รูปแบบนวัตกรรมธุรกิจเพื่อสังคมของผู้ประกอบการธุรกิจเกษตรกรรุ่นใหม่ในเขตภาคเหนือตอนบนของประเทศไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่ให้เป็น Young Smart Farmer (YSF) เป็นหัวใจสำคัญในการพัฒนาภาคเกษตรกรรมของประเทศไทย โดยมีแนวทางในการพัฒนาสู่การเป็นผู้ประกอบการเกษตรที่มีการใช้เทคโนโลยีความคิดสร้างสรรค์ และนวัตกรรมในการประกอบกิจการเพื่อสังคม งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาบริบทของของผู้ประกอบการธุรกิจเกษตรกรรุ่นใหม่ด้านนวัตกรรมธุรกิจเพื่อสังคม 2) ศึกษารูปแบบนวัตกรรมธุรกิจเพื่อสังคมในการเพิ่มมูลค่าการดำเนินงานของผู้ประกอบการเกษตรกรรุ่นใหม่ ในกลุ่ม 8 จังหวัดภาคเหนือตอนบน ผ่านการเก็บตัวอย่างด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกจากกลุ่มตัวแทนเกษตรกรจำนวน 8 คน ที่มีประสบการณ์ทำธุรกิจมากกว่า 5 ปี โดยใช้เทคนิค snowball sampling ในการคัดเลือกกลุ่มตัวอย่างและทำ การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา (content analysis) เพื่อวิเคราะห์รูปแบบการดำเนินธุรกิจ
ผลการศึกษาพบว่ารูปแบบนวัตกรรมธุรกิจเพื่อสังคมของผู้ประกอบการธุรกิจเกษตรกรรุ่นใหม่เกิดจากแนวคิดในการหาแนวทางในการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นของคนในชุมชนมาเป็นเป้าหมายในการดำเนินงาน มีการนำนวัตกรรมเข้ามาใช้เพื่อลดต้นทุนในการดำเนินธุรกิจ ตั้งแต่กระบวนการผลิต แปรรูปและการจำหน่าย โดยมุ่งเน้นการสร้างผลผลิต ที่มีมาตรฐาน การวางโครงสร้างการดำเนินงานอย่างเป็น ระบบและมีการแลกเปลี่ยนนองค์ ความรู้และนวัตกรรมกันในเครือข่ายเพื่อปรับปรุงกระบวนการดำเนินงานให้ทันสมัย มุ่งเน้นการแก้ไขปัญหาสังคมโดยการนำองค์ความรู้ใหม่ นวัตกรรม เข้ามาใช้ในการแก้ไขปัญหา สร้างคุณค่าทางเศรษฐกิจและสังคมไปด้วยกัน
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมส่งเสริมการเกษตร. (2559). Young Smart Farmer อนาคตและทิศทางภาคเกษตรไทย (พิมพ์ครั้งที่ 1). กระทรวงการเกษตร: โรงพิมพ์สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.
กองบัญชีประชาชาติ. (2565, 19 กุมภาพันธ์). ผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ ไตรมาสที่ 2/2565. สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. https://www.nesdc.go.th/ewt_dl_link.php?nid=5176
ชาย โพธิสิตา. (2562). ศาสตร์และศิลป์การวิจัยเชิงคุณภาพ: คู่มือนักศึกษาและนักวิจัยสังคมศาสตร์ (พิมพ์ครั้งที่ 8). กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.
ไทยรัฐออนไลน์. (2565, 7 พฤษภาคม). มรสุมเกษตรไทยปี 65 ยิ่งปลูกมากยิ่งจนหนัก. https://www.thairath.co.th/news/local/2385867
ธิิรดา วงษ์กดเลาะ, เบญจมาศ อยู่ประเสริฐ และบำเพ็ญ เขียวหวาน. (2562). แนวทางการพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่ในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบนของสำนักงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรที่ 4 จังหวัดขอนแก่น. แก่นเกษตร, 47(1), 1017-1022.
