆ สื่อ อาทิ เฟซบุ๊ก ทวิตเตอร์ ยูทูป ฯลฯ และการสร้างเว็บไซต์ ทั้งนี้ การนำเสนอเนื้อหาผ่านสื่อออนไลน์ของนักข่าวพลเมืองเหล่านั้น มีลักษณะการเผยแพร่เนื้อหาที่มีทั้งลักษณะที่ถูกกฎหมาย และลักษณะที่ผิดกฎหมาย สำหรับลักษณะการกระทำความผิดของนักข่าวพลเมืองที่ปรากฏในสื่อออนไลน์สามารถระบุได้ดังนี้ 1) การนำเสนอข่าวลวงในโลกออนไลน์ 2) การนำเสนอเนื้อหาความรุนแรงทางการเมือง 3) การนำเสนอเนื้อหาที่มีลักษณะเร้าอารมณ์ 4) การนำเสนอเนื้อหาในเรื่องเพศและลามกอนาจาร 5) การแสดงออกทางภาษาที่รุนแรง และแสดงความเกลียดชังในโลกออนไลน์ (hate speech) 6) การคุกคามผ่านโลกออนไลน์ (cyber bullying) การตกเป็นเหยื่อการรังแกผ่านโลกไซเบอร์ของเยาวชน แบ่งออกเป็น 4 องค์ประกอบ คือ ถูกละเมิดความเป็นส่วนตัวฯ ถูกทำให้อับอาย กลัว หรือเสียความเป็นตัวของตัวเอง ถูกก่อกวนให้รำคาญ ขุ่นเคือง หรือโกรธ และถูกคุมคามด้วยลักษณะลามก หยาบคาย ส่อไปในทางเพศ 7) การนำเสนอเนื้อหาที่เข้าข่ายการหมิ่นประมาท 8) การนำเสนอเนื้อหาเข้าข่ายความผิดฐานละเมิด
นอกจากนั้นในบทความนี้มุ่งนำเสนอจริยธรรมที่เกี่ยวข้องกับการกระทำความผิดของนักข่าวพลเมือง กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการกระทำความผิดของนักข่าวพลเมือง ทั้งสิ้น 4 ฉบับ ได้แก่ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 พระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายอาญา พ.ศ. 2499 พระราชบัญญัติให้ใช้บทบัญญัติบรรพ 1 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ที่ได้ตรวจชำระใหม่ พ.ศ. 2535 และพระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2560 รวมถึง การส่งเสริมให้นักข่าวพลเมืองลดการกระทำความผิดทางกฎหมาย
Article Details
เอกสารอ้างอิง
งานวิจัยสื่อในยุคหลอมรวมเทคโนโลยีเสนอ รัฐควรกำกับให้น้อย ต้องประกันเสรีภาพให้ตัวกลาง, เข้าถึงเมื่อ
29 เมษายน 2560 สืบค้นจาก https://ilaw.or.th/node/3776
เดลินิวส์ออนไลน์. (2559, 28 สิงหาคม). สาวอวบเสื้อแดงแจ้งจับ แอบถ่ายภาพลงเฟซฯ ประจาน, เข้าถึงเมื่อ
25 เมษายน 2560 สืบค้นจาก http://www.dailynews.co.th/regional/519956
ไทยรัฐออนไลน์. (2559, 18 พฤศจิกายน). เบส อรพิมพ์’ ขอโทษทั้งน้ำตา ปมดราม่าพาดพิงคนอีสาน, เข้าถึง
เมื่อ 25 เมษายน 2560 สืบค้นจาก http://www.thairath.co.th/content/787231
นงนุช ศิริโรจน์. (2554). จริยธรรมสื่อสารมวลชน MC 463 Mass Communication Ethics. (พิมพ์ครั้งที่ 2).
กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
พรรณี อมรวิพุธพนิช. (2559). มโนทัศน์ “จริยธรรมสื่อ” ของนักข่าวพลเมือง ไทยแลนด์
บล็อกอะวอร์ดส์, วารสารนิเทศศาสตร์ธุรกิจบัณฑิตย์, 10(2): 59-95.
พระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2560, เข้าถึงเมื่อ 24 เมษายน
2560 สืบค้นจาก http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2560/A/010/24.PDF
พระราชบัญญัติให้ใช้บทบัญญัติบรรพ 1 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ที่ได้ตรวจชำระใหม่ พ.ศ.
