ความเปลี่ยนแปลงของการแบ่งส่วนการใช้ประโยชน์ที่ดินภายในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย พ.ศ.2457-2560

Main Article Content

วีระภัทร์ กระหม่อมทอง
พีรศรี โพวาทอง

บทคัดย่อ

           โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทยเป็นหนึ่งในโรงพยาบาลที่มีประวัติศาสตร์อันยาวนานและมีความสำคัญยิ่งในประเทศ โรงพยาบาลตั้งอยู่บนที่ดินขนาดใหญ่ การศึกษาสถาปัตยกรรมโรงพยาบาลจากความเปลี่ยนแปลงของการแบ่งส่วนการใช้ประโยชน์ที่ดินเป็นวิธีหนึ่งที่จะเข้าใจความเปลี่ยนแปลงของสถาปัตยกรรมโรงพยาบาลที่แล้วมาได้เป็นอย่างดี งานวิจัยนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาความเปลี่ยนแปลงและลักษณะของความเปลี่ยนแปลงของการแบ่งส่วนการใช้ประโยชน์ที่ดินภายในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย พ.ศ. 2457 - 2560 โดยมีระเบียบวิธีวิจัย ได้แก่ การทบทวนวรรณกรรม การเก็บข้อมูล การสังเคราะห์ข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูล และการสรุปผลการวิจัย


           การเก็บข้อมูลได้รวบรวมข้อมูลจากหลักฐานที่เกี่ยวข้องกับการวางผังกายภาพโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทยในช่วงเวลาต่าง ๆ และสังเคราะห์โดยการทำผังจำลองที่มีรูปแบบเดียวกันโดยอ้างอิงหรือสันนิษฐานข้อมูลจากหลักฐานที่ค้นพบ แสดงผังในช่วงเวลาต่าง ๆ 


           ผลการวิจัยสรุปได้ว่า ความเปลี่ยนแปลงของการแบ่งส่วนการใช้ประโยชน์ที่ดินภายในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย พ.ศ. 2457 - 2560 แบ่งเป็น 4 ช่วง ได้แก่ ช่วงที่หนึ่ง พ.ศ. 2457 - 2500 เป็นช่วงที่ส่วนให้บริการรักษาพยาบาลทางทิศใต้ค่อย ๆ ขยายตัวขึ้นเรื่อย ๆ และเพิ่มส่วนทางทิศตะวันตก นอกจากนี้ยังมีการเพิ่มส่วนประโยชน์ใช้สอยที่ดินใหม่ ได้แก่ ส่วนพักอาศัยและส่วนการศึกษา ช่วงที่สอง พ.ศ. 2500 - 2510 เป็นช่วงที่ส่วนให้บริการรักษาพยาบาลได้เพิ่มส่วนทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ นอกจากนี้ ส่วนสนับสนุนและบริการและส่วนพักอาศัย ที่เคยอยู่แบบรวมศูนย์ได้กระจายไปอยู่ทั่วที่ดิน ช่วงที่สาม พ.ศ. 2510 - 2549 เป็นช่วงที่ส่วนให้บริการรักษาพยาบาลทางทิศใต้มีการขยายตัวไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ แต่ได้ยกเลิกส่วนในทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ช่วงที่สี่ พ.ศ. 2549 - 2560 เป็นช่วงที่ส่วนสนับสนุนและบริการ และส่วนพักอาศัย ได้กลับไปรวมศูนย์อีกครั้ง

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กรมแผนที่ทหาร และ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. (2549). พินิจพระนคร 2475-2545 (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพมหานคร: กรม.

คณะที่ปรึกษาการออกแบบวางผังแม่บท โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์. (2549). โครงการศึกษาปรับปรุงผังแม่บทด้านกายภาพโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์และพื้นที่เกี่ยวเนื่อง. [ม.ป.ท.]. (เอกสารไม่ตีพิมพ์)

คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. (2541). รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการการศึกษาผังแม่บทสภากาชาดไทย. [ม.ป.ท.]. (เอกสารไม่ตีพิมพ์)

คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. (2556). รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการการจัดทำผังแม่บท 2555 คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์และสภากาชาดไทย โครงการที่ 1 พื้นที่ฝั่งตะวันออกถนนอังรีดูนังต์. [ม.ป.ท.]. (เอกสารไม่ตีพิมพ์)

นิสิต ลีละวงศ์. (2524). ประวัติและความเป็นมาของ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาฯ. กรุงเทพมหานคร: สมาคมศิษย์เก่าแพทย์จุฬาลงกรณ์.

บริษัทโปรเจคแพลนนิ่งเซอร์วิสจำกัด และ บริษัทภูมิวุฒิจำกัด. (2553). รายงานฉบับสมบูรณ์ ผังแม่บท โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ด้านสถาปัตยกรรม. [ม.ป.ท.]. (เอกสารไม่ตีพิมพ์)

ประทีป กสิวัฒน์ และคณะ. (2515). ที่ระลึก 25 ปี แพทย์จุฬาฯ. กรุงเทพมหานคร: ศรีเมืองการพิมพ์.

โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์. (2529). ครบรอบ 72 ปี โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์. กรุงเทพมหานคร: โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์.

โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย. (2532). ตึก ภปร โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์ชวนพิมพ์.

โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย. (2557a). หนังสือที่ระลึก 100 ปี โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย. กรุงเทพมหานคร: โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย.

โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย. (2557b). หนังสือภาพที่ระลึก 100 ปี โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย. กรุงเทพมหานคร: โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย.

ศูนย์บริการวิชาการแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. (2561). รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการจัดทำแผนแม่บทภูมิสถาปัตย์ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาติไทย 28 มีนาคม 2561. [ม.ป.ท.]. (เอกสารไม่ตีพิมพ์)

สภากาชาดไทย. (2534). สภากาชาดสยาม โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ โรงเรียนนางพยาบาล สถาบันปาสเตอร์ พระพุทธศักราช 2462. [ม.ป.ท.].

หอประวัติคณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. (2558). คณะแพทย์ในอดีต. สืบค้นเมื่อ 29 เมษายน 2563, จาก http://bodyandsoul.md.chula.ac.th/th/architecture/past

Mayhew, Susan. (2009). A dictionary of Geography. Oxford: Oxford University Press.