องค์ประกอบและแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ในการบริการสุขภาพด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ (Village Health Volunteer’s Developmental Factors and Guideline of Leadership in Humanized Health Care Service)
คำสำคัญ:
องค์ประกอบการพัฒนา, แนวทางการพัฒนา, ภาวะผู้นำ, อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน, การบริการสุขภาพด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์, developmental Factors, Guideline, Village Health Volunteers (VHV), Leadership, Humanized Health Careบทคัดย่อ
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงสำรวจ ใช้วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลแบบผสมผสานมีจุดมุ่งหมายเพื่อกำหนดแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำของอสม.ในการบริการสุขภาพด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ กลุ่มตัวอย่างได้แก่ อสม.จำนวน 562 คน และผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการปฏิบัติงานของ อสม. จำนวน 558 คน จากพื้นที่เขตสุขภาพ 12 เขต เป็นการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบสัมภาษณ์เชิงลึกรายบุคคล แบบวัดภาวะผู้นำ แบบสอบถามองค์ประกอบและและแบบสอบถามแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำของ อสม.ในการบริการสุขภาพด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจ
ผลการวิจัยพบว่า ภาวะผู้นำของ อสม.ในการบริการสุขภาพด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ ประกอบด้วย 6 ด้าน ได้แก่ 1) คุณธรรมจริยธรรม 2) ต้องการช่วยเหลือผู้อื่น 3) การสื่อสารและสร้างสัมพันธ์ที่สร้างสรรค์ 4) เป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงและการพัฒนา 5) ใฝ่เรียนรู้และพัฒนาตน 6) ปัญญาในการช่วยเหลือผู้อื่น โดยมีองค์ประกอบการพัฒนาภาวะผู้นำของ อสม. ประกอบด้วย ปัจจัยภายในและ ปัจจัยภายนอก และแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำของ อสม.ในการบริการสุขภาพด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ ได้แก่ 1) การเตรียมความพร้อม 2) การเรียนรู้และการฝึกหัด 3) การสนับสนุนทั้งเชิงนโยบายและปฏิบัติการในพื้นที่ และ 4) การพัฒนาให้เกิดความยั่งยืน
Abstract
This exploratory research using mixed method methodology were study developmental guideline of village health volunteers (VHVs) leadership in humanized health care service. The samples were VHV and the people involved in the performance of VHV. The instruments used in the research were 1) Semi-structured Interview Form, 2)Leadership Questionnaire and 3) Questionnaire. The analysis of data was done by content analysis, mean, standard deviation and exploratory factor analysis.
The results showed that the VHV leadership consisted of 6 dimensions : 1) Moral ethics 2) To help others 3) Communication and creativity 4) change agent and development 5) Learn and develop themselves 6) wisdom. The leadership development component consists of internal factors and external factors. Developmental guideline of VHV consisted of 4 dimensions: 1) preparation, 2) learning and practice, 3) policy and operational support in the area, and 4) sustainable development
