Lessons Learned from Socio-Cultural Measure for Drought Risk Mitigation: A Case Study of Ontai Subdistrict Municipality, Chiangmai Province
Keywords:
drought, socio-cultural measure, lessons learned, project evaluationAbstract
This qualitative research aimed to analyze the lessons learned and evaluate the project of the continuance and conservation of Huai Lan watershed forestry to mitigate drought risks and impacts of On Tai subdistrict municipality, Chiangmai Province. Data were derived from focus groups, in-depth interviews, and questionnaires with 50 participants (using a selective sampling method), which included those from municipal administrators, project administrators, community leaders, and community members. Results were evaluated and analyzed through the application of CIPP (Context-Input-Process-Product evaluation model) model and revealed that the continuance and conservation of Huai Lan watershed forestry as a socio-cultural measure, played a vital role in mitigating drought risks for watershed forestry and water resources in On Tai subdistrict municipality. This study proposed guidelines to improve the efficiency and effectiveness of the project through the following means: 1) managing the database and knowledge as a systematic process 2) monitoring and evaluating the entire process with a community-based participation plan 3) promoting public relations by using modern media and technology 4) supporting the role of new generation in driving socio-cultural activities in the community and 5) integrating local wisdom of Huai Lan watershed forestry conservation into the youth learning modules.
References
กรมชลประทาน. (2566). ระบบฐานข้อมูลน้ำในอ่างเก็บน้ำ. [ข้อมูลอิเลคทรอนิกส์]. สืบค้น 9 ตุุลาคม 2566, จาก http://app.rid.go.th
กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย กระทรวงมหาดไทย. (2557) หนังสือคำศัพท์ ด้านการบริหารจัดการความเสี่ยงจากภัยพิบัติ. (พิมพ์ครั้งที่ 1) กรุงเทพฯ : กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย
กัมปนาท วงษ์วัฒนพงษ์. (2560, 4 สิงหาคม). การจัดการภัยพิบัติโดยมีชุมชนเป็นฐาน: กรณีศึกษาอำเภอบางระกำ จังหวัดพิษณุโลก. [การประชุมวิชาการระดับชาติ ด้านการบริหารกิจการสาธารณะ ครั้งที่ 4 ภายใต้ประเทศไทย 4.0]. วิทยาลัยการปกครองท้องถิ่น, มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 1718-1730.
ธรรมนิตย์ สุมันตกุล. (2556). ความคิดในทางกฎหมายและเศรษฐศาสตร์ ชุมชนจัดการทรัพยากรธรรมชาติร่วมกันได้อย่างไร. สืบค้น 27 มกราคม 2562, จาก https://www.krisdika.go.th/data/activity/act214.pdf.
บัญจรัตน์ โจลานันท์ เกศสุดา สิทธิสันติกุล และ ปรารถนา ยศสุข. (2557). การเพิ่มประสิทธิภาพการจัดการน้ำในการผลิตข้าวเพื่อรับมือต่อภัยแล้ง: กรณีศึกษาเทศบาลตำบลออนใต้ อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ (รายงานผลการวิจััย). เชียงใหม่ : มิสเตอร์เจมส์ ดีไซน์ แอนด์ พริ้นท์.
บัญจรัตน์ โจลานันท์ เกศสุดา สิทธิสันติกุล ปรารถนา ยศสุข และ พัธนันท์ ขัติแสง. (2562). มาตรการลดความเสี่ยงจากภัยแล้งที่ เหมาะสมของเทศบาลตำบลออนใต้ จังหวัดเชียงใหม่ (รายงานผลการวิจัย). เชียงใหม่ : มิสเตอร์เจมส์ ดีไซน์ แอนด์ พริ้นท์.
ลาวัลย์ จีระพงษ์. (2552). ร้อนจัด-แล้งนาน "เพลี้ยแป้งชมพู" ระบาดโคราชหนัก. สืบค้น 6 ธันวาคม 2563, จาก https://m.mgronline.com/-science/detail/9520000047820
วริศ จูมจะนะ. (2551). คุณค่าป่าชุมชนกับการดำรงชีวิตตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง: กรณีศึกษาป่าเจ้าปู่บ้านวังยาว ตำบลวังยาว อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยราชภัฎเลย.
ศูนย์ปฏิบัติการข้อมูล สาธารณภัยด้านน้ำ กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย. (2560). สถิติข้อมูลภัยแล้ง: พื้นที่แล้งซ้ำซาก ปี 55-59 ปภ. สืบค้น 2 มกราคม 2562, จาก http://direct.disaster.go.th/
สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำและการเกษตร (องค์กรมหาชน). (2566). บันทึกเหตุการณ์ภัยแล้ง ปี 2556/2557. สืบค้น 9 ตุลาคม 2566, จาก https://tiwrm.hii.or.th
สมพร คุณวิชิต และยุพิน รามณีย์ (2561). ผลกระทบภัยพิบัติทางภูมิอากาศ การรับรู้ความเสี่ยงและการปรบตัวของครัวเรือนเกษตรกรลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา. วารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์, 9(1), 81-111.
สุธีร์พงษ์ ศรีวิราช. (2559). บวชป่า: สังเคราะห์กระบวนการใช้ภูมิปัญญาพื้นบ้านในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ในชุมชนภาคเหนอ. [วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
อนุสรณ์ คุณานุสรณ์. (2563). ร่วมด้วยช่วยกัน คน-น้ำ-ดิน-ป่า. เชียงใหม่ : สันติภาพแพ็คพรินท์ จำกัด
Blaikie, P., Canon, T., Davis, I., & Wisner, B. (2003). At.risk: Natural hazard, people’s vulnerability and disaster, (2nd ed.). Routledge.
Elinor Ostrom. (1990). Elinor Ostrom’s 8 Principles for Managing a Common. [Electronic version]. Retrieved from www.onthecommons.org/magazine/-elinor-ostroms-8-principlesmanaging - commmons. [Accessed 24 May 2019].
Erramilli, B.P. (2009). Disasters management in India: Analysis of factors impacting capacity building. [Dissertation]. Georgia State University, Atlanta, GA.
Intergovernmental Panel on Climate ChangeIPCC. (2019). Climate Change and Land: an IPCC special report on climate change, desertification, land degradation, sustainable land management, food security, and greenhouse gas fluxes in terrestrial ecosystems [P.R. Shukla, J. Skea, E. Calvo Buendia, V. Masson-Delmotte, H.-O. Pörtner, D. C. Roberts, P. Zhai, R. Slade, S. Connors, R. van Diemen, M. Ferrat, E. Haughey, S. Luz, S. Neogi, M. Pathak, J. Petzold, J. Portugal Pereira, P. Vyas, E. Huntley, K. Kissick, M. Belkacemi, J. Malley]. https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2019/11/SRCCL-Full-Report-Compiled-191128.pdf
Pandey, B., & Okazaki, K. (2005). Community based disaster management: Empowering communities to cope with disaster risks. UNCRD, Japan. [Electronicversion]. Retrieved from http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/-un /unpan020698.pdf. [Accessed 18 January 2019].
Smithers, J. and Smit, B. (1997). Human adaptation to climatic variability and change. Global Environmenatal Change, 7(2), 129-146.
Stufflebeam, D. L. (1971). The Relevance of the CIPP Evaluation Model for Educational Accountability. [Electronic version]. Retrieved from https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED062385.pdf. [Accessed 12 October 2018].