เบญจมาศ อยู่ประเสริฐ, บำเพ็ญ เขียวหวาน, สินีนุช ครุฑเมือง แสนเสริม และจำนงค์ จุลเอียด. (2559). แนวทางการพัฒนาเครือข่ายผู้ประกอบการ SMEs ภาคเกษตรรุ่นใหม่. Princess of Naradhiwas University Journal, 8(3), 140-153.
สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร. (2565). เทคโนโลยีการเกษตร เพื่อปรับปรุงประสิทธิภาพในภาคเกษตรกรรม. https://www.arda.or.th/knowledge_detail.php?id=21
สำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจเพื่อสังคม. (2565). ธุรกิจประเภทใด? เข้าเกณฑ์วิสาหกิจเพื่อสังคม. https://www.osep.or.th/
สุภางค์ จันทวานิช. (2559). การวิเคราะห์ข้อมูลในการวิจัยเชิงคุุณภาพ. กรุุงเทพฯ: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
Arnold, C., Kiel, D., & Voigt, K.-I. (2016). How the industrial internet of things changes business models in different manufacturing industries. International Journal of Innovation Management, 20(08), 1640015. https://doi.org/10.1142/S1363919616400156
Barney, J. B. (1991). Firm Resources and Sustained Competitive Advantage. Journal of Management, 17(1), 99-120.
Behera, M. P. (2017). Relevance of Business Model Innovation for Sustainable Entrepreneurship: A Perspective. IUP Journal of Entrepreneurship Development, 14(3), 7-30.
Burmeister, C., Luettgens, D., & Piller, F. T. (2016). Business Model Innovation for Industries 4.0: Why the “Industrial Internet” Mandates a New Perspective on Innovation. Die Unternehmung, 70(2), 124-152. https://doi.org/10.2139/ssrn.2571033
Caroli, M. G., Fracassi, E., Maiolini, R., & Carnini Pulino, S. (2018). Exploring Social Innovation Components and Attributes: A Taxonomy Proposal. Journal of Social Entrepreneurship, 9(2), 94-109. https://doi.org/10.1080/19420676.2018.1448296
Chesbrough, H. (2010). Business Model Innovation: Opportunities and Barriers. Long Range Planning, 43(2-3), 354-363. https://doi.org/10.1016/j.lrp.2009.07.010
Creswell, J. W. (2014). Research Design: Qualitative, Quantitative and Mixed Methods Approaches (4th ed.). London: Thousand Oaks.
Davies, I. A., & Chambers, L. (2018). Integrating hybridity and business model theory in sustainable entrepreneurship. Journal of Cleaner Production, 177, 378-386. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2017.12.196
Davies, I. A., & Doherty, B. (2019). Balancing a Hybrid Business Model: The Search for Equilibrium at Cafédirect. Journal of Business Ethics, 157(4), 1043-1066.
De Wolf, P., & Schoorlemmer, H. (2007). Exploring the Significance of Entrepreneurship in Agriculture. Institute of Organic Agriculture: FiBL.
