ความเป็นพลเมืองกับการมีส่วนร่วมทางการเมือง

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

ความเป็นพลเมืองเป็นองค์ประกอบที่สำคัญสำหรับการเมืองในระบอบประชาธิปไตย และการมีส่วนร่วมทางการเมืองถือเป็นการแสดงออกทางการเมือง และอำนาจอธิปไตยของประชาชน ที่สามารถแสดงออกได้หลากหลายรูปแบบ การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับการแสดงบทบาทความเป็นพลเมือง และทัศนคติต่อการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนในภาคตะวันออก โดยมีระเบียบวิธีการดำเนินการวิจัยแบบผสมผสานระหว่างการวิจัยเชิงสำรวจ และการวิจัยเชิงคุณภาพ การวิจัยเชิงสำรวจในงานวิจัยนี้ ประชากรกลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้มีสิทธิเลือกตั้งในภาคตะวันออก โดยคำนวนจากการสุ่มตัวอย่างจังหวัดเพื่อเป็นกลุ่มจังหวัดตัวอย่าง โดยใช้สูตรของ ทาโร ยามาเน่ ส่วนการวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้วิจัยได้สัมภาษณ์ประชากรกลุ่มตัวอย่างไปพร้อมกับเก็บข้อมูลในเชิงปริมาณ โดยอาศัยประเด็นคำถามในแบบสอบถามเป็นแนวในการสัมภาษณ์ และทำการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างข้อมูลเชิงปริมาณและข้อมูลเชิงคุณภาพ

ผลการวิจัยพบว่า 1) ประชาชนในภาคตะวันออกแสดงบทบาทความเป็นพลเมือง โดยให้ความสำคัญกับการเลือกตั้ง อยู่ในระดับน้อย ในขณะที่กิจกรรมการมีส่วนร่วมด้านอื่น ๆ เป็นกิจกรรมต้องอาศัยต้นทุนทางเศรษฐกิจ การเลือกตั้งเพียงประการเดียวจึงไม่อาจบ่งชี้ถึงความเป็นพลเมืองได้ 2) ทัศนคติต่อการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนในภาคตะวันออกในภาพรวม ให้ความสำคัญกับการเลือกตั้งทั้งระดับชาติและระดับท้องถิ่นมากที่สุด เพราะเป็นการแสดงออกถึงความเป็นพลเมืองได้ง่ายที่สุด ในขณะที่การพูดคุยเรื่องการเมืองอยู่ในระดับปานกลาง และสำหรับการไปร้องเรียนหรือร้องทุกข์กับหน่วยงานราชการ และรวมกลุ่มเป็นสิ่งที่ประชาชนแทบไม่เคยกระทำ เพราะไม่เห็นว่าจะได้ผลหรือก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงใด ๆ