การฟื้นฟูชุมชนริมทะเล: กรณีศึกษา ชุมชนริมทะเล เทศบาลเมืองศรีราชา อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี

Main Article Content

พงศธร บางสมบุญ
ปนายุ ไชยรัตนานนท์

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบการตั้งถิ่นฐาน ลักษณะทางกายภาพ เศรษฐกิจ สังคม สภาพแวดล้อมของชุมชนชายฝั่งทะเล คุณค่า และสภาพปัญหาของพื้นที่อยู่อาศัยในพื้นที่ชุมชนชายฝั่งทะเลเขตเทศบาลเมืองศรีราชา เพื่อประโยชน์ในการฟื้นฟูพื้นที่ชุมชน โดยใช้วิธีการศึกษาจากเอกสาร การสำรวจพื้นที่ การเก็บข้อมูลแบบสอบถามจำนวน 116 ชุด แล้วนำมาวิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรม SPSS รวมถึงการสัมภาษณ์เชิงลึกเจ้าหน้าที่เทศบาลเมืองศรีราชาและประธานชุมชนริมทะเล


ผลการศึกษาพบว่า ด้านคุณค่าความสำคัญและองค์ประกอบทางกายภาพ ชุมชนริมชายฝั่งทะเลมีสถาปัตยกรรมที่เป็นโครงสร้าง วัสดุ สี และองค์ประกอบตกแต่งที่เป็นวัสดุพื้นถิ่นมีมุมมองที่สวยงามจากทะเลสู่ชุมชน รูปแบบของสีอาคารส่วนใหญ่เป็นสีของวัสดุพื้นถิ่นเดิม โทนสีเข้มสีน้ำตาล สีดำ และสีเทา ความโดดเด่นด้านวัฒนธรรมมีประเพณีกองข้าวที่มีความหมายต่อชุมชนและศาลเจ้าพ่อสมุทรดำที่มีสถาปัตยกรรมแบบจีนโบราณความทรงจำของย่านชุมชนเก่า อีกทั้งยังมีสวนสาธารณะเกาะลอยที่สนับสนุนชีวิตประจำวันและมีความสัมพันธ์กับสภาพแวดล้อมภายนอก จึงพบว่า พื้นที่ชุมชนริมชายฝั่งทะเลมีความสัมพันธ์กับสภาพแวดล้อมโดยรอบและทัศนคติความพึงพอใจของผู้อยู่อาศัยในชุมชน ผู้อยู่อาศัยในพื้นที่ต้องการพื้นฟูชุมชนอย่างมีส่วนร่วมในการดำเนินการ โดยขอให้ภาครัฐส่งเสริมแรงจูงใจ คำนึงถึงผลกระทบต่อชุมชนทั้งทางตรงและทางอ้อม เช่น สนับสนุนเงินกู้ดอกเบี้ยต่ำสำหรับการปรับปรุงชุมชนและมอบรางวัลให้ครอบครัวที่รักษาสภาพแวดล้อมบ้านเรือนให้สะอาด เป็นต้น

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กรมอนามัย. กองห้องปฏิบัติการสาธารณสุข. (2566). สรุปผลการสำรวจความพึงพอใจของผู้รับบริการเกี่ยวกับคุณภาพการให้บริการของกองห้องปฏิบัติการสาธารณสุขกรมอนามัย. สืบค้น 14 ธันวาคม 2567, จาก https://phld.anamai.moph.go.th/th/cer6/download id=104445&mid=37790&mkey=m_document&lang=th&did=30963

กิตติศักดิ์ กลิ่นหมื่นไวย. (2561). แนวทางการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมชุมชนท่ามะโอ อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้, 6(1), 131–148.

โกวิทย์ พวงงาม. (2545). คู่มือการปฏิบัติงานกองทุนส่งเสริมการจัดสวัสดิการสังคม. โรงพิมพ์เทพเพ็ญวานิชย์.

งามพิศ สัตย์สงวน. (2542). วิธีการควบคุมอาชญากรรมด้วยวิถีวัฒนธรรมชุมชน. https://www.oja.go.th/wp-content/uploads/2023/04/Intanil-YTS7.pdf

จังหวัดชลบุรี. (2567). ประวัติความเป็นมาของจังหวัดชลบุรี. https://www.chonburi.go.th/content/history

เจริญ ภัสระ. (2540). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการดำเนินการของรัฐ. วารสารสมาคมรัฐประศาสนศาสตร์แห่งประเทศไทย, 1(12), 56–57.

ชูวิทย์ สุจฉายา. (2552). การอนุรักษ์เมือง. โรงพิมพ์คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร.

เทศบาลเมืองศรีราชา. (2567, 4 ธันวาคม). เทศบาลเมืองศรีราชา จัดการประชุมโครงการจัดเวทีประชาคมเมืองเพื่อจัดทำแผนชุมชน ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568. https://www.srirachacity.go.th/news-detail?hd=1&id=14624

ยงธนิศร์ พิมลเสถียร. (2558). การปรับปรุงฟื้นฟูเมืองและการอนุรักษ์เมือง. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

รวินทร์ ถิ่นนคร. (2550). โอกาสในการอนุรักษ์ ฟื้นฟูที่อยู่อาศัยย่านเมืองเก่าสกลนคร [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย]. Chula Digiverse. https://digiverse.chula.ac.th/Info/item/dc:53119

วิลาวัณย์ เอื้อวงศ์กูล. (2542). ความสัมพันธ์ระหว่างพัฒนาการของเมืองกับการเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรม : กรณีศึกษาเมืองเรณูนคร [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย]. CUIR. http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/12970

วิวัฒน์ เตมีย์พันธ์. (2553). แนวทางการศึกษาสถาปัตยกรรมพื้นถิ่น. ใน สวนันต์ ธรรมแก้ว (บ.ก.), ภูมิปัญญาชาวบ้านสู่งานสถาปัตยกรรมพื้นถิ่น (น. 27-46). บริษัทพลัสเพรส.

สมพงษ์ สมวงษ์. (2537). หนังสือ 100 ปี ศรีราชา. https://www.konruksriracha.in.th

สัญญา สัญญาวิวัฒน์. (2515). การพัฒนาชุมชน. ไทยวัฒนาพานิช.

สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. (2565). คู่มือการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมศิลปกรรมประเภทย่านชุมชนเก่า. https://culturalenvi.onep.go.th/post/detail/35

Yamane, T. (1967). Statistics: An introductory analysis (2nd ed.). Harper & Row.