รัฐและวีรบุรุษสมัยใหม่ใน"กัดกระชากเกรียน": การศึกษาทางคติชนวิทยา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษานี้ประยุกต์ใช้แนวคิดเรื่องการผจญภัยของวีรบุรุษ (The Adventure of the Hero) ของโจเซฟ แคมพ์เบล (Joseph Campbell) กับภาพยนตร์เรื่อง "กัดกระชากเกรียน" โดยพชร์ อานนท์ เพื่อศึกษาลักษณะเรื่องเล่าการผจญภัยของวีรบุรุษตามแนวทางคติชนวิทยาและศึกษาบทบาทของรัฐในภาวะวิกฤตที่สะท้อนผ่านเรื่องราวโรคระบาดซอมบี้ ผลการศึกษาพบว่าภาพยนตร์ "กัดกระชากเกรียน" มีลักษณะเป็นเรื่องเล่าของวีรบุรุษ เพราะสอดคล้องกับขั้นตอนสำคัญ 3 ขั้นตอนตามแนวคิดของแคมพ์เบล คือ จากบ้าน-ตะลุยชอมบี้ ปลดปล่อยวีรบุรุษเดินทางออกจากโลกสามัญสู่พื้นที่ของการผจญภัยเพื่อทำภารกิจหรือเรียนรู้ประสบการณ์บางอย่าง แล้วจึงกลับสู่โลกเดิมอีกครั้ง ขั้นตอนสำคัญ 3 ขั้นตอนนี้ คือขั้นตอนของพิธีกรรมเปลี่ยนผ่าน วีรบุรุษใน "กัดกระชากเกรียน" ได้เปลี่ยนสถานะจากเด็กหนุ่มสู่สถานะผู้ใหญ่ เพราะได้เรียนรู้ความรับผิดชอบต่อครอบครัว ในขณะที่ทหารในภาพยนตร์เรื่องนี้เป็นตัวแทนของอำนาจรัฐ เป็นผู้จัดการควบคุมภาวะวิกฤตโรคระบาดซอมบี้ แต่เพราะนโยบายที่ใช้ความรุนแรงและเด็ดขาดไม่ประสบผลสำเร็จ ทำให้ทหารกลายเป็นตัวละครปฏิปักษ์กับวีรบุรุษและทหารเป็นส่วนหนึ่งของซอมบี้ ความล้มเหลวในการบริหารของรัฐสะท้อนความล้มเหลวของอุดมการณ์ทหารรั้วของชาติ และความล้มเหลวของอุดมการณ์ชาติ วีรบุรุษในภาพยนตร์เรื่องนี้เป็นลักษณะของวีรบุรุษสมัยใหม่ ไม่มีภารกิจในการกอบกู้ชาติบ้านเมือง ไม่ตอบสนองอุดมการณ์ชาติ วีรบุรุษคือผู้ที่รับผิดชอบต่อครอบครัวได้อย่างดีที่สุด
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กฤตยา ณ หนองคาย. (2556). พระเอกและผู้ร้ายในภาพยนตร์แนวต่อสู้ผจญภัยของไทย: การวิเคราะห์ลักษณะการผสมผสานทางวัฒนธรรม. [วิทยานิพนธ์ปริญญาอักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย ภาควิชาภาษาไทย]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ชนัญญา ประสาทไทย. (2559). ซอมบี้ไทย สังคมไทย และการเมืองไทย. [วิทยานิพนธ์สังคมวิทยาและมานุษยวิทยามหาบัณฑิต สาขาวิชาการวิจัยทางสังคม คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา].มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ธนภัทร พิริย์โยธินกุล. (2564). พินิจความเป็น "วีรบุรุษ" ของ "เซเลอร์มูน" ในการ์ตูนฉบับมังงะผ่านแว่นคติชนวิทยา. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล, 4(1), 167 - 217.
พรชิตา ประเสริฐดี และสุกัญญาโสภี ใจกล่ำ. (2564). การผจญภัยของรายาและมังกรตัวสุดท้ายตามแนวคิดของคริสโตเฟอร์ โวกเลอร์. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์รำไพพรรณี,2(2), 32 - 43.
วริศรา อนันตโท. (2559). จามเทวีบูชา: การผลิตซ้ำและการสร้างพิธีบวงสรวงในสังคมไทยร่วมสมัย. [วิทยานิพนธ์ปริญญาอักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย ภาควิชาภาษาไทย]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุกัญญาโสภี ใจกล่ำ. (2564). โฟรเซ่น 2: การเดินทางของวีรบุรุษจากเทพปกรณัมสู่ภาพยนตร์กับมุมมองทางคติชนวิทยา. วารสารวิจัยราชภัฏพระนคร สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 16(2), 72-86.
สายป่าน ปุริวรรณชนะ. (2555). อิทธิปาฏิหาริย์กับการสร้างเรื่องเล่าศักดิ์สิทธิ์: ขนบนิยมและพลวัตในประวัติพระเกจิอาจารย์ในสังคมไทยภาคกลาง. [วิทยานิพนธ์ปริญญาอักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย ภาควิชาภาษาไทย]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อภิลักษณ์ เกษมผลกูล. (2552.) ตำนานพระศรีอาริย์ในสังคมไทย: การสร้างสรรค์และบทบาท. [วิทยานิพนธ์ปริญญาอักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย ภาควิชาภาษาไทย]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
Campbell, Joseph. (2004). The Hero with A Thousand Faces. (Commemorative Edition). New Jersey: Princeton University Press.
Vogler, Christopher. (2007). The Writer’s Journey. (Third Edition). CA: Michael Wiese Productions.
Voytilla, Stuart. (1999). Myth and the Movies: Discovering the Mythic Structure of 50 Unforgettable Films. CA: Michael Wiese Productions.
