ทุนและการพัฒนาทักษะของแรงงานข้ามชาติหญิง: กรณีแรงงานข้ามชาติหญิงจากประเทศเมียนมา สปป.ลาว และกัมพูชาที่มาทำงานในประเทศไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มุ่งศึกษาสถานการณ์การพัฒนาทักษะในประเทศไทย และความสัมพันธ์ระหว่างทักษะและชีวิตการทำงานของแรงงานข้ามชาติหญิง โดยอาศัยแนวคิดทุนของ ปิแอร์ บูร์ดิเยอเป็นกรอบในการทำความเข้าใจปรากฎการณ์ดังกล่าว รวมทั้งอาศัยระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพที่ใช้การสัมภาษณ์เชิงลึกเป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล โดยมีผู้ให้ข้อมูลสำคัญ คือ แรงงานข้ามชาติหญิงสัญชาติเมียนมา ลาว และกัมพูชา ที่ทำงานใน 4 ภาคส่วน ได้แก่ ภาคการก่อสร้าง ภาคการผลิต ภาคการบริการ และลูกจ้างทำงานในบ้าน ในจังหวัดกรุงเทพมหานคร สมุทรสาคร ชลบุรี และเชียงใหม่ จำนวนทั้งสิ้น 16 คน และตัวแทนองค์กรภาคประชาสังคมที่ทำงานเกี่ยวข้องกับการพัฒนาทักษะแรงงานข้ามชาติ จำนวนทั้งสิ้น 6 คน
ผลการศึกษาพบว่า แรงงานข้ามชาติหญิงจำนวนน้อยได้รับการพัฒนาทักษะจากประเทศต้นทางและกระจุกตัวในบางภาคส่วน การพัฒนาทักษะส่วนใหญ่จึงเกิดขึ้นในประเทศไทยผ่านการทำงาน เพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการของนายจ้าง อย่างไรก็ตาม เงื่อนไขทางสัญชาติ เพศภาวะ และเวลาว่างของแรงงานข้ามชาติหญิงส่งผลต่อโอกาสในการเข้าถึงการพัฒนาทักษะ ซึ่งทักษะและการรับรองมาตรฐานฝีมือแรงงานถือเป็นทุนทางวัฒนธรรมที่สำคัญต่อการทำงานในประเทศไทย นอกจากนี้ แรงงานข้ามชาติหญิงยังสามารถแปลงทุนทางวัฒนธรรมให้กลายเป็นทุนทางเศรษฐกิจ และนำมาซึ่งทุนทางสัญลักษณ์ กล่าวคือ ทักษะที่เพิ่มขึ้นทำให้แรงงานข้ามชาติหญิงมีรายได้ที่เพิ่มขึ้นและได้รับการยอมรับจากเพื่อนร่วมงานและนายจ้าง ดังนั้น ทักษะจึงเป็นหนึ่งในเงื่อนไขที่ใช้ในการแบ่งชนชั้นของแรงงานข้ามชาติที่ย้ายถิ่นมาทำงานในประเทศไทย
Article Details
เอกสารอ้างอิง
ทรงชัย ทองปาน. (2563). สภาพปัญหา และข้อเสนอเชิงนโยบายที่เกี่ยวข้องกับแรงงานข้ามชาติในประเทศไทย: ผลจากการสังเคราะห์งานวิจัยที่ได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ. สังคมวิจัยและพัฒนา, 2(4), 1-20.
ประกาศกระทรวงแรงงาน เรื่อง กำหนดงานที่ห้ามคนต่างด้าวทำ. (2563, 21 เมษายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 137
รุ้งนภา ยรรยงเกษมสุข. (2557). มโนทัศน์ชนชั้นและทุนของ ปิแอร์ บูร์ดิเออ. เศรษฐศาสตร์การเมืองบูรพา, 2(1), 29-44.
ศราวุฒิ งามยิ่ง, ปริชัย ดาวอุดม และ มณฑนา พิพัฒน์เพ็ญ. (2563). กวดวิชาการแปลงทุนเศรษฐกิจเป็นความได้เปรียบในสนามการศึกษาของนักเรียนชั้นนำ. สังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 5(10), 149-164.
ศรัญญา ศิริวงศ์ถวัลย์. (2556). ก้าวข้ามความเหลื่อมล้ำ : แนวทางการปรับตัวของแรงงานข้ามชาติชาวกัมพูชา. วิจัยสังคม, 36(1), 75-94.
สำนักบริหารแรงงานต่างด้าว. (2562). สถิติจำนวนคนต่างด้าวที่ได้รับอนุญาตทำงานคงเหลือทั่วราชอาณาจักร ประจำเดือน ธันวาคม 2562. กรุงเทพฯ: สำนักบริหารแรงงานต่างด้าว กรมการจัดหางาน.
สำนักงานปลัดกระทรวงแรงงาน. (2556). สถิติแรงงานประจำปี พ.ศ. 2556. กรุงเทพฯ: สำนักงานปลัดกระทรวงแรงงาน กระทรวงแรงงาน.
