อปท. กับการเพิ่มขีดความสามารถในการให้บริการสุขภาพแก่ผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง ด้วยการใช้เทคโนโลยีดิจิทัล: กรณีศึกษาเทศบาลตำบลเวียงยอง อ.เมือง จ.ลำพูน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้ศึกษาบทบาทขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ในการให้บริการสุขภาพแก่ผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง ซึ่งเป็นกลุ่มเปราะบางในท้องถิ่น โดยเลือกตำบลเวียงยอง จังหวัดลำพูน เป็นกรณีศึกษา เพื่อพัฒนากลไกการให้บริการสุขภาพที่มีประสิทธิภาพผ่านการใช้เทคโนโลยีดิจิทัล และเสริมศักยภาพบุคลากรท้องถิ่น การศึกษานี้
มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาระบบปฏิบัติงานและการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีดิจิทัลที่เหมาะสม เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) ที่ทำงานร่วมกับบุคลากรท้องถิ่นและภาคีเครือข่ายตั้งแต่เริ่มต้น ใช้แนวทาง “รังสรรค์ร่วม” (Co-Creation) ซึ่งเริ่มจากความต้องการของชุมชนและสนับสนุนด้วยพหุศาสตร์วิชาการ เพื่อพัฒนาวิธีแก้ปัญหาเชิงปฏิบัติอย่างเป็นรูปธรรม โดยใช้เทคโนโลยีดิจิทัลเป็นเครื่องมือสำคัญในการขับเคลื่อนการให้บริการสุขภาพในพื้นที่

ผลการศึกษาพบการพัฒนา 2 แอปพลิเคชัน ได้แก่ ระบบ “ฮับส่งโฮงยา” (MedCarHub): ให้บริการรถพยาบาลตามนัดหมาย และระบบยืมคืนกายอุปกรณ์การแพทย์ (Medical Prosthesis Borrow-Return): บริหารจัดการการยืม-คืนอุปกรณ์การแพทย์ นวัตกรรมดิจิทัลนี้ไม่เพียงใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีเท่านั้น แต่สามารถผสานเทคโนโลยีเข้ากับการดำเนินงานของ อปท. ในการช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการให้บริการสุขภาพได้อย่างเป็นรูปธรรม สามารลดค่าใช้จ่ายในการเดินทาง ค่าซื้ออุปกรณ์การแพทย์ และค่าเสียเวลารอคอยได้ 100% ในกลุ่มคนเปราะบางของตำบล ซึ่งช่วยลดข้อท้าทายในการจัดบริการสุขภาพขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) โดยเฉพาะการให้บริการผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิงในกรณีที่ไม่ฉุกเฉิน (Non-emergency System) ที่ยังขาดระบบสนับสนุนที่เหมาะสม นอกจากนี้ ความรู้จากงานวิจัยยังช่วยให้เทศบาลตำบลเวียงยองกลายเป็นต้นแบบของการพัฒนานวัตกรรมในท้องถิ่น โดยนวัตกรท้องถิ่นสามารถถ่ายทอดองค์ความรู้และประสบการณ์ไปยัง อปท. อื่นได้ในอนาคต