วัจนลีลาในเพลงรําวงมาตรฐาน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิเคราะห์วัจนลีลาในเพลงรําวงมาตรฐาน สังเคราะห์รูปแบบภาษาวรรณศิลป์ในเพลงรําวงมาตรฐาน และศึกษาการรับรู้และการเข้าใจความหมายในเพลงรําวงมาตรฐานของครูผู้สอนนาฏศิลป์ในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยศึกษาเพลงรําวงมาตรฐาน 10 เพลง คือ
1.เพลงงามแสงเดือน 2.เพลงชาวไทย 3.เพลงรําซิมารํา 4.เพลงคืนเดือนหงาย 5.เพลงดวงจันทร์วันเพ็ญ 6. เพลงดอกไม้ของชาติ 7.เพลงหญิงไทยใจงาม 8.เพลงดวงจันทร์ขวัญฟ้า 9.เพลงยอดชายใจหาญ และ10.เพลงบูชานักรบ และใช้กรอบแนวคิดทางภาษาศาสตร์ ผลการศึกษาพบการใช้วัจนลีลาระดับกึ่งทางการในเพลงรําวงมาตรฐาน ทั้ง 10 เพลง โดยลักษณะเด่นทางภาษา มีการใช้การโยกย้ายส่วนของประโยคเพื่อเน้นความมากที่สุด คือทั้ง 10 เพลง รองลงมา การใช้สรรพนามบุรุษที่1 และบุรุษที่2 และคําลงท้าย และใช้การละคํา ใน 9 เพลง และน้อยสุดคือ การใช้คําถาม 2 เพลง ในด้านวรรณศิลป์มีการใช้ทําเนียบภาษาเพียง 5 เพลง เป็นภาษานาฏศิลป์ 3 เพลง และภาษาสังคีต 2 เพลง และการรับรู้และการเข้าใจความหมายในเพลงรําวงมาตรฐานของครูผู้สอนนาฏศิลป์เป็นไปในทิศทางเดียวกัน
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กุหลาบ มัลลิกามาส. (2548). วรรณคดีวิจารณ์: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคําแหง กรุงเทพฯ.
กิติมา จันทร์ลาว. (2555). วิเคราะห์กวีนิพนธ์ของสถาพร ศรีสัจจัง. วิทยานิพนธ์ศิลปะศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ขวัญใจ บุญคุ้ม. (2559). วัจนลีลาและบทบาทหน้าที่ของเพลงลูกทุ่ง. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย มหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงใหม่.
จินดา ไชยสวัสดิ์. (2549). การวิเคราะห์และประเมินค่าด้านวรรณศิลป์ชั้นมัธยมศึกษาปีที่6. เอกสารชุดการเรียนรู้ด้วยตนเอง เรื่อง สามัคคีเภทคําฉันท์,โรงเรียนภูเก็ตวิทยาลัย.
เฉลิมศักดิ์ พิกุลศรี. (2530). สั งคี ตนิ ยมว่าด้วยดนตรีไทยฉบับปรับปรุง กรุงเทพฯ: สํานักพิมพ์โอเดียนสโตร์.
ชูวงศ์ กลิ่นเลขา. (2548). การศึกษาวิเคราะห์คุณค่าของวรรณกรรมเพลงรําวง. วิทยานิพนธ์สาขาวิชาภาษาไทยคณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ธนสิน ชุตินธรานนท์. (2559). การเสริมสร้างความเป็นไทยโดยใช้การสอนแบบละครเป็นฐานแก่นิสิตนักศึกษาปริญญาบัณฑิต,วิทยานิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต,สาขาวิชาอุดมศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ธนสิน ชุตินธรานนท์. (2562). สตรีในเพลงรําวงมาตรฐานของท่านผู้หญิงละเอียด พิบูลสงคราม (กรกฎาคม - ธันวาคม 2562). วารสารไทยศึกษา, 15(2).
นววรรณ พันธุเมธา. (2558). ไวยากรณ์ไทย: โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นวพร ชลารักษ์. (2558). บทบาทของครู กับการเรียนการสอนในศตวรรษที่ 21. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยฟาร์ อีสเทอร์, 9(1), 64-71.
ปรานี กุลละวณิชย์ และคณะ. (2535). ภาษาทัศนา: โครงการตําราคณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ปิยวดี มากพา. (2559). นาฏศิลป์ไทย:การสังเคราะห์องค์ความรู้จากวิทยานิพนธ์ด้านนาฏศิลป์ไทย. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ภาควิชาดุริยางคศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ปารัชญ์ เรียกจํารัส. (2561). ลีลานาฏศัพท์ชั้นมัธยมศึกษาปีที่1. นาฏศิลป์ลีลาไทย เล่ม1.
มนตรี ตราโมท. (2540). ดุริยางคศาสตร์ไทย. กรุงเทพฯ: บริษัท พิฆเณศ พริ้นท์ติ้ง เซ็นเตอร์ จํากัด.
รานี ชัยสงคราม. (2544). นาฎศิลป์ไทยเบื้องต้น.พิมพ์ครั้งที่1. กรุงเทพฯ: องค์การค้าของคุรุสภา.
เรณู โกศินานนท์. (2546). นาฏยศัพท์ภาษาท่านาฏศิลป์ไทย. กรุงเทพมหานคร: วัฒนาพานิช.
วิเชียร วรินทรเวช. (2525). สังตีตนิยม. (เอกสารประกอบการสอน) ภาควิชาดุริยางคศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
วิจินตน์ ภาณุพงศ์. (2543). โครงสร้างของภาษาไทย:ระบบไวยากรณ์. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ มหาวิทยาลัยรามคําแหง.