2535, เข้าถึงเมื่อ 25 เมษายน 2560 สืบค้นจาก
http://web.krisdika.go.th/data/law/law4/%BB03/%BB03-20-9999-update.pdf
พระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายอาญา พ.ศ. 2499, เข้าถึง เมื่อ 25 เมษายน 2560 สืบค้นจาก
http://web.krisdika.go.th/data/law/law4/%BB06/%BB06-20-
9999-update.pdf
พิรงรอง รามสูต และคณะ. (2557). การกำกับดูแลสื่อออนไลน์ที่เผยแพร่เนื้อหาที่สร้างความเกลียดชัง.
กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พิรงรอง รามสูต. (2558). ประทุษวาจากับโลกออนไลน์. กรุงเทพฯ: มูลนิธิเพื่อการศึกษาประชาธิปไตยและ
การพัฒนา (โครงการจัดพิมพ์คบไฟ).
โพสต์ทูเดย์. (2560, 6 มกราคม). ผู้บริหารทรูคอฟฟี่ขอโทษ"ทับทิม"ปมถูกพนง. แอบถ่ายลงเฟซบุ๊ก, เข้าถึง
เมื่อ 24 เมษายน 2560 สืบค้นจาก http://www.posttoday.com/ent/thai/474184
มติชนออนไลน์. (2553, 3 มิถุนายน). ปรากฏการณ์ความขัดแย้งทางการเมือง ในเครือข่ายสังคมออนไลน์,
เข้าถึงเมื่อ 24 เมษายน 2560 สืบค้นจาก
http://www.matichon.co.th/news_detail.php?newsid=1275533587&catid=02
มัทนา เจริญวงศ์ และอาภาพรรณ ทองเรือง. (2556). การเกิดขึ้นและพัฒนาการของนักข่าวพลเมืองไทยพี
บีเอส. วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร ฉบับภาษาไทย สาขาสังคมศาสตร์ มนุษยศาสตร์ และศิลปะ 33(2), 265-286.
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560, เข้าถึงเมื่อ 24 เมษายน 2560 สืบค้นจาก
http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2560/A/040/1.PDF
ศูนย์ข้อมูลกฎหมายและคดีเสรีภาพโดยไอลอว์. (2015, 23 มิถุนายน). คดีมาตรา 112 ในบริบทของโลกที่
สื่อสารผ่านเทคโนโลยี, เข้าถึงเมื่อ 25 เมษายน 2560 สืบค้นจาก
https://freedom.ilaw.or.th/blog/article112andtechnology
สถานีโทรทัศน์ Now26. (2559, 28 มิถุนายน). "เราขอโทษนะเพื่อนบุ๋ม" สิทธิเด็กถูกละเมิด?, เข้าถึง
เมื่อ 25 เมษายน 2560 สืบค้นจาก http://www.now26.tv/view/81257
อมรทิพย์ อมราภิบาล. (2559). เหยื่อการรังแกผ่านโลกไซเบอร์ในกลุ่มเยาวชน: ปัจจัยเสี่ยงผลกระทบต่อ
สุขภาพจิตและการปรึกษาบุคคลที่สาม. วารสารวิทยาการวิจัยและวิทยาการปัญญา, 14(1): 59-73.
CH7 News. (2559, 13 กรกฎาคม). โดนจริง! สาวโพสต์เฟซบุ๊กด่าตำรวจ ถูกดำเนินคดีหมิ่นประมาท, เข้าถึง
เมื่อ 24 เมษายน 2560 สืบค้นจาก http://news.ch7.com
M Thai News. (2560, 22 เมษายน). ครูหล่อ วอนหยุดแชร์ ข่าวลวงอ้างมีเซ็กซ์กับนักเรียนสาวจนถูกไล่ออก,
เข้าถึงเมื่อ 24 เมษายน 2560 สืบค้นจาก http://news.mthai.com/social-news/560229.html
Sanook News. (2557, 23 กรกฎาคม). สะเทือนใจ! สาวหน้าตาดีฆ่าสัตว์เลี้ยง โพสต์ลงเฟซบุ๊ก, เข้าถึงเมื่อ 24
เมษายน 2560 สืบค้นจาก http://news.sanook.com/1635233/
