เรือนไทย : การศึกษาเปรียบเทียบกับวิลล่าซาวอย

บทคัดย่อ

เรือนไทยนั้นมีประวัติมาอย่างยาวนาน มีบันทึกเป็นภาพเขียนสืบค้นย้อนไปถึงพุทธศตวรรษที่ 13 หรือหากจะนับที่เป็นลายลักษณ์อักษรมีตั้งแต่สมัยอยุธยา โดยเอกอัครราชทูตฝรั่งเศส มองซิเออร์ เดอ ลาลูแบร์ ที่เขียนบรรยายลักษณะเรือนไทยว่าเป็นเรือนยกใต้ถุนสูง หลังคาจั่วทำจากไม้สามารถสร้างและรื้อถอนได้ง่าย ในขณะที่วิลล่าซาวอย (Villa Savoye) ของสถาปนิกเลอ คอร์บูซิเอร์ (Le Corbusier) ซึ่งสร้างขึ้นแล้วเสร็จในปี ค.ศ. 1931 ได้รับการออกแบบตามหลักสถาปัตยกรรม 5 ประการ (Five Points of Architecture ) อันประกอบด้วย เสาลอย ผังพื้นแบบอิสระ ผนังภายนอกที่ออกแบบได้อย่างอิสระ หน้าต่างแนวนอน และสวนหลังคา ซึ่งถือเป็นลักษณะสำคัญของสถาปัตยกรรมสมัยใหม่ กลับมีลักษณะบางอย่างที่คล้ายกันจึงเป็นที่มาของบทความวิจัยฉบับนี้  ผู้วิจัยได้ทำการสืบค้นจากแหล่งข้อมูลทุติยภูมิในเรื่องที่เกี่ยวกับเรือนไทย หลักสถาปัตยกรรม 5 ประการ และวิลล่าซาวอย ทำการวิเคราะห์เปรียบเทียบอาคารทั้งสองโดยอิงกับหลักสถาปัตยกรรม 5 ประการ เพื่อศึกษาว่ามีลักษณะที่เหมือนหรือต่างกันอย่างไร จากการศึกษาพบว่า เรือนไทยและวิลล่าซาวอยมีความเหมือนและต่างกันตามหลักสถาปัตยกรรม 5 ประการ ดังนี้ มีเสาลอย ผังพื้นแบบอิสระ ผนังภายนอกอาคารสามารถทำได้อย่างอิสระที่สามารถทำได้เหมือนกันแต่จะแตกต่างกันในเรื่องแนวคิดที่มา รูปแบบ วัสดุและวิธีการออกแบบ ส่วนสิ่งที่ต่างกันชัดเจน คือวิลล่าซาวอย มีหน้าต่างแบบยาวตลอดแนวและสวนหลังคาแต่เรือนไทยไม่มี นอกจากนี้ยังพบว่า อาคารทั้งสองออกแบบให้มีพื้นที่โล่งขนาดใหญ่ที่ชั้นอยู่อาศัยหลัก การจัดเขตการใช้งาน (zoning) และลำดับการเข้าถึงพื้นที่ก็มีความคล้ายคลึงกัน แต่มีลักษณะและวิธีการก่อสร้างที่แตกต่างกัน