การทบทวนวรรณกรรมเรื่องหลักการและแนวคิด ในการคัดเลือกผู้ออกแบบโครงการศูนย์การค้า
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การพัฒนาโครงการศูนย์การค้าในประเทศไทยมีแนวโน้มเติบโตอย่างต่อเนื่องจากพฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว รวมถึงบทบาทของศูนย์การค้าต่อเศรษฐกิจ สังคม และโครงสร้างเมือง อย่างไรก็ตาม กระบวนการคัดเลือกผู้ออกแบบในบริบทของประเทศไทยยังขาดแนวทางที่เป็นระบบและสอดคล้องกับลักษณะของโครงการเชิงพาณิชย์ขนาดใหญ่ บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของงานวิจัยหลัก ที่มุ่งพัฒนาแนวทางคัดเลือกผู้ออกแบบที่เหมาะสมกับบริบทในประเทศไทย เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการตัดสินใจและส่งเสริมความยั่งยืนของโครงการ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบนิยามของ “ศูนย์การค้า” จากวรรณกรรมทั้งในและต่างประเทศ และวิเคราะห์แนวคิดที่มีอิทธิพลต่อการคัดเลือกผู้ออกแบบ โดยอ้างอิงจากงานวิจัยและกรณีศึกษาที่เกี่ยวข้อง การศึกษาดำเนินการโดยใช้วิธีการทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ โดยสืบค้นจากฐานข้อมูล Scopus, Google Scholar และ ThaiLIS ในช่วงปี พ.ศ. 2548–2565 พร้อมวิเคราะห์เนื้อหาเพื่อสังเคราะห์แนวคิดหลัก ผลการศึกษาพบว่า “ศูนย์การค้า” หมายถึงพื้นที่ที่มีร้านค้าหลายรายภายใต้การบริหารจัดการเดียวและมีพื้นที่ส่วนกลาง สำหรับการคัดเลือกผู้ออกแบบ แนวคิดสำคัญ ได้แก่ ชื่อเสียง ผลงานที่ผ่านมา ศักยภาพในการทำงาน แนวทางดำเนินงาน ความสัมพันธ์กับผู้ว่าจ้าง และค่าธรรมเนียม โดยพบว่า ยังไม่มีงานวิจัย ที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับการพัฒนาเกณฑ์การคัดเลือกที่สอดคล้องกับมิติใหม่ ๆ ด้านการออกแบบและบริหารศูนย์การค้า เช่น ความร่วมมือข้ามสาขา ความยั่งยืน และเทคโนโลยีที่ทันสมัย
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กฎกระทรวงฉบับที่ 55 พ.ศ. 2543 ออกตามความในพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522. (2543, 7 สิงหาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 117 ตอนที่ 9 ก หน้า 1–12.
ข้อบัญญัติกรุงเทพมหานคร เรื่อง ควบคุมอาคาร พ.ศ. 2544. (2544, 3 สิงหาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 118 ตอนพิเศษ 75 ง หน้า 18–98.
สมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์. (2547a). คู่มือสถาปนิก : เล่ม 1. สมาคม.
สมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์. (2547b). คู่มือสถาปนิก : เล่ม 2. สมาคม.
สมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์. (2564). คู่มือการจัดทำขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจ้างออกแบบงานก่อสร้างของภาครัฐโดยวิธีประกวดแบบ. สมาคม.
สุภิดา พูลสุขโข. (2565). ความสัมพันธ์ระหว่างค่าบริการวิชาชีพสถาปนิกและขอบเขตการให้บริการในโครงการของภาครัฐ [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
Abutaleb, A., McDougall, K., Basson, M., & Hassan, R. (2019). Towards a conceptual framework for understanding the attractiveness of rail transit-oriented shopping mall developments (TOSMDs). Urban Rail Transit, 5(4), 245–263.
Adedapo, A. O. (2014). Criteria for the selection of architects by first-time clients. African Journal of Business Management, 8(5), 158–166.
Ardhana, S. (2022). Sustainable design integration in large-scale commercial architecture. Journal of Urban Innovation, 11(3), 55–70.
Assaf, S., Hassanain, M. A., & Hadidi, L. (2017). A systematic approach for the selection of the architect/engineer professional in construction projects. Architectural Science Review, 60(5),400–410.
Çakmak, B. Y. & Yılmaz, C. (2018). The impact of architectural design of shopping malls on consumer behaviours: A case of Konya. ICONARP International Journal of Architecture and Planning, 6(1), 142– 157.
Central Pattana Public Company Limited. (2023). Annual report 2022. The company.
Chan, P. W. (2010). Decision-making across levels, time, and space: Exploring theories, methods, and practices [Unpublished doctoral dissertation]. University of Manchester.
Cheng, E. W. L., Li, H., & Yu, L. (2007). A GIS approach to shopping mall location selection. Building and Environment, 42(2), 884–892.
Cheung, F. K. T., & Skitmore, M. (2002). Multi-criteria evaluation model for the selection of architectural consultants. Construction Management and Economics, 20(7), 569–580.
Christodoulou, S. E., Ellinas, G., & Andreou, P. (2004). Risk management in the selection of engineering consultants. Journal of Management in Engineering, 20(2), 52–60.
ConnectPOS. (2023). The basic definition of department store. https://www.connectpos.com/the-basic-definition-of-department-store/
Dey, P. K., Malesios, C., De, D., Chowdhury, S., & Abdelaziz, F. B. (2019). Could lean practices and process innovation enhances supply chain sustainability of small and medium-sized enterprises? Business Strategy and the Environment, 28(4), 582–598.
