การจัดการ งานตรวจและทดสอบระบบดับเพลิงและป้องกันอัคคีภัย อาคารขนาดใหญ่พิเศษ

บทคัดย่อ

ตามพระราชบัญญัติควบคุมอาคารฉบับที่ 3 พ.ศ. 2543 กำหนดให้เจ้าของอาคารตามกฎหมายฉบับนี้ ต้องจัดให้มีผู้ตรวจสอบด้านวิศวกรรมหรือผู้ตรวจสอบด้านสถาปัตยกรรม ทำการตรวจสอบสภาพอาคารที่จำเป็นต่อการป้องกันภยันตรายต่าง ๆ โดยรวมถึงอุปกรณ์ประกอบต่าง ๆ ของการป้องกันและระงับอัคคีภัย ของอาคาร ให้อยู่ในสภาพที่ปลอดภัยหรือสามารถใช้งานได้ในระยะเวลาที่กำหนด ในปัจจุบันมีอาคารขนาดใหญ่พิเศษและอาคารสูง ก่อสร้างขึ้นมากมาย ซึ่งเป็นอาคารที่มีผู้ใช้เป็นจำนวนมาก ความปลอดภัยในการใช้อาคารจึงเป็นเรื่องสำคัญโดยเฉพาะอย่างยิ่ง ความเสี่ยงต่อความปลอดภัยทางด้านอัคคีภัย ที่มีผลกระทบโดยตรงต่อชีวิตและทรัพย์สิน

    การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงความสอดคล้องกันในแง่กฎหมายกับมาตรฐานของประเทศไทยและสากล โดยหาความสัมพันธ์ของกระบวนการ ลำดับขั้นตอน ความสำคัญ เพื่อการจัดการ งานตรวจ และทดสอบ ระบบดับเพลิงและป้องกันอัคคีภัยในอาคาร รวมทั้งรู้ถึงการปฏิบัติในช่วงที่ผ่านมาของ ผู้จัดการทรัพยากรกายภาพ ผู้ตรวจสอบอาคาร สำหรับอาคารที่ใช้งานแล้ว และผู้ควบคุมงานก่อสร้างในช่วงการส่งมอบอาคารให้เจ้าของอาคาร

    การวิจัยนี้ดำเนินการโดย ศึกษาหลักการและทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ ความรู้พื้นฐานด้านอัคคีภัย กฏหมาย มาตรฐานของวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย และมาตรฐานสากล NFPA (National Fire Protection Association) และรวบรวมบันทึกข้อมูลการปฏิบัติงาน พร้อมทั้งสัมภาษณ์พฤติกรรมการปฏิบัติงานจากกลุ่มตัวอย่าง นำมาวิเคราะห์เพื่อสรุปและชี้แจงสภาพความเป็นจริงในการปฏิบัติของกลุ่มตัวอย่าง กลุ่มตัวอย่างที่ทำการคัดเลือกมี 3 ส่วนหลัก ได้แก่ ผู้จัดการทรัพยากรกายภาพ ผู้ตรวจสอบอาคาร และผู้ควบคุมงานก่อสร้าง โดยเลือกอาคารด้วยวิธีเลือกแบบเจาะจง ที่สามารถเข้าถึงข้อมูลได้ในเบื้องต้น จำนวน 6 อาคาร 

            จากการศึกษาพบว่าแบบฟอร์มการบันทึกข้อมูลของกลุ่มตัวอย่างมีความหลากหลายและยังไม่ครบถ้วนบางประการตามเกณฑ์มาตรฐาน อีกทั้งการตรวจสอบขึ้นอยู่กับความรู้ความสามารถของผู้จัดการทรัพยากรกายภาพและผู้ตรวจสอบอาคารเป็นสำคัญ ข้อเสนอจากการวิจัยเสนอว่า ควรมีแบบฟอร์มการบันทึกข้อมูลที่ได้รับการแก้ไขให้ครบถ้วน และเสนอร่างเอกสารการจัดการ งานตรวจและทดสอบ ระบบดับเพลิงและป้องกันอัคคีภัย เพื่อให้ทราบและใช้ในการแก้ไขข้อบกพร่องได้ทันท่วงที เพื่อให้อาคารอยู่ในสภาพที่ปลอดภัยพร้อมใช้ ไม่เพียงรอการตรวจจากผู้ตรวจสอบอาคารเพียงปีละ 1 ครั้ง