แวง พลังวรรณ. (2553). โครงการสัมมนาวิชาการแบ่งปันความรู้“ร่องรอย กาลเวลา:โขง สายนทีแห่งชีวิต เครือญาติ ชาติพันธุ์วรรณา” หัวข้อ “ศิลปะ เพลง ดนตรี กวี”เรื่องสายน้ําโขง: แอ่งแรงบันดาลใจแห่งอารยธรรมเพลง (5 มิถุนายน 2553). สืบค้นจาก
http://www.thaipoet.net/index.php?lay=show&ac=article&Id=538779422&Ntype=2
ศิริวัฒน์ ฉัตรเมธี. (2547). การวิเคราะห์เพลงรําวงมาตรฐาน. วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต สาขาดนตรีศึกษา มหาวิทยาลัยมหิดล.
ศุภรัศมิ์ ฐิติกุลเจริญ. (2558). คุณค่าข่าวในการนําเสนอของสื่อมวลชนไทย. ทุนอุดหนุนวิจัย, คณะสื่อสารมวลชน. มหาวิทยาลัยรามคําแหง.
สุมิตร เทพวงษ์. (2525). สารานุกรม ระบํา รํา ฟ้อน. พิมพ์ครั้งที่3. กรุงเทพฯ:โอเดียนสโตร์.
สุทธาสินีสิทธิเกษร. (2540). บทบาทของประโยคคําถามในมาตุภาษาไทย:การศึกษาเชิงพัฒนาการต่อเนื่อง. วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต,ภาควิชาภาษาศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุนันท์ อัญชลีนุกุล. (2546). ระบบคําภาษาไทย. โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย.
สุจริตรา จงสถิตย์วัฒนา. (2548). เจิมจันทน์กังสดาลภาษาวรรณศิลป์ในวรรณคดีไทย. กรุงเทพ: โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
สดับพิณ รัตนเรือง. (2548). คัมภีร์เพลงคลาสสิก.(พิมพ์ครั้งที่1)กรุงเทพฯ: เพื่อนคู่หูการพิมพ์.
สุรัตน์ จงดา. (2556). ศิลปกรรมพัสตราภรณ์โขนละคร. วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต สาขาการวิจัยทางศิลปกรรม คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
สรบุศย์ รุ่งโรจน์สุวรรณ และนัทธ์ชนัน นาถประทาน. (2558). รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์โครงการภาษาแห่งอํานาจ: การวิเคราะห์วัจนลีลาของภาษากฎหมาย ภาษาการเมือง ภาษาสื่อและภาษาวิชาการของ สังคมไทย โครงการย่อยที่1 การวิเคราะห์วัจนลีลาภาษากฎหมายไทย. สํานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษาและสํานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.
สารานุกรมศัพท์ดนตรีไทย. (2560). ภาคคีตะ-ดุริยางค์(พิมพ์ครั้งที่ 3). กองศิลปกรรม.กรุงเทพฯ.
สําเนา หมื่นแจ่ม. (2562). การพัฒนาครูในการผลิตสื่อการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนโดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น. คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่:สํานักพิมพ์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่
อาภรณ์ มนตรีศาสตร์ และ จาตุรงค์ มนตรีศาสตร์. (2517). วิชานาฏศิลป์ศึกษา. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์องค์การค้าคุรุสภา.
อมรา ประสิทธิ์รัฐสินธุ์. (2542). ภาษาในสังคมไทย: ความหลากหลาย การเปลี่ยนแปลง และ การพัฒนา (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย.
อมรา กล่ําเจริญ. (2542). สุนทรียนาฏศิลป์ไทย (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: โอ.เอส.พริ้นติ้ง เฮ้าส์.
อาคม สายาคม. (2545). รวมงานพระราชนิพนธ์ ของ นายอาคม สายาคม ผู้เชี่ยวชาญ. กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร.
อนงค์นาฏ นุศาสตร์เลิศ และนัฐวุฒิ ไชยเจริญ. (2558). รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ โครงการภาษาแห่งอํานาจ:การวิเคราะห์วัจนลีลาของภาษากฎหมาย ภาษาการเมือง ภาษาสื่อ และภาษาวิชาการของสังคมไทย โครงการย่อยที่ 2 การวิเคราะห์วัจนลีลาภาษาการเมืองไทย. สํานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา และสํานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.
อมรา ประสิทธิ์รัฐสินธุ์. (2556). ภาษาศาสตร์สังคม. กรุงเทพฯ:โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อมรา ประสิทธิ์รัฐสินธุ์. (2558). รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ โครงการภาษาแห่งอํานาจ: การวิเคราะห์วัจนลีลาของภาษากฎหมาย ภาษาการเมือง ภาษาสื่อและภาษาวิชาการของสังคมไทย โครงการย่อยที่ 4 การวิเคราะห์วัจนลีลาภาษาวิชาการไทย. สํานักงานคณะกรรมการการ อุดมศึกษาและสํานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.
Berlo, D. K. (1960). The process of communication. New York : Holt Rinchart and Winston.
Joos, M. (1961). The Five Clocks: a Linguistic Excursion into the Five Styles of English Usage. New York: Harcourt, Brace and World.
Uwe,Flick. (2014). An Introduction to Qualitative Research. Norman. Denzin, University of Illinois at Urbana- Champaign.
