การกำหนดรายละเอียดโครงการออกแบบโรงพยาบาลโรงเรียนแพทย์ในประเทศไทยที่จัดตั้งขึ้นในช่วงปี พ.ศ.2527-2563

บทคัดย่อ

โรงพยาบาลเป็นอาคารทางสถาปัตยกรรมที่มีความสลับซับซ้อนในการออกแบบ การก่อสร้างและการลงทุน โดยเฉพาะโรงพยาบาลโรงเรียนแพทย์ ซึ่งนอกจากใช้ในมิติของการรักษาพยาบาลแล้วนั้น ยังเป็นที่ใช้สำหรับการเรียนการสอนเพื่อผลิตบุคลากรทางด้านการแพทย์ พยาบาล และเป็นโรงพยาบาลสำหรับการค้นคว้าวิจัยต่าง ๆ งานวิจัยนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาที่มาของการกำหนดรายละเอียดของโรงพยาบาลโรงเรียนแพทย์ที่ก่อตั้งขึ้นในช่วงปี พ.ศ. 2527 - 2563 โดยมีระเบียบวิธีวิจัย ได้แก่ การทบทวนวรรณกรรม การเก็บข้อมูล การสังเคราะห์ข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูล และการสรุปผลการวิจัย

 บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์เรื่องลักษณะกายภาพของโรงพยาบาลโรงเรียนแพทย์ในประเทศไทยที่ก่อตั้งในช่วงปีพ.ศ. 2527 - 2563: กรณีศึกษา แผนกผู้ป่วยนอก ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการทำงานที่ได้จากการศึกษาทั้งด้านประวัติความเป็นมา เหตุผลในการจัดตั้ง รวมไปถึงการศึกษาแบบเบื้องต้นของโรงพยาบาลกลุ่มตัวอย่างทั้ง 5 แห่ง ที่สร้างขึ้นในช่วงระยะเวลาดังกล่าว ได้แก่ โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยบูรพา  โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยนเรศวร  โรงพยาบาลศูนย์การแพทย์มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง  โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยพะเยา และโรงพยาบาลศูนย์การแพทย์มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ และการสัมภาษณ์บริษัทผู้ออกแบบทั้ง 3 ราย ที่ทำงานออกแบบโรงพยาบาลโรงเรียนแพทย์กลุ่มตัวอย่าง

ผลการวิจัยพอสรุปได้ว่าโครงการออกแบบโรงพยาบาลโรงเรียนแพทย์จะแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่ (1) โรงพยาบาลที่มีอาคารเดิมอยู่แล้ว และสร้างขยายในภายหลัง เพื่อรองรับการขยายตัวของการเรียนการสอน (2) โรงพยาบาลที่จัดตั้งขึ้นมาใหม่ทั้งหมด หลังที่มีคณะแพทย์เปิดการเรียนสอนแล้ว ซึ่งการก่อสร้างโรงพยาบาลโรงเรียนแพทย์ทุกแห่งได้อิงข้อมูลจำนวนเตียงผู้ป่วยมาจากเกณฑ์ของแพทยสภาในช่วงเวลานั้น ซึ่งต้องไม่ต่ำกว่า 400 เตียง แต่บางโรงพยาบาลกำหนดให้มีขนาดมากกว่า เนื่องจากนโยบายของทางโรงพยาบาล และเป็นข้อเสนอแนะของบริษัทผู้ออกแบบ จึงได้ออกแบบเตรียมการขยายตัวในอนาคต ในส่วนสาขาที่เปิดสอนทุกแห่งต้องอิงตามเกณฑ์ของแพทยสภา เช่นเดียวกัน ที่กำหนดว่าอย่างน้อยต้องมี 14 สาขา แต่พบว่าบางโรงพยาบาลมีคลินิกที่ให้บริการมากกว่านั้น โดยเป็นคลินิกเฉพาะทางของแต่ละพื้นที่นั้น ๆ จากนั้นในการกำหนดรายละเอียดของโครงการออกแบบ จะมีที่ปรึกษาที่เป็นแพทย์ มี 2 แห่ง มีแพทย์ปฏิบัติงานอยู่แล้วในการช่วยกำหนดรายละเอียดการออกแบบ และอีก 3 แห่ง ที่ให้ทางแพทย์จากหน่วยงานอื่นมาช่วยในการกำหนดรายละเอียดการออกแบบ