การพัฒนาพื้นที่จังหวัดภาคใต้ชายแดนภายใต้กรอบการพัฒนาอย่างยั่งยืนด้วยกระบวนการมองภาพอนาคตเพื่อสนับสนุนการทำแผนวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม

บทคัดย่อ

หลังความรุนแรงในพื้นที่จังหวัดภาคใต้ชายแดนปะทุขึ้นระลอกใหม่และยืดเยื้อยาวนานมาจนปัจจุบันนับเป็นเวลา 16 ปี เกิดการศึกษาวิจัยและโครงการพัฒนาต่าง ๆ ในพื้นที่จำนวนมาก หากแต่งานวิจัยและโครงการเหล่านั้นกลับไม่สามารถแก้ไขปัญหาได้อีกทั้งยังละเลยความเชื่อมโยงระหว่างปัญหาความรุนแรงกับปัญหาพื้นฐานทางสังคมอื่น ๆ จึงนำมาซึ่งโครงการวิจัยด้วยกระบวนการมองภาพอนาคต (foresight) ภายใต้กรอบการพัฒนาอย่างยั่งยืนขององค์การสหประชาชาติ (SDGs) เพื่อให้เกิดความเชื่อมโยงระหว่างปัญหาต่าง ๆ และการค้นพบโจทย์วิจัยใหม่ที่จะนำไปสู่ข้อเสนอที่จะเป็นประโยชน์ต่อการสร้างฉากทัศน์สนับสนุนการทำแผนวิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรมจากการเก็บข้อมูลด้วยแบบสำรวจเดลฟาย (Delphi survey) เพื่อสำรวจความคิดเห็นจากผู้เชี่ยวชาญในพื้นที่จำนวน 26 คน พบประเด็นสำคัญเร่งด่วนและส่งผลกระทบต่อพื้นที่ที่เชื่อมโยงกับกรอบการพัฒนาใน 3 กลุ่ม ได้แก่ ปัญหายาเสพติดในกลุ่มคุณภาพชีวิตผู้คน เศรษฐกิจภาคการเกษตรถดถอยและการเติบโตทางเศรษฐกิจในระดับต่ำในกลุ่มความเจริญทางเศรษฐกิจอย่างยั่งยืนและครอบคลุม และปัญหานิติธรรมกับสถานการณ์ความรุนแรงในพื้นที่ในกลุ่มสันติภาพ สถาบันที่เข้มแข็ง และความยุติธรรม นำมาซึ่งข้อเสนอเชิงยุทธศาสตร์ คือ “ยุทธศาสตร์ความมั่นคงมนุษย์ วัฒนธรรม และเศรษฐกิจ” ที่เสนอให้ออกแบบการศึกษาใหม่และปรับแนวทางการแก้ปัญหายาเสพติด ส่งเสริมการสร้างทักษะใหม่และเพิ่มพูนทักษะเดิมสำหรับแรงงาน รวมถึงทักษะแพลตฟอร์มดิจิทัลแก่เยาวชน และเน้นส่งเสริมการพูดคุยและสนับสนุนให้ทุกภาคส่วนเข้ามามีส่วนร่วมในกระบวนการพูดคุยที่ต่อเนื่องและจริงใจ สร้างกระบวนการยุติธรรมที่โปร่งใส ตรวจสอบได้ และลดละเลิกกฎหมายความมั่นคงที่ส่งผลต่อสิทธิมนุษยชน