กระบวนการออกแบบลิฟต์ภายในโรงพยาบาลอาคารสูง

บทคัดย่อ

ในปัจจุบันความต้องการด้านการรักษาพยาบาลที่มากขึ้นประกอบกับปัจจัยที่ดินมีจำกัดและราคาสูง รวมทั้งความก้าวหน้าด้านเทคโนโลยีการก่อสร้าง ส่งผลให้อาคารโรงพยาบาลในปัจจุบันมีลักษณะเป็นอาคารสูงมากขึ้น ด้วยเหตุนี้ลิฟต์จึงมีบทบาทสำคัญต่ออาคารดังกล่าว บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการออกแบบลิฟต์ภายในโรงพยาบาลอาคารสูง โดยมีวิธีการดำเนินการศึกษา คือศึกษาข้อมูลพื้นฐานที่เกี่ยวข้องกับการออกแบบลิฟต์ และขั้นตอนงานสถาปัตยกรรมช่วงการออกแบบ ประกอบการสัมภาษณ์สถาปนิกจากบริษัทสถาปนิกที่มีประสบการณ์และความเชี่ยวชาญในการออกแบบโรงพยาบาลอาคารสูง เพื่อวิเคราะห์ข้อมูล และสรุปผลการศึกษา โดยคาดว่าจะเป็นข้อมูลพื้นฐานต่อการศึกษาวิทยานิพนธ์ต่อไป

ผลของการศึกษาพบว่า กระบวนการออกแบบลิฟต์ภายในโรงพยาบาลอาคารสูงเริ่มต้นตั้งแต่ช่วงแนวความคิดในการออกแบบ (conceptual design) จนถึงช่วงการพัฒนาแบบก่อสร้าง (design development) ซึ่งเป็นช่วงสุดท้ายของขั้นตอนการออกแบบ โดยกระบวนการดังกล่าวอาจประกอบด้วยผู้เกี่ยวข้องหลัก ๆ 3 ฝ่าย คือ สถาปนิก วิศวกร และผู้ผลิตลิฟต์ ซึ่งสถาปนิกจะมีบทบาทหน้าที่สำคัญในการกำหนดองค์ประกอบของการออกแบบลิฟต์ในเบื้องต้นทั้งหมดจากประสบการณ์และความเชี่ยวชาญในการทำงานที่ผ่านมา โดยสถาปนิกจะส่งแบบร่างที่มีความชัดเจนในรายละเอียดของอาคารโรงพยาบาลแก่วิศวกรหรือผู้ผลิตลิฟต์ ซึ่งวิศวกรหรือผู้ผลิตลิฟต์ทำหน้าที่ตรวจสอบความถูกต้องในเรื่องของจำนวนลิฟต์ ขนาดบรรทุกลิฟต์ และความเร็วลิฟต์ ซึ่งส่วนใหญ่มาจากการวิเคราะห์การจราจรลิฟต์ด้วยวิธีการคำนวณ พร้อมทั้งสรุปข้อมูลจากการวิเคราะห์ ให้สถาปนิกพิจารณาปรับแก้ไขแบบต่อไป ทั้งนี้ ในส่วนของผู้บริหารโครงการและเจ้าของโครงการจะมีบทบาทในการพิจารณาและตัดสินใจสิ่งที่สถาปนิกนำเสนอ

นอกจากนี้กระบวนการออกแบบลิฟต์ภายในโรงพยาบาลอาคารสูงสามารถแบ่งได้ 2 รูปแบบ คือกระบวนการออกแบบลิฟต์ที่มีวิศวกร และกระบวนการออกแบบลิฟต์ที่ไม่มีวิศวกร ซึ่งพบว่ากระบวนการออกแบบลิฟต์ที่มีวิศวกรจะเริ่มประสานการทำงานกับสถาปนิกตั้งแต่ช่วงแนวความคิดในการออกแบบ จึงง่ายต่อการปรับเปลี่ยนรายละเอียดจากคำแนะนำของวิศวกร แต่กระบวนการออกแบบลิฟต์ที่ไม่มีวิศวกร จะเป็นการประสานการทำงานร่วมกับผู้ผลิตลิฟต์ตั้งแต่ช่วงการออกแบบร่างขั้นต้น จึงยากต่อการปรับเปลี่ยนรายละเอียดจากคำแนะนำของผู้ผลิตลิฟต์