พื้นที่เสี่ยงภัยน้ำท่วมและมาตรการบรรเทาภัยในเขตเมืองนครศรีธรรมราช -

บทคัดย่อ

        จังหวัดนครศรีธรรมราชประสบกับภัยน้ำท่วมอยู่เป็นประจำ โดยเฉพาะในช่วงเดือนพฤศจิกายน ถึงเดือนมกราคม โดยอุทกภัยครั้งล่าสุดที่ก่อให้เกิดผลกระทบที่รุนแรงคือเมื่อปี พ.ศ. 2560 เกิดน้ำท่วม 2 ครั้ง จำนวนครัวเรือนที่ประสบภัย จำนวน 208,387 ครัวเรือน พื้นที่ประสบภัย 23 อำเภอ เสียชีวิต 12 คน มูลค่าความเสียหาย 466,292,917 บาท การวิจัยครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์พื้นที่เสี่ยงภัยน้ำท่วมในเขตเมืองนครศรีธรรมราช 2) วิเคราะห์ช่องว่างเชิงนโยบายที่เกี่ยวข้องกับมาตรการบรรเทาภัยน้ำท่วมในเขตเมืองนครศรีธรรมราช และ 3) เสนอแนะแนวทางการบรรเทาภัยน้ำท่วมในเขตเมืองนครศรีธรรมราช โดยใช้ระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์เป็นเครื่องมือหลักในการวิเคราะห์ตัวแปรที่เกี่ยวข้อง ประมวลผล และแสดงในรูปของแผนที่ จากนั้นจึงวิเคราะห์พื้นที่ความเสี่ยงร่วมกับมาตรการบรรเทาภัยพิบัติที่มีในพื้นที่ เพื่อพิจารณาถึงช่องว่างในเชิงนโยบายอันสามารถนำมาเสนอเป็นแนวทางในการรับมือ บรรเทาภัยที่อาจเกิดขึ้นในอนาคตได้
          ผลการศึกษาพบว่า พื้นที่ที่มีความเสี่ยงน้ำท่วมสูง ตั้งอยู่ด้านทิศเหนือ และตอนกลางของเมืองนครศรีธรรมราช ประกอบด้วยพื้นที่ตำบลปากพูน ตำบลท่าซัก ตำบลท่าวัง ตำบลคลัง ตำบลในเมือง ตำบลนาเคียน และตำบลโพธิ์เสด็จบางส่วน คิดเป็นพื้นที่ 23.430 ตารางกิโลเมตร (14,643.37 ไร่) คิดเป็นร้อยละ 16.96 ของพื้นที่ทั้งหมด สำหรับแนวทางการบรรเทาภัยน้ำท่วมในเขตเมืองนครศรีธรรมราช ควรใช้มาตรการทั้งมาตรการเชิงโครงสร้าง (structural mitigation) และมาตรการที่ไม่ใช่โครงสร้าง (nonstructural mitigation) เช่น การก่อสร้างคลองระบายน้ำหรือคลองผันน้ำสายใหม่ การก่อสร้างแก้มลิง การออกเทศบัญญัติของเทศบาลหรือตำบล การกำหนดเขตที่ยอมให้บางพื้นที่เป็นพื้นที่น้ำท่วม เพื่อเป็นการป้องกันและลดผลกระทบในพื้นที่เสี่ยงภัย