ความหลากหลายของรสนิยมทางเพศที่พบในสมัยพุทธกาล
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้ศึกษาความหลากหลายของรสนิยมทางเพศผ่านชื่อบาลีที่ใช้เรียกบุคคลผู้มีรสนิยมทางเพศแตกต่างจากแบบเพศคู่ปกติซึ่งรับรู้โดยชุมชนสงฆ์ในสมัยพุทธกาล โดยเทียบเคียงกับความหมายของเพศ รสนิยมทางเพศ และความหลากหลายทางเพศที่นิยามและจัดประเภทอยู่่ในโลกตะวันตกปัจจุบัน เป้าหมายเพื่อทำความเข้าใจบุคคลผู้มีีความหลากหลายทางเพศที่่พบในพุทธศาสนายุคต้น ผลการศึกษาพบว่า เราสามารถจัดประเภทชื่อเรีียกบุคคลผู้มีความหลากหลายทางเพศในพุทธศาสนาโดยใช้เกณฑ์พิจารณาความหลากหลายทางเพศจากตะวันตกได้ และศาสนาพุทธก็มีการจัดระดับเพศวิถีและรสนิยมทางเพศที่ยอมรับได้กับที่่ยอมรับไม่ได้ โดยใช้การบวชเป็นเกณฑ์ตัดสิน พวกที่่ถือว่ามีความหลากหลายทางเพศเกินไปจนไม่สามารถบวชได้ประกอบด้วยกลุ่มของอุภโตพยัญชนกที่มีเพศวิถีแปรปรวนแบบเหวี่่ยงไปมาตามกิเลสที่ผุดขึ้นมาอย่างไม่อาจคาดการณ์ และกลุ่มของบัณเฑาะก์ประเภทนปุงสกบัณเฑาะก์ โอปักกมิยบัณเฑาะก์ และปักขบัณเฑาะก์ (ข้างแรม) ที่่เชื่อว่ามีเพศวิถีบกพร่องแบบผกผันกับเพศสรีระ ทั้งสองกลุ่มนี้แสดงถึงรสนิยมทางเพศที่่แปรปรวนมากจนไม่่สามารถกำหนดเพศสรีระและเพศสภาพของบุคคลนั้น ความหลากหลายทางเพศของพวกเขาจึงถููกมองในเชิงลบโดยชุมชนสงฆ์ในสมัยพุทธกาล
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กฤตยา อาชวนิจกุล และกาญจนา ตั้งชลทิพย์. (2551). มิติ “เพศ” ในประชากรและสังคม. [เอกสารงานประชุมวิชาการ]. ประชากรและสังคม. 13 มีนาคม 2557. สถาบันวิจัยประชากรและสังคมมหาวิทยาลัยมหิดล. https://ipsr.mahidol.ac.th/post_research/A1-2551.
นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ. (2563). แนวคิดเรื่อง “ความหลากหลายทางเพศ” ในกระบวนทัศน์วิทยาศาสตร์และสังคมศาสตร์. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 28(3), 312-339.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2559). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่่ 28. สำนักพิมพ์ผลิธัมม์.
พระมหาโพธิวงศาจารย์ (ทองดี สุรเตโช ป.ธ. ๙, ราชบัณฑิต). (2559). พจนานุกรม บาลี-ไทย. โรงพิมพ์เลี่ยงเชียง.
