การพัฒนาสุขภาพจิตของผู้สูงอายุตามแนวพระพุทธศาสนาในจังหวัดหนองคาย

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์หลัก 3 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาปัญหาสุขภาพจิตของผู้สูงอายุในจังหวัดหนองคาย 2) เพื่อศึกษาการพัฒนาสุขภาพจิตของผู้สูงอายุตามแนวพระพุทธศาสนาในจังหวัดหนองคาย 3) เพื่อเสนอรูปแบบการพัฒนาสุขภาพจิตของผู้สูงอายุตามแนวพระพุทธศาสนาในจังหวัดหนองคาย การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการสัมภาษณ์เชิงลึก ประกอบด้วยผู้ให้ข้อมูลหลัก จำนวน 30 รูป/คน ในพื้นที่จังหวัดหนองคาย

ผลการวิจัยพบว่า จาการศึกษาสภาพปัญหาของผู้สูงอายุในจังหวัดหนองคาย ผู้สูงอายุส่วนใหญ่เป็นวัยที่มีความเปลี่ยนแปลงมากทั้งร่างกายและจิตใจ สังคม และทางด้านปัญญา จากสภาพปัญหาทำให้คุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุแย่ลง และนอกจากนี้ ปัญหาที่เกี่ยวโรครุมเร้าทำให้ชีวิตของผู้สูงอายุ เปลี่ยนแปลงไปไปมาก เมื่อมีสาเหตุที่เกิดแต่ทางกาย ก็ย่อมส่งต่อทางด้านจิตใจ และความเป็นเปลี่ยนแปลงการอยู่ร่วมกับสังคมก็เริ่มเปลี่ยนแปลงไป ทำให้เกิดภาวะซึมเศร้า เสียใจและหงุดหงิดง่าย รับประทานอาหารได้ไม่เหมือนกัน นอนไม่หลับ รู้สึกอ่อนเพลีย รู้สึกหมดหวัง เบื่อหน่ายกับชีวิต การพัฒนาสุขภาพจิตของผู้สูงอายุตามแนวพระพุทธศาสนาในจังหวัดหนองคาย ผลการศึกษาพบว่า ผู้สูงอายุได้พัฒนาสุขภาพจิตโดยใช้วัดเป็นที่พัฒนาตนเอง เพราะมีความเป็นที่     สัปปายะและเป็นรมณีย์สถานเหมาะแก่การพัฒนาสุขภาพจิต ส่วนรูปแบบการพัฒนาสุขภาพจิตของผู้สูงอายุตามแนวพระพุทธศาสนาในจังหวัดหนองคาย ผลการศึกษาพบว่า ผู้สูงอายุสามารถนำหลักธรรมคือ ภาวนา 4 คือ 1. กายภาวนา คือ การเจริญกาย 2. สีลภาวนา คือการเจริญศีล พัฒนาความประพฤติ การฝึกอบรมศีล 3. จิตภาวนา คือ การเจริญจิต พัฒนาจิต การฝึกอบรมจิตใจ         4. ปัญญาภาวนา การเจริญปัญญา การฝึกอบรมปัญญา