คาร์บอนฟุตพริ้นท์ของคณะสถาปัตยกรรม ศิลปะและการออกแบบ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง

Main Article Content

พิชชาทร กองอรรถ
ณรงค์ฤทธิ์ จินต์จันทรวงศ์

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปริมาณการปล่อยคาร์‍‍บอน‍‍ฟุต‍‍พริ้นท์ของคณะสถาปัตยกรรม ศิลปะและการออกแบบ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง ศึกษาวิเคราะห์ปริมาณคาร์‍‍บอน‍‍ฟุต‍‍พริ้นท์ของปีงบประมาณ 2566 เพื่อพัฒนาแนวทางในการเก็บข้อมูลสำหรับส่วนงานภายใน และเพื่อเป็นฐานข้อมูลด้านคาร์‍‍บอน‍‍ฟุต‍‍พริ้นท์ของสถาบันต่อไป โดยมีระเบียบวิธีดำเนินการวิจัยแบ่งเป็น 3 ขั้นตอน คือ 1) การรวบรวมแนวคิดและทฤษฎีต่าง ๆ จากวรรณกรรมที่เกี่ยวข้องและข้อมูลกิจกรรม ที่ทำให้เกิดคาร์บอนฟุตพริ้นท์ของคณะจากการลงพื้นที่ภาคสนาม โดยการสำรวจ สัมภาษณ์ และสังเกตการณ์ พร้อมบันทึกข้อมูล โดยมีขอบเขตการเก็บข้อมูลคือ ปีงบประมาณ 2566 (1 ตุลาคม 2565–30 กันยายน 2566) 2) การคำนวณการปล่อยคาร์บอนฟุตพริ้นท์ของคณะตามแนวทางการประเมินคาร์บอนฟุตพริ้นท์วิเคราะห์ขององค์กรขององค์การบริการจัดการก๊าซเรือนกระจก (องค์การมหาชน) 3) การเปรียบเทียบปริมาณคาร์บอนฟุตพริ้นท์ของปีงบประมาณ 2566 กับข้อมูลอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องและสรุปผลการวิจัย


ผลการศึกษาพบว่า ปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของคณะสถาปัตยกรรม ศิลปะและการออกแบบ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง ในปีงบประมาณ 2566 เท่ากับ 1,257.13 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า โดยการปล่อยก๊าซเรือนกระจกประเภทที่ 1, 2 และ 3 มีค่า 105.06, 895.64 และ 256.42 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าต่อปี คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 8.36, 71.25 และ 20.40 ตามลำดับ และมีการปล่อยคาร์บอนฟุตพริ้นท์สูงสุดในเดือนพฤษภาคม และกันยายน 2566 ซึ่งมีค่า 127.39 และ 117.42 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า โดยช่วงเวลาดังกล่าวเป็นช่วงปลายภาคเรียน เป็นช่วงที่นักศึกษาต้องส่งงานตามที่ได้รับมอบหมายในแต่ละรายวิชา จึงใช้เวลาทำงานที่คณะเพิ่มขึ้นในช่วงเวลานอกเวลาเรียนส่งผลให้มีการใช้ไฟฟ้ามากขึ้นทำให้ปล่อยก๊าซเรือนกระจกสูงกว่าช่วงเวลาอื่นและปล่อยน้อยที่สุดในเดือนธันวาคม 2565 และ มกราคม 2566 ซึ่งเป็นช่วงปิดภาคการศึกษา คิดเป็น 61.88 และ 75.01 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า จากการศึกษา ผู้วิจัยได้แนวทางในการทำตารางเพื่อเก็บข้อมูลในแต่ละส่วนงาน เพื่อให้สามารถนำมาใช้ในการประเมินคาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กรได้สะดวกมากขึ้น

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กรมอุตุนิยมวิทยา. ศูนย์ภูมิอากาศ. (2560). ภาวะโลกร้อน. http://climate.tmd.go.th/

คมสันต์ มาลีสี. (2566). แผนบริหาร สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง พ.ศ. 2567–2569. สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง.

ณฐพล รำพึงกิจ. (2559). การประเมินการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยและแนวทางการลดก๊าซเรือนกระจก [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย]. Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD). https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/70816

ธนัท พูลประทิน. (2555). คาร์‍‍บอน‍‍ฟุต‍‍พริ้นท์ของภาควิชาวิศวกรรมเคมี มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์]. DRIC. DOI: https://doi.nrct.go.th/ListDoi/listDetail?Resolve_DOI =10.14457/KU.the.2012.375

ไพรัช อศุภรัตน์ และหาญพล พึ่งรัศมี. (2557, มกราคม–มีนาคม). การประเมินคาร์‍‍บอน‍‍ฟุต‍‍พริ้นท์องค์กรของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, 22(1), 1–12.

ภัทรานิษฐ์ ปริญญากุลเสฏฐ์. (2563). รายงานวิจัยสถาบันเรื่อง การประเมินศักยภาพในการลดคาร์‍‍บอน‍‍ฟุต‍‍พริ้นท์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี. ส่วนอาคารสถานที่ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี.

วริศรา สิขิวัฒน์์, วิภาดา ทองหอม, ศุภิสรา แขวงโสภา, ธนกฤต เนียมหอม, และวิธิดา พัฒนอิสรานุกูล (2564, กรกฎาคม–สิงหาคม). คาร์‍‍บอน‍‍ฟุต‍‍พริ้นท์ของคณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตพญาไท. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (วทท.), 29(4), 604–617.

วิชญานี พุทธิพิริยางกูล. (2562). การประเมินคาร์‍‍บอน‍‍ฟุต‍‍พริ้นท์และการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี]. SUTIR. http://sutir.sut.ac.th:8080/jspui/handle/123456789/8369

สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง. งานบริหารทรัพยากรกายภาพและสินทรัพย์. (2567). พบประชาคม กายภาพ. คณะสถาปัตยกรรม ศิลปะและการออกแบบ สถาบัน.

องค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก (องค์การมหาชน). (2554). แนวทางการประเมินคาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กร. TGO-MTEC.

องค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก (องค์การมหาชน). (2558). แนวทางการประเมินคาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กร (ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 2. พิมพ์ครั้งที่ 3). TGO-MTEC.

องค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก (องค์การมหาชน). (2559). แนวทางการประเมินคาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กร (ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 3. พิมพ์ครั้งที่ 5). TGO-MTEC.

องค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก (องค์การมหาชน). (2565). ข้อกำหนดในการคำนวณและรายงานคาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กร (พิมพ์ครั้งที่ 8). TGO-MTEC.

International Organization for Standardization. (2006). ISO 14064-1: Specification with guidance at the organization level for quantification and reporting of greenhouse gas emissions and removals. https://www.iso.org/

International Organization for Standardization. (2010). ISO/WD TR 14069: GHG -quantification and reporting of GHG emissions for organizations (Carbon footprint of organization)-Guidance for the application of ISO 14064-1. https://www.iso.org/

IPCC. (2025). IPCC global warming potential values. https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg1/chapter/chapter-7/#7.6

World Business Council for Sustainable Development [WBCSD]. (2004). The GHG protocol for project accounting. https://ghgprotocol.org/sites/default/files/standards/ghg_project_accounting.pdf