เขตอำนาจของศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ (ICJ) กับสถานะของประเทศไทยภายใต้หลักความยินยอมของรัฐ: การวิเคราะห์เชิงกฎหมายระหว่างประเทศ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
สถานะของประเทศไทยต่อเขตอำนาจของศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ (International Court of Justice – ICJ) เป็นประเด็นสำคัญภายใต้หลัก “ความยินยอมของรัฐ” (consensual jurisdiction) ซึ่งเป็นหลักการพื้นฐานในระบบกฎหมายระหว่างประเทศที่เน้นความเสมอภาคและอธิปไตยของรัฐ การศึกษานี้อาศัยระเบียบวิธีวิจัยทางกฎหมาย โดยวิเคราะห์บทบัญญัติในธรรมนูญศาล ICJ คำพิพากษาสำคัญ และพฤติการณ์ของประเทศไทยเกี่ยวกับการให้หรือปฏิเสธเขตอำนาจศาล โดยเฉพาะการถอนคำแถลงยอมรับตามมาตรา 36 วรรคสอง การตั้งข้อสงวนในสนธิสัญญา และการเลือกใช้กลไกทวิภาคีในการระงับข้อพิพาท
กรณีคดีปราสาทพระวิหาร (Preah Vihear Case) ถูกพิจารณาว่าเป็นข้อยกเว้นจากหลักการทั่วไป โดยอาศัยความยินยอมเฉพาะราย มิใช่การยอมรับเขตอำนาจทั่วไปของศาล ขณะเดียวกัน กลไกคณะกรรมาธิการเขตแดนร่วม (Joint Boundary Commission – JBC) ภายใต้บันทึกความเข้าใจ พ.ศ. 2543 ระหว่างไทยกับกัมพูชา มีสถานะเป็น “กฎหมายเฉพาะ” (lex specialis) ซึ่งมีผลเหนือกลไกทั่วไปตามกฎหมายระหว่างประเทศ เช่น การยื่นคดีต่อ ICJ โดยลำพัง
ผู้เขียนเห็นควรว่า ประเทศไทยควรจัดทำฐานข้อมูลข้อสงวนและพันธกรณีระหว่างประเทศอย่างเป็นระบบ เพื่อใช้เป็นเครื่องมือในการกำหนดยุทธศาสตร์กฎหมายระหว่างประเทศในระยะยาว ทั้งนี้ควรมีการพัฒนาศักยภาพของเจ้าหน้าที่ด้านกฎหมายและการทูตควบคู่กันไป เพื่อให้สามารถบริหารข้อพิพาทระหว่างประเทศได้อย่างมีประสิทธิภาพและเคารพต่อหลักอธิปไตย
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของมหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิจัยราชภัฏพระนครเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
เอกสารอ้างอิง
International Court of Justice. (1954). Monetary gold removed from Rome in 1943 (Italy v. France, United Kingdom and United States), judgment of 15 June 1954. I.C.J. Reports, 1954, 19.
International Court of Justice. (1962). Temple of Preah Vihear (Cambodia v. Thailand), judgment of 15 June 1962. I.C.J. Reports, 1962, 6.
International Court of Justice. (1995). East Timor (Portugal v. Australia), judgment of 30 June 1995. I.C.J. Reports, 1995, 90.
International Court of Justice. (2013). Request for interpretation of the judgment of 15 June 1962 in the case concerning the Temple of Preah Vihear (Cambodia v. Thailand), judgment of 11 November 2013. I.C.J. Reports, 2013, 281.
International Court of Justice. (n.d.-a). Declarations recognizing the jurisdiction of the Court as compulsory. Retrieved from https://www.icj-cij.org/en/declarations
International Court of Justice. (n.d.-b). Rules of Court. Retrieved from https://www.icj-cij.org/en/rules
International Court of Justice. (n.d.-c). Statute of the International Court of Justice, Articles 36 & 60. Retrieved from https://www.icj-cij.org/en/statute
International Law Commission. (n.d.). Draft articles on the law of treaties with commentaries, 1966. Retrieved from https://legal.un.org/ilc/texts/instruments/english/commentaries/1_1_1966.pdf
Joint Boundary Commission. (2000). Terms of Reference. Phnom Penh–Bangkok. Retrieved from https://sokheounpang.files.wordpress.com/2010/08/mou-2000-eng.pdf
Memorandum of Understanding between the Government of the Kingdom of Thailand and the Government of the Kingdom of Cambodia on the Survey and Demarcation of Land Boundary. (2000, June 14). Phnom Penh–Bangkok. Retrieved from https://sokheounpang.files.wordpress.com/2010/08/mou-2000-eng.pdf
United Nations. (1945). Charter of the United Nations, Article 92. Retrieved from https://www.un.org/en/about-us/un-charter
United Nations. (1965). International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination, Article 22. United Nations Treaty Series, 660. Retrieved from https://www.ohchr.org/en/instruments-mechanisms/instruments/international-convention-elimination-all-forms-racial
United Nations. (1969). Vienna Convention on the Law of Treaties, Article 26. United Nations Treaty Series, 1155. Retrieved from https://treaties.un.org/doc/publication/unts/volume%201155/volume-1155-i-18232-english.pdf
