การใช้ภูมิสถาปัตยกรรมในศูนย์การค้าในฐานะพื้นที่กึ่งสาธารณะ : กรณีศึกษา ศูนย์การค้าในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล

บทคัดย่อ

ศูนย์การค้าเป็นสถานที่ที่ได้รับความนิยมสำหรับการใช้เวลายามว่างของคนกรุงเทพมหานคร ด้วยความสามารถในการให้บริการได้อย่างครบวงจร ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของคนเมืองตั้งแต่อดีตที่ยังไม่มีพื้นที่สาธารณะมากนัก ศูนย์การค้าจึงได้กลายเป็นพื้นที่สาธารณะในรูปแบบ Privately Owned Public Space (POP) ซึ่งเป็นการใช้งานพื้นที่ที่เป็นกรรมสิทธิ์ส่วนบุคคลในรูปแบบคล้ายคลึงกับการเป็นพื้นที่สาธารณะ การใช้งานในลักษณะนี้ยังปรากฏในงานวิจัยหลายชิ้นในต่างประเทศอีกด้วย แต่ในปัจจุบันการศึกษาที่เกี่ยวข้องกับพื้นที่งานภูมิสถาปัตยกรรมของศูนย์การค้ายังมีจำนวนไม่มากนัก ซึ่งแสดงถึงช่องว่างในการวิจัยในหัวข้อดังกล่าว

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการใช้งานพื้นที่งานภูมิสถาปัตยกรรมของศูนย์การค้าในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล และเปรียบเทียบถึงความแตกต่างของบทบาทพื้นที่งานภูมิสถาปัตยกรรมของศูนย์การค้าในแต่ละพื้นที่ของกรุงเทพมหานครและปริมณฑล โดยใช้วิธีการเก็บข้อมูลจากการสังเกตการณ์ และประเมินพื้นที่ตามแนวคิดเกี่ยวกับพื้นที่สาธารณะ และแนวคิดเกี่ยวกับกิจกรรมสาธารณะ ที่นำมาปรับใช้ในการศึกษาบทบาทการใช้งานของพื้นที่ภูมิสถาปัตยกรรมของศูนย์การค้า

จากการศึกษาพบว่า พื้นที่งานภูมิสถาปัตยกรรมของศูนย์การค้าในกรุงเทพมหานครและปริมณฑลมีการใช้งานในรูปแบบพื้นที่กึ่งสาธารณะ โดยกิจกรรมที่เกิดขึ้นมีครบทุกระดับทั้งกิจกรรมที่จำเป็น กิจกรรมทางเลือก และกิจกรรมทางสังคม คล้ายพื้นที่สาธารณะ แต่อยู่ภายใต้ขอบเขตการกำหนดการใช้งานโดยศูนย์การค้า โดยคุณภาพทางกายที่ดีผนวกกับการกำหนดพื้นที่ใช้สอยที่ส่งเสริมให้เกิดกิจกรรมทางเลือกและกิจกรรมทางสังคมที่มากขึ้นส่งผลให้เกิดความหนาแน่นของการใช้งานพื้นที่งานภูมิสถาปัตยกรรมที่มากขึ้น ดึงดูดให้เกิดการสัญจรของผู้คนในศูนย์การค้ามากขึ้น ในส่วนของที่ตั้งนั้น ส่งผลต่อทั้งความหนาแน่นของการใช้งานและประเภทกลุ่มผู้ใช้งาน ซึ่งส่งผลต่อลักษณะของกิจกรรมการใช้งานด้วย