Egemen, M. (2022). Building construction clients’ design consultant and contractor selection criteria versus post-occupancy satisfaction levels. SAGE Open, 12(2), 1–19.
Ghorui, N., Ghosh, A., Algehyne, E. A., Mondal, S. P., & Saha, A. K. (2020). AHP-TOPSIS inspired shopping mall site selection problem with fuzzy data. Mathematics, 8(8), 1380.
Gould, E. D., Pashigian, B. P., & Prendergast, C. J. (2005). Contracts, externalities, and incentives in shopping malls. The Review of Economics and Statistics, 87(3), 411–422.
Hatush, Z., & Skitmore, M. (1997). Criteria for contractor selection. Construction Management and Economics, 15(1), 19–38.
International Council of Shopping Centers [ICSC]. (2021). U.S. shopping center classification and definition standard. ICSC.
Këršulienė, V., & Turskis, Z. (2011). Integrated fuzzy multiple criteria decision-making model for architect selection. Technological and Economic Development of Economy, 17(4), 645–666.
Kim, S. (2005). Cost efficiency and design quality: Balancing priorities in commercial architecture. Journal of Architecture, 10(3), 285–299.
Knight Frank Thailand Research. (2023). Bangkok retail market mid-2023 report. Knight Frank Thailand.
Knotten, V., Svalestuen, F., Hansen, G. K., & Lædre, O. (2017). Collaborative design approaches in complex architectural projects. Procedia Engineering, 196, 892–899.
Kushwaha, T., Ubeja, S., & Chatterjee, A. S. (2017). Factors influencing selection of shopping malls: An exploratory study of consumer perception. Vision: The Journal of Business Perspective, 21(3), 274–283.
Kwofie, T. E., Amos-Abanyie, S., & Botchway, E. A. (2014). The relationship between level of architect’s professional competencies and client satisfaction. Engineering Management Research, 3(2), 10–19.
Lee, R. (2017). Evaluation of design consultants using multi-criteria decision-making methods. International Journal of Construction Project Management, 9(1), 77–90.
Ling, Y. Y. (2008). Framework for selecting architects by project managers. Construction Management and Economics, 26(9), 945–953.
Low, S. P., Gao, S., & Mohdari, M. M. (2016). Marketing importance and performance measurement of architecture firms in Singapore: An exploratory study. Construction Management and Economics, 34(11), 739–750.
Marisa, A., & Yusof, N. A. (2020). Factors influencing the performance of architects in construction projects. Construction Economics and Building, 20(3), 20–36.
Mirza & Nacey Research. (2016). What clients think of architects: Feedback from the “Working with Architects” client survey 2016. Royal Institute of British Architects (RIBA).
Ng, S. T., & Skitmore, R. M. (1999). Client and consultant perspectives of prequalification criteria. Building and Environment, 34(5), 607-621.
Nguyen, L. D., Ogunlana, S. O., & Lan, D. T. X. (2008). A study on project success factors in large construction projects in Vietnam. Engineering, Construction and Architectural Management, 11(6),404–413.
Oluwatayo, A., & Amole, D. (2011). Architectural firms: Workforce, business strategy and performance. Australasian Journal of Construction Economics and Building, 11(4), 21–44.
Oluwatayo, A., Amole, D., & Uwakonye, O. (2016). Organisational life cycle, business orientation and performances of architectural firms in Nigeria. Construction Economics and Building, 16(1), 50.
Oyedele, O. A. (2013, May). Construction project financing for sustainable development of Nigerian cities [Paper presentation]. The FIG Working Week 2013. Abuja, Nigeria.
Patel, A., & Bhatt, R. (2015). Framework of criteria for architect selection in building construction projects. Journal of International Academic Research for Multidisciplinary, 2(12), 388–400.
Smith, J. A. (2019). Client-centered approaches in architectural design. Design Practice Journal, 12(3), 198–210.
Sporrong, J. (2011). Criteria in consultant selection: Public procurement of architectural and engineering services. Australasian Journal of Construction Economics and Building, 11(4), 59–76.
Volker, L. (2010). Deciding about design quality: Value judgments and decision-making in the selection of architects by public clients under European tendering regulations [Unpublished doctoral dissertation]. Delft University of Technology.
Wakefield, K. L., & Baker, J. (1998). Excitement at the mall: Determinants and effects on shopping response. Journal of Retailing, 74(4), 515–539.
Wang, J. (2010). Research on location selection of super mall based on GIS technology and Huff model. Advances in Economics, Business and Management Research, 51, 202–207.
White, S. (2019). Clients’ perspectives on architectural design services. Design Management Journal, 14(2), 201–215.
Williams, T. (2016). Identifying success factors in construction projects: A case study. Project Management Journal, 47(1), 97–112.
Wilson, A. (2017). The role of price versus quality in architect selection. Construction Economics and Building, 17(2), 19–34.
Yin, R. K. (2014). Architectural factors influencing customer satisfaction in shopping complexes. Journal of Urban Planning, 47(2), 145-162.
Yuan, Y., Liu, G., Dang, R., Lau, S. S. Y., & Qu, G. (2021). Architectural design and consumer experience: An investigation of shopping malls throughout the design process. Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics, 33(4), 1051–1074.
Zolfani, S. H., Aghdaie, M. H., Derakhti, A., Zavadskas, E. K., & Varzandeh, M. H. M. (2013). Decision making on business issues with foresight perspective: An application of new hybrid MCDM model in shopping mall locating. Expert Systems with Applications, 40(17), 7111–7121.