Doherty, B., Haugh, H., & Lyon, F. (2014). Social Enterprises as Hybrid Organizations: A Review and Research Agenda. International Journal of Management Reviews, 5(1), 231-277. https://doi.org/10.1111/ijmr.12028
Ferlito, R., & Faraci, R. (2022). Business model innovation for sustainability: A new framework. Innovation & Management Review, 19(3), 222-236. https://doi.org/10.1108/INMR-07-2021-0125
Foss, - Nicolai J., & Saebi, T. (2017). Fifteen Years of Research on Business Model Innovation: How Far Have We Come, and Where Should We Go?. Journal of Management, 43(1), 200-227. https://doi.org/10.1177/014920631667592
Granados, M., Hlupic, V., Coakes, E., & Mohamed, S. (2011). Social enterprise and social entrepreneurship research and theory: A bibliometric analysis. Social Enterprise Journal, 7(3), Article 3. https://doi.org/10.1108/17508611111182368
Kannampuzha, M., & Hockerts, K. (2019). Organizational social entrepreneurship: Scale development and validation. Social Enterprise Journal, 15(3), 290-319. https://doi.org/10.1108/SEJ-06-2018-0047
Loebbecke, C., & Picot, A. (2015). Reflections on societal and business model transformation arising from digitization and big data analytics: A research agenda. The Journal of Strategic Information Systems, 24(3), 149-157. https://doi.org/10.1016/j.jsis.2015.08.002
Lüdeke-Freund, F., Carroux, S., Joyce, A., Massa, L., & Breuer, H. (2018). The sustainable business model pattern taxonomy-45 patterns to support sustainability-oriented business model innovation. Sustainable Production and Consumption, 15, 145-162. https://doi.org/10.1016/j.spc.2018.06.004
Marcus, B., Weigelt, O., Hergert, J., Gurt, J., & Gelléri, P. (2017). The use of snowball sampling for multi source organizational research: Some cause for concern. Personnel Psychology, 70(3), 635-673. https://doi.org/10.1111/peps.12169
Margiono, A., Zolin, R., & Chang, A. (2017). A typology of social venture business model configurations. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 24(3), 626-650. https://doi.org/10.1108/IJEBR-09-2016-0316
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook (3rd ed.). London: SAGE Publications.
Pache, A.-C., & Santos, F. (2012). Inside the Hybrid Organization: Selective Coupling as a Response to Competing Institutional Logics. Academy of Management Journal, 56, 972-1001. https://doi.org/10.5465/amj.2011.0405
Pansuwong, W., Photchanachan, S., & Thechatakerng, P. (2022). Social innovation: Relationships with social and human capitals, entrepreneurial competencies and growth of social enterprises in a developing country context. Social Enterprise Journal, 19(1), 51-79. https://doi.org/10.1108/SEJ-02-2022-0014
Parida, V., Sjödin, D., & Reim, W. (2019). Reviewing Literature on Digitalization, Business Model Innovation, and Sustainable Industry: Past Achievements and Future Promises. Sustainability, 11(2), 1-18.
Ray, Muhanna, & Barney. (2005). Information Technology and the Performance of the Customer Service Process: A Resource-Based Analysis. MIS Quarterly, 29(4), 625. https://doi.org/10.2307/25148703
Roome, N., & Louche, C. (2016). Journeying Toward Business Models for Sustainability: A Conceptual Model Found Inside the Black Box of Organisational Transformation. Organization & Environment, 29(1), 11-35. https://doi.org/10.1177/1086026615595084
Rudmann, C. (2008). Entrepreneurial Skills and their Role in Enhancing the Relative Independence of Farmers. Institute of Organic Agriculture: FiBL.
Saebi, T., Foss, N. J., & Linder, S. (2019). Social Entrepreneurship Research: Past Achievements and Future Promises. Journal of Management, 45(1), 70-95. https://doi.org/10.1177/0149206318793196
Spieth, P., Schneckenberg, D., & Ricart, J. E. (2014). Business model innovation-state of the art and future challenges for the field. R&D Management, 44(3), 237-247. https://doi.org/10.1111/radm.12071
Sukphan, J., & Kitdamrongtam, P. (2022). Information Communication Technologies in Thailand: The influence of social structure and the autonomy of use. Asian Review, 35(2), 78-94.
Teece, D. J. (2010). Business Models, Business Strategy and Innovation. Long Range Planning, 43(2), 172-194. https://doi.org/10.1016/j.lrp.2009.07.003
Tykkyläinen, S., & Ritala, P. (2021). Business model innovation in social enterprises: An activity system perspective. Journal of Business Research, 125, 684-697. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2020.01.045
Wirtz, B. W. (2020). Business Model Management: Design—Process—Instruments (2nd ed.). Switzerland: Springer Cham.
Zott, C., Amit, R., & Massa, L. (2011). The Business Model: Recent Developments and Future Research. Journal of Management, 37(4), 1019-1042. https://doi.org/10.1177/0149206311406265
