แนวความคิดและรูปแบบแผงกันแดดในงานสถาปัตยกรรมของ ศาสตราจารย์กิตติคุณ ร้อยเอก กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้เป็นการศึกษาแนวความคิดและรูปแบบแผงกันแดดในงานสถาปัตยกรรมของศาสตราจารย์กิตติคุณ
ร้อยเอก กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา ช่วงต้น (พ.ศ. 2503-2517) โดยศึกษาผ่านงานสถาปัตยกรรมที่มีจุดเด่นที่การใช้แผง
กันแดดเป็นองค์ประกอบหลักของรูปลักษณ์อาคาร จำนวน 9 อาคาร ประกอบด้วย โรงแรมมโนราห์ (พ.ศ. 2509) โรงแรม
เพรสิเดนท์ (พ.ศ. 2509) ห้างสรรพสินค้าเซ็นทรัลสีลม (พ.ศ. 2510) อาคารแอนนา (พ.ศ. 2510) อาคารกรุงเทพสหกล (พ.ศ. 2511) ห้องสมุดสถานสอนภาษา เอ.ยู.เอ (พ.ศ. 2513) บ้านศาสตราจารย์กิตติคุณ ร้อยเอก กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา (พ.ศ. 2514) สมาคมนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย (พ.ศ. 2514) และศูนย์เซเวียร์ (พ.ศ. 2515) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิเคราะห์รูปแบบแผงกันแดดในงานออกแบบของศาสตราจารย์กิตติคุณ ร้อยเอก กฤษฎา ในฐานะองค์ประกอบที่ช่วยตอบสนองต่อสภาพภูมิอากาศและสร้างอัตลักษณ์ให้แก่อาคาร
การศึกษานี้ใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพ เน้นการวิเคราะห์จากแบบสถาปัตยกรรมของศาสตราจารย์กิตติคุณ ร้อยเอก กฤษฎา เป็นหลัก ประกอบกับการสำรวจและสัมภาษณ์สถาปนิกผู้เกี่ยวข้อง โดยแยกประเด็นในการวิเคราะห์เป็น 3 ประเด็นหลัก ได้แก่ 1. ประเภทของการกันแดด 2. ตำแหน่งของแผงกันแดด และ 3. ภาษาสถาปัตยกรรม
ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่า ในงานสถาปัตยกรรมช่วงต้นของศาสตราจารย์กิตติคุณ ร้อยเอก กฤษฎานั้น ออกแบบแผงกันแดดโดยคำนึงถึงทิศทางของการกันแดด-ฝนเป็นสำคัญ ใช้รูปแบบแผงกันแดดหลากหลาย มีการสร้างจังหวะและใช้ระบบสัดส่วนในงาน และยังเป็นองค์ประกอบสำคัญในการสร้างอัตลักษณ์ให้กับอาคาร ทั้งนี้ ยังเป็นการใช้วัสดุและเทคโนโลยีการก่อสร้างที่สอดคล้องกับยุคสมัยอย่างคุ้มค่าและเกิดประโยชน์สูงสุด ทำให้เกิดความสง่างามอย่างเรียบง่าย อันเป็นเอกลักษณ์สำคัญในผลงานออกแบบของศาสตราจารย์กิตติคุณ ร้อยเอก กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา
Article Details
เอกสารอ้างอิง
เดชา บุญค้ำ. ศาสตราจารย์กิตติคุณ. สัมภาษณ์, 24 กรกฎาคม 2562.
โดน สุริยะพรหมชัย. อดีตสถาปนิกบริษัท คาซ่า จำกัด. สัมภาษณ์, 28 สิงหาคม 2562.
ตรึงใจ บูรณสมภพ. การออกแบบสถาปัตยกรรมเมืองร้อนในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2514.
ผุสดี ทิพทัส. สถาปนิกสยาม พื้นฐาน บทบาท ผลงาน และแนวคิด (พ.ศ. 2475-2537) เล่ม 1-2. กรุงเทพฯ: สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ์, 2536.
ผุสดี ทิพทัส. หลักเบื้องต้นในการจัดองค์ประกอบในสถาปัตยกรรม. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2545.
เลอสม สถาปิตานนท์. มิติสถาปัตยกรรม. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: ลายเส้น พลับบลิชชิ่ง, 2555.
วัชรินทร นิมบุญจาช. ประธานกรรมการบริษัท อาคิเตคส์ แอนด์ แอสโซซิเอทส์ จำกัด. สัมภาษณ์, 23 กรกฎาคม 2562.
วิมลสิทธิ์ หรยางกูร, กอบกุล อินทรวิจิตร, สันติ ฉันทวิลาสวงศ์และวีระ อินพันทัง. พัฒนาการแนวความคิดและรูปแบบของงานสถาปัตยกรรม: อดีต ปัจจุบัน อนาคต. กรุงเทพ: สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ์, 2536.
ศรัณย์รัตน์ เจริญผล. “แนวความคิดและรูปแบบแผงกันแดดในงานสถาปัตยกรรมของ ศาสตราจารย์กิตติคุณ ร้อยเอก กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา.” วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต สาขาวิชาสถาปัตยกรรม ภาควิชาสถาปัตยกรรมศาสตร์ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2562.
“ศาสตราจารย์ ร.อ.กฤษฎา อรุณวงศ์ ณ อยุธยา กวีเอกแห่งงานสถาปัตยกรรม.” นิตยสารสถาปนิก (2525): 57.
สมสิทธิ์ นิตยะ. การออกแบบอาคารสำหรับภูมิอากาศร้อนชื้น. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2541.
อรรถนิติ์ กุลรกัมพุสิริ. “พัฒนาการงานออกแบบสถาปัตยกรรมของ ศาสตราจารย์กิตติคุณ ร้อยเอก กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา.” วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต สาขาวิชาสถาปัตยกรรม ภาควิชาสถาปัตยกรรมศาสตร์ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2554.
Danz, Ernst. Architecture and the Sun: An International Survey of Sun Protection Methods. London: Thames & Hudson, 1976.
Olgyay, V. and Aladar Olgyay. Solar Control and Shading Devices. Princeton, NJ.: Princeton University Press, 1976.
