การสร้างสรรค์ต้นแบบผลงานศิลปะจัดวางกับสภาพแวดล้อม ต่อการสร้างเอกลักษณ์ท้องถิ่นของหมู่บ้านเนินสะอาด

บทคัดย่อ

การสร้างสรรค์ต้นแบบผลงานศิลปะจัดวางกับสภาพแวดล้อมต่อการสร้างเอกลักษณ์ท้องถิ่นของหมู่บ้านเนินสะอาด โดยผู้ที่มีประสบการณ์การด้านศิลปะการออกแบบ ผู้นำชุมชน และสมาชิกในชุมชน ภายใต้โครงการสนับสนุนการพัฒนาศักยภาพในการทำวิจัยของอาจารย์ “การพัฒนาข้อเสนอโครงการวิจัยจากชุมชนพื้นที่ อำเภอบ้านนา จังหวัดนครนายก” จัดโดยสถาบันวิจัยและพัฒนา เพื่อออกแบบสร้างสรรค์ต้นแบบศิลปะจัดวางเพื่อสะท้อนเอกลักษณ์ท้องถิ่นสำหรับศูนย์การเรียนรู้ชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถีบ้านเนินสะอาด จังหวัดนครนายก “เนินสะอาดโมเดล” ระยะที่ 1 สังเกตทางตรง เป็นวิธีสังเกตพฤติกรรมคนในพื้นที่ชุมชนท้องถิ่นหมู่บ้านเนินสะอาดหมู่ 16  ตำบลเขาเพิ่ม อำเภอบ้านนา จังหวัดนครนายก โดยใช้กล้องบันทึกภาพเพื่อประกอบเป็นเอกสาร ประโยชน์ของการสังเกต จะได้รับข้อมูลโดยตรงที่เป็นข้อมูลปฐมภูมิ และเหมาะสมกับวิจัยเชิงคุณภาพ โดยลงพื้นที่หมู่บ้านเนินสะอาด ตำบลเขาเพิ่ม อำเภอบ้านนา จังหวัดนครนายก มีวิธีการสังเกตดังนี้ 1. การตกแต่งสถานที่ 2. การแต่งกายเข้าร่วมพิธีกรรมทางศาสนา 3. ภาษาท้องถิ่น 4.พิธีกรรมทางศาสนา 5. พฤติกรรมของผู้ร่วมกับพิธีกรรม การเริ่มโครงการชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถีของชุมชนบ้านเนินสะอาดภายใต้การทำงานของเนินสะอาดโมเดล นั่นคือการปรับเปลี่ยนในเรื่องของการดำเนินการของวิถีชุมชน เอกลักษณ์คือฟาร์มแพะภายใต้โครงการ 9101 ตามรอยเท้าพ่อ ภายใต้ร่มพระบารมี ที่เป็นศูนย์การเรียนรู้ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง และเรียนรู้วิถีเกษตร ระยะที่ 2 สัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญด้านศิลปะการออกแบบจากข้อมูลแบบร่างศิลปะจัดวาง “ลำ-สุข” พัฒนาต้นแบบศิลปะจัดวางตามคำแนะนำผู้เชี่ยวชาญในเรื่องเกี่ยวกับวัสดุที่ต้องเป็นวัสดุท้องถิ่นที่เหลือใช้หรือเศษไม้มาประยุกต์ใส่ความคิดสร้างสรรค์เพิ่มเติมเพื่อให้เกิดความสุนทรียภาพในการรับรู้ความงาม และสร้างความแข็งแรงคงทนให้เหมาะต่อการติดตั้งในพื้นที่ จากข้อมูลที่วิเคราะห์เบื้องต้น โดยผ่านการมีส่วนร่วมจากชุมชนในการระดมความคิดเห็นจากการลงพื้นที่เก็บข้อมูลครั้งที่ 2 เพื่อให้สามารถต่อยอดสู่ต้นแบบศิลปะจัดวางได้อย่างสมบูรณ์ ผลการวิจัยนี้พบว่า ด้านเอกลักษณ์หมู่บ้านเนินสะอาดเป็นชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถีกับแนวคิด “เนินสะอาดโมเดล” ที่ปรับเปลี่ยนวิถีชุมชนที่มีเอกลักษณ์จากอดีต ซึ่งชุมชนยึดอาชีพทำการเกษตรผสมผสาน มาพัฒนาต่อยอดสู่การเป็นหมู่บ้านท่องเที่ยวเรียนรู้วิถีเกษตรพอเพียง แหล่งท่องเที่ยวที่ให้ความรู้แก่เด็กและประชาชนเรื่องเศรษฐกิจพอเพียง แนวทางปฏิบัติคือการพัฒนาที่สมดุลและยั่งยืน ครอบคลุมทุกมิติในการดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ ในสังคม ซึ่งมิติด้านวัฒนธรรมเป็นสิ่งที่ผู้วิจัยต้องการมุ่งให้เกิดวัฒนธรรมหรือวิถีชีวิตที่ประหยัด อดออม มีชีวิตเรียบง่ายไม่ฟุ้งเฟ้อฟุ่มเฟือย สามารถสร้างสรรค์เอกลักษณ์ชุมชนได้จากวัสดุเหลือใช้ สร้างสรรค์ต้นแบบศิลปะจัดวาง โดยเลือกใช้วัสดุเหลือใช้จากท้องถิ่นหรือชุมชน บ้านเนินสะอาด จังหวัดนครนายก สามารถนำมาสร้างสรรค์ผลงานเพื่อสร้างบรรยากาศให้เป็นเอกลักษณ์ของศูนย์การเรียนรู้ชุมชน