การบริหารความเสี่ยงการปฏิบัติหน้าที่ด้านดับเพลิงและกู้ภัยในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID -19) ในพื้นที่พระโขนง กรุงเทพมหานคร
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
สถานการณ์แพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19 หรือโรคโควิด-19) เป็นภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุขที่ก่อให้เกิดปัญหาและอุปสรรคต่อการปฏิบัติงานด้านดับเพลิงและกู้ภัยพระโขนง งานวิจัยนี้นำเสนอการบริหารจัดการความเสี่ยง การรับรู้ รับมือ ปรับตัว ป้องกัน และบรรเทาผลกระทบของการระบาดของโรคโควิด-19 ของสถานีดับเพลิงและกู้ภัยพระโขนง เพื่อนำเสนอแนวทางในการจัดการความเสี่ยง โดยระเบียบวิธีวิจัยหลัก คือสังเกตการณ์ชีวิตประจำวันของเจ้าหน้าที่และผู้พักอาศัยร่วม จำนวน 202 คน สัมภาษณ์ผู้ได้รับผลกระทบ 15 คน โดยข้อมูลที่ได้ถูกวิเคราะห์ในกรอบของ SWOT และนำเสนอแนวทางในการจัดการความเสี่ยง ผลการวิจัยพบว่าจุดแข็งของการจัดการ คือการที่มีอุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคลในการปฏิบัติหน้าที่ สถานที่ทำงานเป็นพื้นที่ปิดสามารถควบคุมได้ และมีสถานที่รองรับกรณีปิดสถานี ส่วนจุดอ่อน ของการจัดการ คือความกังวลของเจ้าหน้าที่ในภารกิจที่ต้องทำงานร่วมกัน การขาดกำลังเจ้าหน้าที่ ในส่วนของโอกาส คือการทำงานร่วมกับหน่วยงานอื่น ๆ เช่น สำนักอนามัย สำนักงานเขต และอาสาสมัคร และในส่วนของอุปสรรค คือความไม่แน่นอนของการระบาด การขาดยารักษาและวัคซีนสำหรับเจ้าหน้าที่ โดยข้อเสนอแนะของการศึกษานำเสนอในรูปแบบของดำเนินยุทธศาสตร์เชิงรับ ที่เน้นป้องกันการแพร่ระบาด และให้ความช่วยเหลือผู้ได้รับผลกระทบตามอำนาจหน้าที่ และยุทธศาสตร์เชิงปรับ ที่เน้นการสร้างความมั่นใจ ลดความกังวล เพิ่มศักยภาพ การรับรู้ ตระหนักถึงภัย และปรับตัวเพื่อรับมือการแพร่ระบาดซ้ำ หรือโรคอุบัติใหม่ อีกทั้งข้อแนะนำยังเสนอให้แนวทางการบริหารความเสี่ยงต้องมีความชัดเจน เป็นเอกภาพ มีประสิทธิภาพเกิดประสิทธิผลที่เป็นรูปธรรม สามารถปรับกลยุทธ์ตามสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงและดำเนินการอย่างต่อเนื่อง
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงมหาดไทย. กรมการปกครอง. (2564). ข้อมูลประชากร ปี พ.ศ. 2564. https://stat.bora.dopa.go.th/new_stat/file/64/stst_t164.txt
กระทรวงสาธารณสุข. กรมควบคุมโรค. กลุ่มพัฒนาวิชาการโรคติดต่อ. งานโรคติดต่ออุบัติใหม่. (2019). สถานการณ์โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) มาตรการสาธารณสุข และปัญหาอุปสรรคการป้องกันควบคุมโรคในผู้เดินทาง. https://ddc.moph.go.th/uploads/files/2017420210820025238.pdf
กรุงเทพมหานคร. สำนักการแพทย์. (2564). แผนดำเนินงานต่อเนื่อง สำหรับการบริหารความพร้อมต่อสภาวะวิกฤตกรณีโรคอุบัติใหม่/อุบัติซ้ำ. Business Continuity Management: BCM, 4(1).
กรุงเทพมหานคร. สำนักการศึกษา. (2563). แผนพัฒนาการศึกษาขั้นพื้นฐานกรุงเทพมหานคร ฉบับที่ ๓ (พ.ศ. ๒๕๖๔ – ๒๕๖๙). สำนัก.
กรุงเทพมหานคร. สำนักป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย. (2561). คู่มือการปฏิบัติงาน สำนักป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย. สำนัก.
กรุงเทพมหานคร. สำนักป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย. ฝ่ายการสื่อสารและสารสนเทศ. (2564). พื้นที่รับผิดชอบของสถานีดับเพลิงและกู้ภัย ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร. สำนัก.
คณะกรรมการบริหารความเสี่ยงระดับกรุงเทพมหานคร. (2019). Bangkok metropolitan administration risk management framework 2019. https://doi.org/10.2139/ssrn.4141546
คณะกรรมการบริหารความเสี่ยงระดับกรุงเทพมหานคร. (2023). ทะเบียนความเสี่ยงของกรุงเทพมหานคร (risk register). สำนักงานตรวจสอบภายในกรุงเทพมหานคร.
คณะกรรมการสถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง(องค์การมหาชน). (2559). แผนการบริหารความเสี่ยง. สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน). https://www.hrdi.or.th/public/files/operations/riskmanagement/RiskManagementPlanning2559.pdf
Jittimanee, S., & Mungaomklang, A. (2019). Risk management during the initial phase of the coronavirus disease 2019 (COVID-19) epidemic in Bangkok. วารสารสถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง, 5(1), 128–145.
Chumsida, P., & Thongpuban, W. (2564). กลยุทธ์การป้องกันและควบคุมโรคโควิด-19 ของผู้อำนวยการโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล ในจังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิจัยและพัฒนาด้านสุขภาพ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครราชสีมา, 1, 158–175. https://he02.tci-thaijo.org/index.php/journalkorat/article/view/250551
Sarsycki, M. C. R., & M. (2016). คู่มือการประเมินความเสี่ยงจากภัยพิบัติ. สำนักงานโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ สำนักงานประเทศไทย.
ประเสริฐ อัครประถมพงศ์ และณัฏฐ์ ลีละวัฒน์. (2563, สิงหาคม). การบริหารความเสี่ยงองค์กร (risk management integrating with strategy and performance) เอกสารประกอบการบรรยายวิชา การบริหารความเสี่ยงสําหรับอุตสาหกรรม (รหัสวิชา 2104559) [เอกสารที่ไม่ได้ตีพิมพ์]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พระราชกฤษฎีกาว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี พ.ศ. ๒๕๔๖. (2546). สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา.
รัฐบาลไทย. (2564). สธ.เผยพบคลัสเตอร์ใหม่ กทม. ในชุมชนแออัด 3–8. https://www.thaigov.go.th/news/contents/details/41447
เรวดี ประเสริฐเจริญสุข. (2553). คู่มือการจัดการภัยพิบัติ : มุมมองมิติชายหญิง. สำนักส่งเสริมความเสมอภาคหญิงชาย สำนักงานกิจการสตรีและสถาบันครอบครัว กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์.
สถาบันคลังสมองของชาติ. มูลนิธิส่งเสริมทบวงมหาวิทยาลัย. (2019). การบริหารความเสี่ยงของสถาบันอุดมศึกษา. http://www.knit.or.th/web/wp-content/uploads/2020/10/การบริหารความเสี่ยงของสถาบันการศึกษา.pdf
สมบูรณ์ ศิริสรรหิรัญ, ประทีป ฉัตรสุภางค์, สมศักดิ์ อมรสิริพงศ์, และภัทร พลอยแหวน. (2565, กันยายน). การบริหารความเสี่ยง บันทึกการเรียนรู้ หลักสูตรเสริมสร้างศักยภาพบุคลากร เพื่อสนับสนุนการบริหารงานโรงพยาบาล รุ่นที่ ๔ วันที่ ๖ กันยายน – ๒ ธันวาคม ๒๕๖๕. สำนักงานพัฒนาระบบบริการทางการแพทย์ สำนักการแพทย์ กรุงเทพมหานคร.
สุรศักดิ์ ฐานีพานิชกุล. (2565, ตุลาคม). การบริหารการเปลี่ยนแปลง : บันทึกการเรียนรู้ หลักสูตรเสริมสร้างศักยภาพบุคลากร เพื่อสนับสนุนการบริหารงานโรงพยาบาล รุ่นที่ ๔ วันที่ ๒๑ ตุลาคม ๒๕๖๕. สำนักงานพัฒนาระบบบริการทางการแพทย์ สำนักการแพทย์ กรุงเทพมหานคร.
อมรศักดิ์ โพธิ์อ่ำ. (2563). วิทยาการระบาด. คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
Anantsuksomsri, S., & Tontisirin, N. (2018). Social vulnerability and urban risk assessment to disaster: A case study of Udonthani Province. Journal of Architectural/Planning Research and Studies, 15(1), 69–86. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jars/article/view/156248/113396
Dahlgaard-Park, S. M., & Dahlgaard, J. J. (2006). In Search of Excellence–Past, Present and Future. Kreativ Und Konsequent, 2(3), 57–84. http://www.iei.liu.se/q/filarkiv/phdcourses/1.119234/InSearchofExcellenceSMJJ_.pdf
Hewitt, K. (1979). Regions of risk: A geographical introduction to disasters. Routledge.
Jaikla, W., & Anantsuksomsri, S. (2022). Guidelines for fire and rescue during the COVID- 19 pandemic in Phra Khanong district, Bangkok [Conference presentation]. National academic conference 13th Built Environment Research Associates Conference, BERAC2022" Towards equitable futures: Sustainability, well-being and digital transformation." Thammasat Design School Faculty of Architecture and Planning, Pathum Thani.
World Bank. (2014). Annual Report 2014. https://documents1.worldbank.org/curated/en/111781468170952958/pdf/911550v10WBAR00Report020140EN0Sep15.pdf