_____. (2557). สถิติแรงงานประจำปี พ.ศ. 2557. กรุงเทพฯ: สำนักงานปลัดกระทรวงแรงงาน กระทรวงแรงงาน.
_____. (2558). สถิติแรงงานประจำปี พ.ศ. 2558. กรุงเทพฯ: สำนักงานปลัดกระทรวงแรงงาน กระทรวงแรงงาน.
_____. (2559). สถิติแรงงานประจำปี พ.ศ. 2559. กรุงเทพฯ: สำนักงานปลัดกระทรวงแรงงาน กระทรวงแรงงาน.
_____. (2560). สถิติแรงงานประจำปี พ.ศ. 2560. กรุงเทพฯ: สำนักงานปลัดกระทรวงแรงงาน กระทรวงแรงงาน.
_____. (2561). สถิติแรงงานประจำปี พ.ศ. 2561. กรุงเทพฯ: สำนักงานปลัดกระทรวงแรงงาน กระทรวงแรงงาน.
_____. (2562). สถิติแรงงานประจำปี พ.ศ. 2562. กรุงเทพฯ: สำนักงานปลัดกระทรวงแรงงาน กระทรวงแรงงาน.
Arora, R. (2017). Female Migration and Labor in Thailand: When Law and Society Continue to Exclude You. UCLA Journal of International Law & Foreign Affairs, 21(1), 70–97.
Beames, S., & Telford, J. (2013). Pierre Bourdieu: Habitus, Field and Capital in Rock Climbing. In E. C. J. Pike, & S. Beames (Eds.), Outdoor Adventure and Social Theory, pp. 77-87. London: Routledge.
Bourdieu, P. (1986). The Forms of Capital. In J. Richardson (Ed.), Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education, pp. 241-258. New York: Greenwood Press.
Bourdieu, P. (1977). Outline of a Theory of Practice. (R. Nice, Trans.). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Chalamwong, Y. (2011). Management of Cross-border Low-Skilled Workers in Thailand: An Update. TDRI Quarterly Review, 26(4), 12–20.
Erel, U. (2010). Migrating Cultural Capital: Bourdieu in Migration Studies. Sociology, 44(4), 642–660.
Jenkins, R. (2002). Pierre Bourdieu (2nd ed.). London: Routledge.
Kusakabe, K. & Pearson, R. (2014). 4 Burmese Female Migrant Workers in Thailand: Managing Productive and Reproductive Responsibilities. In T. Truong, D. Gasper, J. Handmaker & S. I. Bergh (Eds.), Migration, Gender and Social
Justice: Perspectives on Human Insecurity, pp. 69–85. Heidelberg, New York, Dordrecht, London: Springer.
Marvasti, A. (2004). Qualitative Research in Sociology. London, UK: SAGE Publications Ltd.
Napier-Moore, R. & Sheill, K. (2016). High Rise, Low Pay: Experiences of Migrant Women in the Thai Construction Sector. Bangkok: ILO.
Sadovnik, A. R. (2011). Sociology of Education: A Critical Reader (2nd ed.). New York: Routledge.
Tan, C., & Liu, D. (2018). What is the Influence of Cultural Capital on Student Reading Achievement in Confucian as Compared to Non-Confucian Heritage Societies?. Compare: A Journal of Comparative and International Education, 48(6), 896-914.
สัมภาษณ์
ขวัญ (นามสมมุติ). (21 กันยายน 2563). สัมภาษณ์. แรงงานข้ามชาติหญิง
เค้ก (นามสมมุติ). (21 กันยายน 2563). สัมภาษณ์. แรงงานข้ามชาติหญิง
จำปี (นามสมมุติ). (17 ตุลาคม 2563). สัมภาษณ์. แรงงานข้ามชาติหญิง
เชอร์รี่ (นามสมมุติ). (21 กันยายน 2563). สัมภาษณ์. แรงงานข้ามชาติหญิง
ดารา (นามสมมุติ). (4 พฤศจิกายน 2563). สัมภาษณ์. แรงงานข้ามชาติหญิง
นาว (นามสมมุติ). (8 พฤศจิกายน 2563). สัมภาษณ์. แรงงานข้ามชาติหญิง
บิ๊ก (นามสมมุติ). (29 ตุลาคม 2563). สัมภาษณ์. ตัวแทนองค์กรภาคประชาสังคม
ยาท (นามสมมุติ). (29 ตุลาคม 2563). สัมภาษณ์. แรงงานข้ามชาติหญิง
ลิน (นามสมมุติ). (17 ตุลาคม 2563). สัมภาษณ์. แรงงานข้ามชาติหญิง
หมิว (นามสมมุติ). (21 กันยายน 2563). สัมภาษณ์. แรงงานข้ามชาติหญิง
อู๊ด (นามสมมุติ). (30 ตุลาคม 2563). สัมภาษณ์. แรงงานข้ามชาติหญิง
