ปัญหาและแนวทางการปรับปรุงที่พักอาศัยผู้สูงอายุ: กรณีศึกษาโครงการสวางคนิเวศ สภากาชาดไทย

บทคัดย่อ

โครงการสวางคนิเวศภายใต้การดูแลของสภากาชาดไทย เริ่มเปิดทำการระยะที่ 1 เมื่อ พ.ศ. 2539 นับเป็นโครงการที่พักอาศัยผู้สูงอายุต้นแบบของประเทศไทยแต่จากบริบทที่เปลี่ยนไปของสภาพแวดล้อม และความต้องการของผู้สูงอายุทำให้ในปัจจุบันแม้จะมีผู้สูงอายุบริจาคเงินเพื่อสิทธิ์ในการเข้าพักอาศัยถึงร้อยละ 90 ของจำนวนห้องพักแต่เข้าอยู่อาศัยประจำในโครงการเพียงร้อยละ 42 เท่านั้น แสดงให้เห็นถึงปัญหาและข้อจำกัดที่จำเป็นต้องทบทวนความเหมาะสมของสภาพแวดล้อมและการบริการของโครงการให้สอดคล้องกับบริบทปัจจุบัน ประเด็นข้างต้นจึงกลายเป็นที่มาและความสำคัญของการศึกษาในครั้งนี้ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัญหา ข้อจำกัด และความต้องการของผู้สูงอายุ เพื่อวิเคราะห์วิธีการจัดการที่พัก สภาพแวดล้อม และรูปแบบพื้นที่จัดกิจกรรมของโครงการสวางคนิเวศ โดยเปรียบเทียบกับโครงการที่พักผู้สูงอายุประเภทอยู่อิสระที่อื่นอีกหนึ่งแห่งที่ทันสมัยรวมถึงเสนอแนะแนวทางการจัดการที่อยู่อาศัยและสภาพแวดล้อม  ให้มีประสิทธิภาพ ส่งเสริมคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นในโครงการสวางคนิเวศ

ผลการศึกษาพบว่า ผู้สูงอายุภายในโครงการสวางคนิเวศมีความพึงพอใจต่อโครงการในภาพรวมในระดับปานกลาง โดยปัญหาที่พบส่วนใหญ่มาจากการใช้งานพื้นที่ส่วนกลาง และสิ่งอำนวยความสะดวก ผู้สูงอายุส่วนใหญ่เห็นควรให้มีการซ่อมแซมและปรับปรุงสภาพแวดล้อมของโครงการ

ทั้งนี้ ยังมีความต้องการห้องอเนกประสงค์เพิ่มในโครงการเพื่อการทำกิจกรรมกลุ่ม หรือพักผ่อนระหว่างวันและควรเพิ่มห้องพักพร้อมเฟอร์นิเจอร์ตกแต่งภายใน เพิ่มทางเลือกให้กับผู้สูงอายุที่สนใจห้องแบบพร้อมเข้าอยู่ เพิ่มกิจกรรมส่งเสริมผู้สูงอายุในทุกด้าน โดยเฉพาะด้านสุขภาพ ซึ่งโครงการอาจใช้วิธีการขอความร่วมมือจากหน่วยงานอื่นเพื่อลดค่าใช้จ่ายในการจัดกิจกรรม กำหนดตารางกิจกรรมประจำเดือนให้ชัดเจน และจัดกิจกรรมอย่างสม่ำเสมอ เพื่อกระตุ้นให้ผู้สูงอายุมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างกัน สร้างสังคมสูงวัยอย่างมีคุณภาพและเชื่อมโยงผู้พักอาศัยเข้ากับโครงการจากการรับความใส่ใจดูแลที่เพิ่มมากขึ้น