พระมหาสมปอง มุทิโต. (2542). อภิธานวรรณนา. โรงพิมพ์ธรรมสภา.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2532). สุมงคลวิลาสินียา นาม ทีฆนิกายฏฺฐกถาย สีลกฺขนฺธวคฺควณฺณนา (ปฐโม ภาโค) ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2532). อฏฺฐสาลินี อภิธมฺมฏฺฐกถา ธมฺมสงฺคณีวณฺณนา. โรงพิมพ์วิญญาณ.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2534). สมนฺตปาสาทิกา วินยปิฏกฏฺฐกถา ตติโย ภาโค ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2534). อรรถกถาภาษาไทยทีฆนิกาย สีลักขันธวรรค ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2535). พระไตรปิฎกภาษาบาลี ฉบับมหาจุฬาเตปิฏกํ ๒๕๐๐ เล่ม ๑, เล่ม ๔, เล่ม ๙. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2536). ลีนตฺถปฺปกาสนี สีลกฺขนฺธวคฺคฏีกา ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2538). วชิรพุทฺธิฏีกา ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. โรงพิมพ์วิญญาณ.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2538). วิมติวิโนทนีฏีกา (ทุติิโย ภาโค) ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. โรงพิมพ์วิญญาณ.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2538). สารตฺถทีปนีฏีกา (ตติิโย ภาโค) ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. โรงพิมพ์วิญญาณ.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม ๑, เล่ม ๔, เล่ม ๗, เล่ม ๙. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2549). ขุทฺทกนิกายฏฺฐกถาย ธมฺมปทฏฺฐกถาวณฺณนา ทุติโย ภาโค ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2556). อรรถกถาภาษาไทย ขุททกนิกาย ธรรมบท ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ภาค ๒. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2560). อรรถกถาภาษาไทย พระวินัยปิฎก สมันตปาสาทิกา ภาค ๓ ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2560). อรรถกถาภาษาไทย พระอภิธรรมปิฎก อัฏฐสาลินี. โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหามกุฏราชวิทยาลัย. (2525). พระไตรปิฎกและอรรถถาแปล (ชุด 91 เล่ม) เล่ม 6. มหามกุฏราชวิทยาลัย.
วิจารณ์ พานิช. (2524, พฤศจิกายน). กะเทยก็เป็นกรรมพันธุ์ (ตอนที่่ 1). นิตยสารหมอชาวบ้าน เล่มที่่ 31. https://www.doctor.or.th/article/detail/6941.
วิจารณ์ พานิช, นพ. (2526, ธันวาคม). กะเทยก็เป็นกรรมพันธุ์. นิตยสารหมอชาวบ้าน เล่มที่่ 56. https://www.doctor.or.th/article/detail/6679.
วิจารณ์ พานิช. (2527, มกราคม). จะให้เป็นผู้หญิงก็โตไป จะให้เป็นผู้ชายก็เล็กไป. นิตยสารหมอชาวบ้าน เล่มที่่ 57. https://www.doctor.or.th/article/detail/6695.
Allchin, D. (2006). Male, Female and/or -?: How Does Nature Define the Sexes? The American Biology Teacher. 68(6), 372-375.
Barrell, A. (2023). What does it mean to be asexual? MedicalNewsToday. https://www.medicalnewstoday.com/articles/327272.
Cawadias, D. (1941). Hermaphroditism: A Historical Approach. The British Medical Journal, 2(4222), 818-819.
Demmer, J. (2023). What Does It Mean to Be Pansexual? Health. https://www.health.com/pansexual-7104359.
Gannon, S. (2011). Exclusion as Language and the Language of Exclusion: Tracing Regimes of Gender through Linguistic Representations of the “Eunuch.” Journal of the History of Sexuality, 20(1),1-27.
Gino Cosme. (2024). What is Sexuality and Sexual Orientation - A Straightforward Walkthrough. https://www.ginocosme.eu/blog/what-is-sexuality-sexual-orientation.
Goettsch, S. L. (1989). Clarifying Basic Concepts: Conceptualizing Sexuality. The Journal of Sex Research, 26(2), 249-255. National Library of Medicine. (2023). Intersex. https://medlineplus.gov/ency/article/001669.htm.
Samie, A. (2023). Asexuality. Britannica. https://www.britannica.com/topic/asexuality.
SDSU Research Support Services. (n.d.). Sexual Orientation. https://research.sdsu.edu/research_affairs/human_subjects/sexual_orientation_guidance_doc.pdf.
Simonelli, C., Galizia, R., & Eleuteri, S. (2023). Sexuality and Sexual Orientation in the Twenty-First Century. In Carlo Bettocchi and Others (editors), Practical Clinical Andrology, (pp.13-23), Cham Switzerland: Springer.
The British Medical Journal. (1979). Sex And Intersex. The British Medical Journal, 2(6198), 1094-1095.
The Center. (2024). What Is LGBTQIA+? https://gaycenter.org/community/lgbtq/.
University of Warwick. (2022). Sexuality, Sexual and Romantic Orientation, and ‘Coming Out’. https://warwick.ac.uk/services/wss/topics/sexuality_and_coming_out/.
Zambon, V. (2023). What are the different types of sexualities? MedicalNewsToday. https://www.medicalnewstoday.com/articles/types-of-sexuality.